Morgunblaðið - 14.07.2018, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. JÚLÍ 2018
Axel Helgi Ívarsson
axel@mbl.is
Sýn hf. hefur gert kröfu á hendur
Símanum hf. um greiðslu skaðabóta
vegna tjóns sem félagið telur sig
hafa orðið fyrir vegna aðgerða Sím-
ans sem Póst- og fjarskiptastofnun
hefur komist að niðurstöðu um að
hafi falið í sér brot á fjarskiptalög-
um. Fer Sýn, sem er er móðurfélag
Vodafone, fram á rúmlega 1,9 millj-
arða í skaðabætur, sem er það tjón
sem félagið hafi orðið fyrir á tíma-
bilinu 15. október 2015 til 30. júní
2018.
Í tilkynningunni um kröfuna til
Kauphallar frá Sýn hf., áður Fjar-
skipti hf., segir einnig að Sýn krefjist
bóta fyrir það tjón sem félagið telur
sig enn verða fyrir, sem og það tjón
sem félagið telur sig eiga eftir að
verða fyrir á þeim tíma sem muni
líða þangað til Síminn lætur af að-
gerðunum og þar til Sýn hefur unnið
til baka þau viðskipti sem hafa tapast
vegna brots Símans.
Brot gegn fjölmiðlalögum
Í ákvörðun Póst- og fjarskipta-
stofnunar frá því í byrjun júlí kemur
fram að Síminn hafi brotið gegn fjöl-
miðlalögum með því að beina við-
skiptum viðskiptavina Sjónvarps
Símans að tengdu fjarskiptafyrir-
tæki frá 1. október 2015. Sýn og
Gagnaveita Reykjavíkur kvörtuðu til
Póst- og fjarskiptastofnunar yfir
broti Símans, en Síminn og dóttur-
félag hans, Míla ehf., hafa mótmælt
því að brot hafi átt sér stað. Síminn
gagnrýndi jafnframt niðurstöðu
stofnunarinnar og telur hana m.a.
skaðlega samkeppni. Þá hyggst Sím-
inn kæra niðurstöðuna.
Forstjóri Símans, Orri Hauksson,
segir að lögfræðilega sé ekki heil brú
í skaðabótakröfum Vodafone, móð-
urfélags Sýnar, á hendur Símanum
og hafnar þeim sem gjörsamlega til-
hæfulausum. Að auki virðist kröf-
urnar settar fram gegni betri vitund,
segir í tilkynningu frá Orra til mbl.is
í gær vegna fréttaflutnings af mál-
inu.
„PFS tók sérstaklega fram í úr-
skurði sínum að Síminn hefði getað
komist hjá hinu meinta broti með
öðrum hætti en að semja við Voda-
fone, þ.a. skaði Vodafone getur eng-
inn verið, jafnvel ekki fræðilega. Slík
leið, sk. OTT-leið (e. over-the-top),
þ.e. sérstök sjónvarpslausn sem
hægt er að nýta yfir hvaða internet-
tengingu sem er, verður einmitt far-
in á næstu vikum,“ segir í tilkynn-
ingu Orra.
Fengu ekki kröfuna á undan
Orri sagði í samtali við mbl.is í
gær að Vodafone hefði ekki verið bú-
ið að birta Símanum kröfurnar þegar
send hefði verið tilkynning til Kaup-
hallarinnar og fjölmiðla. Segir hann
það sýna hversu lítil alvara sé í kröf-
unni sjálfri af hálfu Vodafone. Auk
þess hafi Vodafone sýnt af sér sömu
hegðun í mörg ár og hið meinta brot
Símans snýst um. „Krafan, sem
Vodafone hefur nú auglýst í fjölmiðl-
um til þess eins að valda skaða, gæti
því ekki verið fáránlegri.“
Að endingu segir Orri að Voda-
fone hafi bætt við sig mun fleiri við-
skiptavinum en Síminn í IPTV
(IPTV er sjónvarpsþjónusta sem er
tekin í gegnum netið, innsk. blaða-
manns) á því tímabili sem Vodafone
segist hafa orðið fyrir skaða.
Sýn fer fram á 1,9
milljarða í bætur
 Sýn hf. hefur lagt
fram skaðabótakröfu
á hendur Símanum hf.
