Morgunblaðið - 03.08.2018, Side 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. ÁGÚST 2018
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/senda grein Prentun Landsprent ehf.
Morgunblaðið/Eggert
Fellt Ákvörðunin var tekin í apríl.
Magnús Heimir Jónasson
mhj@mbl.is
Kærunefnd útlendingamála felldi ný-
verið úr gildi ákvörðun Útlendinga-
stofnunar um að vísa hollenskri konu,
að nafni Mirjam Foekje van Twuij-
ver, úr landi. Hún var dæmd í 8 ára
fangelsi árið 2016 fyrir stórfelldan
fíkniefnainnflutning.
Útlendingastofnun ákvað í apríl að
konunni skyldi vísað úr landi. Ákvað
stofnunin einnig að Twuijver ætti að
sæta 20 ára endurkomubanni til Ís-
lands. Útlendingastofnun byggði
brottvísun Twuijver á lögum um út-
lendinga sem veitir heimild til að vísa
EES- eða EFTA-borgurum úr landi
ef það er nauðsynlegt með skírskotun
til allsherjarreglu og almannaöryggis
en samkvæmt lögunum er heimilt að
ákveða brottvísun með þessum hætti
ef framferði viðkomandi felur í sér
raunverulega, yfirvofandi og nægi-
lega alvarlega ógn gagnvart grund-
vallarhagsmunum samfélagsins. Í úr-
skurði kærunefndar útlendingamála,
sem Morgunblaðið hefur undir hönd-
um, kemur fram að kærunefndin tel-
ur Twuijver ekki líklega til að fremja
brot að nýju þrátt fyrir fyrri afbrot.
„Þótt brot kæranda hafi falið í sér
nægilega alvarlega ógn gagnvart
grundvallarhagsmunum samfélags-
ins verður einnig að leggja mat á
hvort af henni stafi raunveruleg og
yfirvofandi ógn í skilningi síðast-
nefnds ákvæðis [2. mgr. 95. gr. laga
um útlendinga] og hvort um sé að
ræða háttsemi sem geti gefið til
kynna að hún muni fremja refsivert
brot á ný [...] er það mat kærunefndar
að háttsemi kæranda gefi ekki til
kynna að hún muni fremja refsivert
brot á ný. Framferði hennar feli því
ekki í sér raunverulega og yfirvofandi
hættu gagnvart grundvallarhags-
munum samfélagsins.“
Í ákvörðun Útlendingastofnunar
var bent á að innflutningur á fíkniefn-
um væri brot sem beindist gegn al-
mannahagsmunum.
„Í ljósi hins stórfellda fíkniefna-
lagabrots kæranda, sem og þess
mikla magns sterkra fíkniefna sem
um hafi verið að ræða, var það mat
Útlendingastofnunar að til staðar
væru nægilega alvarlegar ástæður
fyrir brottvísun hennar með skírskot-
un til almannaöryggis.“
Í kæru Twuijver til kærunefndar-
innar er bent á að refsilagabrot ein og
sér dugi ekki til þess að brottvísun sé
beitt og að enginn greinarmunur eigi
að vera gerður á stuttum og löngum
fangelsisdómum. „Því sé það ólög-
mætt og ómálefnalegt sjónarmið að
byggja á því að fangelsisdómur kær-
anda sé langur [...] bendir kærandi á
að samkvæmt 2. mgr. 95. gr. laganna
skuli brottvísun ekki byggjast á al-
mennum forvarnarforsendum. Í
ákvörðun Útlendingastofnunar sé þó
aðeins byggt á því að baráttan gegn
fíkniefnum sé mikilvægt þjóðfélags-
sjónarmið. Að mati kæranda dugi al-
menn sjónarmið um að fíkniefni séu
óæskileg ekki til.“
Grundvallarhagsmunir undir
Kærunefndin telur ljóst að brot
Twuijver hafi lotið að grundvallar-
hagsmunum íslensks samfélags þ.e.
meðal annars þeirra hagsmuna að
vernda einstaklinga og þjóðfélagið
gegn skaðsemi ávana- og fíkniefna og
vísar nefndin í dóm EFTA-dómstóls-
ins sem viðurkennir að refsikennd
viðurlög geti haft þýðingu við að sýna
fram á að tiltekin háttsemi sé nægi-
lega alvarlegs eðlis til að réttlæta tak-
markanir á rétti ríkisborgara ann-
arra EES-ríkja.