Ljósmynd/Aðsend
Starfsemi Vodafone er dótturfélag
Sýnar, sem áður hét Fjarskipti hf.
Þorgrímur Kári Snævarr
thorgrimur@mbl.is
Deilur standa nú yfir um ætterni
hvals sem veiddur var síðastliðinn
sunnudag og mun það skera úr um
hvort dráp hans hafi verið löglegt.
Margir, þar á meðal sérfræðingar á
snærum BBC, telja að um steypi-
reyði sé að ræða og þar með hafi
hvalurinn verið friðaður. Kristján
Loftsson, formaður Hvals hf., segir
að um blendingsafkvæmi steypi-
reyðar og langreyðar hafi verið að
ræða og að drápið sé þar með lög-
legt.
Afkvæmi steypireyða og lang-
reyða eru sjaldséð en þó vel þekkt.
„Okkur hafa borist fimm dæmi
um blending steypireyðar og lang-
reyðar,“ sagði Gísli Arnór Víkings-
son, sjávarlíffræðingur hjá
Hafrannsóknastofnun. „Sá fyrsti
sem uppgötvaðist var veiddur 1986,
sem hluti af þáverandi vísinda-
veiðiprógrammi. Þá var það í fyrsta
sinn sem sýnt var fram á að stór-
hveli gætu blandast í náttúrunni.
Síðan veiddist annað eintak árið
1989 og síðan mundu einhverjir eft-
ir skrýtnum hval sem veiðst hafði
fimm árum fyrr. Hann var grafinn
upp og reyndist þá vera þriðji
blendingurinn. Síðan hvalveiðar
hófust að nýju hafa svo fundist
tveir, þannig að þeir eru alls fimm.“
Fleiri tegundir frekar en færri
Venjulega eru afkvæmi steypi-
reyða og langreyða ófrjó en und-
antekningar á þeirri reglu þekkjast
þó. „Það er eitt dæmi um svona
blending sem gekk með afkvæmi
þegar hann veiddist,“ sagði Gísli.
„Fóstrið var að vísu mjög lítið og
stuttan veg komið miðað við árs-
tíma. Það er ekki hægt að segja
með vissu hvort það hefði komist á
legg, en þó er víst að það varð
frjóvgun.“
Aðspurður hvort hægt sé að kalla
langreyðar og steypireyðar mis-
munandi dýrategundir ef þær geta
eignast frjó afkvæmi saman sagði
Gísli að mörkin milli tegunda séu
ekki alltaf eins skýr og manni er
kennt í grunnlíffræði. Líffræðingar
séu þó ekkert að flýta sér að lýsa
eins ólík dýr og steypireyði og lang-
reyði sömu tegundina. Miklu frekar
sé tilhneigingin meðal líffræðinga
að skipta tegundum niður í enn
fleiri tegundir.
„Það hefur komið til tals að
kljúfa langreyðir niður í tvær teg-
undir eftir norðurhveli og suður-
hveli,“ sagði Gísli. „Þær eru tölu-
vert ólíkar og það er enginn
samgangur á milli og hefur ekki
verið lengi.“
Að sögn Gísla er algengt að hval-
ir í dýragörðum eignist blendings-
afkvæmi, jafnvel hvalategundir sem
taldar eru mjög fjarskyldar eins og
grindhvalir og höfrungar.
AFP
Hvalir Langreyður gægist upp úr sjónum nærri Gloucester í Massachusetts 10. maí síðastliðinn.
Óskýrar línur milli
hvalategundanna
 Blendingsafkvæmi ólíkra hvala algeng í dýragörðum
Við bjóðum uppá glæsilegar borgir allt árið í A-Evrópu. Tilvalið fyrir
hópa, fyrirtæki og einstaklinga. Veldu tímann og farðu þegar þú vilt
2, 3, 4 daga eða lengur. Verðlag er hagstætt bæði í mat og drykk. Þá
er hægt að gera góð kaup í hinum ýmsu verslunum
og mörkuðum. Við bjóðum uppá skoðunarferðir fyrir
hópa og fyrirtæki, svo og kvöldverði/veislur í höllum,
köstulum eða húsum frá miðöldum. Getum boðið mjög
gott verð á flugi, hótelum og rútu, svo og íslenskan
fararstjóra ef þess er óskað.
www.transatlantic.is Sími 588 8900
GLÆSILEGAR MIÐALDA
BORGIR Í A-EVRÓPU
Ein af fallegri borgum Evrópu, hún er þekkt fyrir sínar
glæsibyggingar sem margar eru á minjaskrá Unesco,
forna menningu og spa/heilsulindir. Búdapest hefur
verið kölluð heilsuborg Evrópu en baðmenningu
Ungverja má rekja hundruðir ára aftur í tímann. Þar
hefur í árhundruði blandast saman ýmis menningar-
áhrif sem gerir borgina svo sérstaka.