Telur kærunefndin Twuijver það
til tekna að hún hafði hvorki aðkomu
að skipulagningu brotsins né hafði
henni verið ætlað það hlutverk að
annast sölu efnanna hér á landi. Eftir
að upp komst um brotið hafi kærandi
verið samvinnufús við lögreglu og
m.a. tekið þátt í lögregluaðgerð í því
skyni að upplýsa málið frekar. Þá tel-
ur nefndin að framferði hennar eftir
að hún hóf afplánun renni stoðum
undir það mat að hún sé ekki ógn fyr-
ir samfélagið og felldi því ákvörðun
um brottvísun og endurkomubann í
20 ár úr gildi. Ekki náðist í Kristínu
Völundardóttur, forstjóra Útlend-
ingastofnunar, né Þórhildi Ósk Haga-
lín upplýsingafulltrúa við vinnslu
fréttarinnar þrátt fyrir ítrekaðar til-
raunir blaðamanns.
Brottvísun „burðardýrs“ óheimil
 Kærunefnd útlendingamála fellir úr gildi brottvísun hollenskrar konu  Konan var dæmd árið 2016
fyrir stórfelldan fíkniefnainnflutning  Konan ekki ógn við samfélagið, segir kærunefnd útlendingamála
Nína Guðrún Geirsdóttir
ninag@mbl.is
Algengi vikulegra verkja hefur auk-
ist meðal ungmenna á aldrinum 11-
16 ára hér á landi. Guðrún Kristjáns-
dóttir, prófessor í hjúkrunarfræði,
hefur rannsakað algenga verki hjá
unglingum í tæp þrjátíu ár en hún
hóf að rannsaka efnið árið 1988. Hún
segir að algengi verkjanna hafi auk-
ist töluvert í gegnum árin.
„Nýjar rannsóknir sýna að börn
eru að koma oftar inn vegna verkja
en áður. Ein helsta ástæða komu
barna til skólahjúkrunarfræðinga
utan hefðbundinna skoðana eru
verkir,“ segir Guðrún en hefur hún
aðallega miðað við algenga verki á
við höfuð-, maga- og bakverki.
Að sögn Guðrúnar leika lífstíls-
tengdir þættir stórt hlutverk þegar
kemur að verkjum. „Það er margt
sem spilar þarna inn í, t.a.m. lífstíll
barnanna, hreyfing, mataræði og
svefn. Svo sjáum við að þetta hefur
keðjuverkandi áhrif, börn sem upp-
lifa slíka verkjaklasa eru líklegri til
að líða illa andlega og öfugt.“
Guðrún vinnur nú að rannsókn um
lyfjanotkun barna en rannsóknir
gefa til kynna að börn séu að taka
verkjalyf við verkjum í auknum
mæli. „Skólahjúkrunarfræðingar
geta ekki gefið verkjalyf nema for-
eldrarnir hafi beðið um það. Það er
tregða til að gefa börnum verkjalyf
en þó sjáum við þessa þróun.“
Þá sé mikilvægt fyrir börn að læra
að bregðast við eðlilegum einkenn-
um á við verki að mati Guðrúnar.
„Verkir eru náttúruleg fyrirbæri,
þeir eru ekki sjúklegir. En það er
mikilvægt að takast á við verki, líkt
og annars konar vanlíðan, þó að
sjúkdómur liggi ekki að baki.“ Hún
telur lausnina felast í því að þjálfa
börnin í að takast á við verki, hvernig
taka eigi verkjalyf og hvernig sé
hægt að láta sér líða betur. „Algengt
er að börn taki verkjalyf til þess að
geta farið á æfingar og virðast
verkjalyfin vera að koma í staðinn
fyrir hvíld.“
Algengi verkja meðal unglinga eykst
 Börn kunna verr að takast á við vanlíðan, segir prófessor í hjúkrunarfræði
 Segir að ungmenni noti verkjalyf í meira mæli í stað nauðsynlegrar hvíldar
Á miðvikudag átti sér stað sögu-
legur atburður í Vestmannaeyjum
þegar dæla, sem notast var við í
glímunni við hraun í Heimaeyj-
argosinu 1973, var ræst við tákn-
ræna athöfn.
Meðan á gosinu stóð var notast
við fjölda dæla sem sprautuðu bæði
vatni og sjó á glóandi hraunið í til-
raun til að kæla það og stöðva
rennslið. Er talið að dælurnar hafi
átt sinn þátt í því að ekki fór verr í
Eyjum en raun bar vitni og var ár-
angurinn vel sýnilegur. Það var
Theódór Theódórsson sem kom
gripnum í gang á Básaskers-
bryggju en þar voru dælurnar stað-
settar í gosinu afdrifaríka. Tilefnið
var gerð heimildamyndar um þá
sem stóðu vaktina meðan á gosinu
stóð, kallaðir „Bunustokksgengið“.
Að myndinni standa Gísli Páls-
son, prófessor og rithöfundur, Ari
Trausti Guðmundsson og kvik-
myndagerðarmennirnir Valdimar
Leifsson og Ragnar Th. Sigurðsson.
Meðal viðstaddra á bryggjunni var
hluti af Bunustokksgenginu er sést
hér á mynd. Frá vinstri: Svavar
Steingrímsson, Páll Zófóníasson,
Ólafur Óskarsson og Hávarður Sig-
urðsson. Ljósmynd/Óskar P. Friðriksson
Ræstu
sögulega
vatnsdælu
Aðalheiður Borg-
þórsdóttir hefur
verið ráðin
bæjarstjóri Seyð-
isfjarðarkaup-
staðar. Aðalheið-
ur hefur m.a.
unnið fyrir
LungA og sinnt
markaðsmálum
fyrir Seyðisfjarð-
arhöfn. Meirihluti
bæjarstjórnar lagði fram tillögu um
ráðningu Aðalheiðar á bæjarstjórn-
arfundi í fyrradag og var tillagan
samþykkt með fjórum atkvæðum
fulltrúa L-listans sem hefur meiri-
hluta í sveitarstjórn. Minnihlutinn í
bæjarstjórn sendi frá sér fréttatil-
kynningu í gærkvöldi þar sem ráðn-
ingarferlið er gagnrýnt í ýmsu tilliti.
Segir þar m.a. að nauðsynleg gögn
hafi ekki borist til fulltrúa fyrir fund-
inn og því ómögulegt fyrir viðstadda
að taka upplýsta ákvörðun. „Það er
því niðurstaða minnihlutans að ekki
sé sýnt umsækjendur hafi fengið
sanngjarna málsmeðferð í ferlinu,“
segir í tilkynningunni. mhj@mbl.is
Nýr bæj-
arstjóri á
Seyðisfirði
 Aðalheiður ráðin
Aðalheiður
Borgþórsdóttir
Guðrún segir mikilvægt að for-
eldrar hlusti á börnin sín og geri
ekki lítið úr því þegar kvartað sé
undan verkjum. Þá sé einnig
mikilvægt að kenna börnunum
að læra á líkama sinn og tak-
markanir hans. Uppsafnað álag
og langvarandi verkir geti t.d.
leitt til vöðvagigtar sem hefur
aukist meðal bæði barna og
fullorðinna.
Hunsi ekki verki
MIKILVÆGI FORELDRANNA
Sigurður Ingi Jó-
hannsson, sam-
göngu- og
sveitarstjórnar-
ráðherra, hefur
ráðið Sigtrygg
Magnason sem
nýjan aðstoð-
armann sinn.
Kemur hann í
stað Ágústs
Bjarna Garð-
arssonar sem hverfur frá störfum.
Sigtryggur hefur starfað á vett-
vangi auglýsingastofunnar Hvíta
hússins og þar áður hjá Íslensku
auglýsingastofunni. Hann var að-
stoðarmaður Katrínar Jakobs-
dóttur, mennta- og menningar-
málaráðherra, á árunum
2009-2010. Þá hefur hann verið rit-
stjóri dægurmálaútvarps Rásar 2,
umsjónarmaður helgarblaðs DV,
ritstjóri Sirkuss Reykjavík og skrif-
að pistla í Morgunblaðið.
Sigurður Ingi ræður
nýjan aðstoðarmann
Sigtryggur
Magnason