Flogið er tvisvar í viku allt árið.
Wrocalaw er ein mesta ferðamannaborg Póllands,
staðsett við landamæri Tjékklands og Þýskalands.
Wroclaw var kosinn menningarborg Evrópu 2016.
Wrocalw er ekki bara vinsæl meðal ferðamann, heldur
lika meðal Pólverja sjálfra, hún hefur svo mikið uppá að
bjóða. Borgin er ægifögur menningarborg með svo
margt fyrir ferðamanninngerir hana svona vinsæla.
Gamli bærinn er augnayndi með fagran arkitektur frá
fyrri tímum, mikið er af söfnum og menningarviðburðir í
borginni hafa ætið verð fjölbreyttir.
Miðaldaborg frá 12. öld. Gamli og nýji tíminn mætast
í borg sem ekki á sinn líka. Gamli bærinn er frá árinu
1201 og er verndaður af Unesco. Þar ber hæst kasta-
linn í Riga, kirkja Sankti Péturs og Dómkirkjan. Gamli
bærinn í Riga er virkilegt augnayndi hvert sem litið er
og setur borgina á stall með fallegri borgum Evrópu.
Flogið er tvisvar í viku allt árið.
RIGA Í LETTLANDI
WROCLAW
BÚDAPEST
NOKKUR DÆMI UM BORGIR SEM VIÐ BJÓÐUM UPPÁ
Vilnius,
Gdansk,
Krakow, Varsjá,
Bratislava
Vínarborg og
Brugge
Ferðaskrifstofa Guðmundar Jónass
Sími 520 5200 – ferdir.is
Vesturvör 34, 200 Kópavogur, outgoing@gjtravel.is
Fararstjóri
Emil Örn Kristjánsson
Norður England
Skemmtileg ferð um
Norður England
Gist í hinni fornu borg Jórvík, þar sem
Egill Skallgrímsson gerði garðinn frægan,
ekið um Jóvíkurheiðar að Norðursjávar-
ströndinni og einnig yfir Pennínafjöllin
til Vatnahéraðsins, innblásturs skálda og
listamanna. Í lok ferðar er gist í stórborginni
Manchester. Morgunverður og kvöldverður
innifalið og allar skoðunarferðir.
o
5. - 10. september
Verð 162.500
miðað við gistingu í tvíbýli.
„Það hefur ekkert tilvik komið inn
um slíkt,“ segir Sigurður G. Mark-
ússon, framkvæmdastjóri inn-
kaupasviðs Krónunnar, aðspurður
hvort einhver hafi sýkst af salmó-
nellu vegna kótiletta sem Krónan
kallaði inn í gær.
Kótiletturnar sem um ræðir eru
grísakótilettur frá Spáni og hafa
verið seldar undir merkjum Krón-
unnar um árabil en Sigurður segir
að þær séu ávallt salmónellupróf-
aðar áður en þær séu sendar hing-
að til lands.
„Í þessu tilviki kemur heilbrigð-
iseftirlitið í reglubundið eftirlit eins
og þeir gera og taka einhverja tugi
af vörum til að taka sýni úr. Ein af
þessum vörum greinist en fullnað-
argreiningu er ekki lokið,“ segir
Sigurður og bætir við: „Þegar
svona kemur upp á er til öryggis
farið í fulla innköllun.“
Hann segist ekki hafa nákvæmar
tölur yfir hversu mörgum pakkn-
ingum hefur verið skilað inn en
segir það þó vera sáralítið enn sem
komið er. teitur@mbl.is
Ekki vitað um salmonellusýkingu frá svíni
Morgunblaðið/Arnaldur
Svínakjöt Ekki er vitað til þess að fólk
hafi veikst af kjötinu sem var innkallað.