Ljósmæðrablaðið - 01.12.2011, Blaðsíða 26
26 Ljósmæðrablaðið - desember 2011
þessi aðferð muni fá meiri athygli eftir því sem
tímar líða.
Hverjir eru starfshættir á fæðingardeildum
á Íslandi? Leyfum við barninu að „leita að
brjóstinu“? Gefum við barninu tíma að finna
brjóstvörtuna á sínum hraða, liggjandi á
maganum á bringu móðurinnar strax eftir
fæðinguna? Mín tilfinning er sú að þetta sé
ekki almennt gert en kannski af einstöku ljós-
mæðrum. Það er bara tilfinning ljósmóður
sem nýlokið hefur námi og fengið klíníska
þjálfun á 4 fæðingardeildum en hjá þó nokkuð
mörgum ljósmæðrum. Ég velti því fyrir mér
af hverju við erum ekki komnar lengra með
þessa þekkingu á hæfileika nýburans þar sem
24 ár eru síðan þetta var fyrst birt (Widström
o.fl., 1987).
Viss atriði geta hindrað okkur í því að láta
barnið um fyrstu brjóstagjöfina. Það getur
verið að þörf okkar til að hjálpa barninu að
gera þetta „rétt“ sé ríkjandi. Leiðbeiningar, til
margra ára, um brjóstagjöf hafa verið á þá leið
að halda þurfi á barninu í vissum stellingum
til að tryggt verði að það taki brjóstið „rétt“.
Í því felast jafnframt þau skilaboð að barninu
sé ekki treystandi til þess að gera þetta svo
viðunandi sé (Glover, 2007). Sannleikurinn er
sá að þetta er alls ekki auðvelt í framkvæmd
því það þarf að undirbúa foreldrana og þá
sérstaklega mæðurnar og við sem ljósmæður
þurfum að læra að treysta barninu - alveg.
Við þurfum að gefa okkur tíma til að læra að
treysta og prófa okkur áfram. Erfitt er að halda
að sér höndum sem er þó það mikilvægasta
en einnig getur margt truflað þessa dásamlegu
stund. Einhverri ljósmóður gæti fundist að
drífa þurfi barnið á brjóst sem fyrst af því
einhversstaðrar stendur að best sé að barn taki
brjóst innan hálftíma eða nota þarf fæðingar-
stofuna fljótlega og/eða aðstæður úti á landi
hvetja okkur til að vera búnar með alla papp-
írsvinnu ef inn kæmi önnur kona í fæðingu. Í
síðastnefnda tilvikinu þarf að aðskilja móður
og barn meðan vigtað er og mælt sem truflar
„leitina að brjóstinu“. Fæðing í heimahúsi
bíður upp á ákjósanlegustu aðstæðurnar fyrir
leitina að brjóstinu (Odent, 2003).
Hvað varðar líffræðilegt uppeldi er það
heillandi ný kenning sem enn er að hreiðra um
sig í vitsmunum okkar. Kenning sem skýrir frá
líffræðilegu sjónarhorni hvernig barnið getur
sjálft borið ábyrgð á brjóstagjöfinni sinni fyrstu
þrjá dagana ef það er á réttum stað. Hvernig
það getur náð til sín nægri broddmjólk, eins oft
og það þarfnast þar til mjólkurmyndun hefst
(Colson, 2010).
Mér þætti gaman að heyra frá ljósmæðrum
varðandi reynsluna af því að treysta nýfæddu
barninu til að leita að og finna brjóstið
strax eftir fæðinguna. Ef áhugi er fyrir því
á fæðingardeildum að taka upp „leitina að
brjóstinu“ eftir fæðingu er hægt að panta mynd-
diska með leiðbeiningum fyrir fagfólk á þessari
vefslóð: http://www.healthychildren.cc/index.
cfm?show=skin2skin
Heimildaskrá:
Bergman, N.(2005). Restoring the original paradigm for
infant care. Sótt 11.september 2009 af http://www.
kangaroomothercare.com/prevtalk01.htm.
Cadwell, K., Turner-Maffei, C., O´Connor, B., Blair, B.C.,
Arnold, L.D.W. og Blair, E.M. (2006). Maternal and
infant assessment for breastfeeding and human lactation:
A guide for the practitioner (2.útgáfa). Sudbury, MA:
Jones and Bartlett publishers.
Colson, S. (2010). An Introduction to Biological Nurturing:
New angles on breastfeeding. Amarillo, TX: Hale publis-
hing, L.P.
Colson, S. (2005). Maternal breastfeeding positions: Have
we got it right? (2). The Practising Midwife, 8(11), 29-32.
Colson, S. (2007)a. Biological Nurturing (1): A non-
prescriptive recipe for breastfeeding. The Practising
Midwife, 10(9), 42-48.
Colson, S. (2007)b. Biological Nurturing (2): The physiology
of lactation revisited. The Practising Midwife, 10(10),
14-19.
Colson, S.D., Meek, J.H. og Hawdon, J.M. (2008). Optimal
positions for the release of primitive neonatal reflexes
stimulating breastfeeding. Early Human Development, 84,
441-449.
Erlandsson, K., Dsilna, A., Fagerberg, I. og Christensson, K.
(2007). Skin-to-skin care with the father after cesarean
birth and its effect on newborn crying and prefeeding
behavior. Birth, 34(2), 105-113.
Gaskin, I.M. (2009). Ina May´s guide to breastfeeding. USA:
Bantam Books.
Glover, R. (2007). Árangursrík brjóstagjöf (Björk
Tryggvadóttir, Ingibjörg Baldursdóttir og Jóna Margrét
Jónsdóttir þýddu). Sótt á netið 15.maí 2011 af http://www.
heilsugaeslan.is/lisalib/getfile.aspx?itemid=3152
Ingram, J., Johnson, D., & Greenwood, R. (2002).
Breastfeeding in Bristol: Teaching good positioning,
and support from fathers and families. Midwifery, 18(2),
87-101.
Matthiesen, A.S., Ransjö-Arvidson, A.B., Nissen, E. og
Uvnäs-Moberg, K. (2001). Postpartum maternal oxytocin
release by newborns: Effects of infant hand massage and
sucking. Birth, 28(1), 13-19.
Moore, E.R., Anderson, G.C. og Bergman, N. (2007).
Early skin-to-skin contact for mothers and their healthy
newborn infants. Cochrane Databases systematic review
3, 439-440.
Odent, M. (2003). Birth and breastfeeding: Rediscovering
the needs of women during pregnancy and childbirth. East
sussex: Clairview books.
Ransjö-Arvidson, A.B., Matthiesen, A.S., Lilja, G., Nissen,
E., Widström, A.M. og Uvnäs-Moberg, K. (2001).
Maternal analgesia during labor disturbs newborn
behavior: Effects on breastfeeding, temperature, and
crying. Birth, 28(1), 5-11.
Righard, L. og Alade, M.O. (1990). Effect of delivery room
routines on success of first breast-feed. The Lancet, 336,
1105-1107.
Watson-Genna, C. (2010). Facilitating autonomous infant
hand use during breastfeeding. Clinical lactation, 1,
15-20.
Widström, A.-M., Lilja,G., Aaltomaa-Michalias, P. Dahllöf,
A., Lintula, M. og Nissen, E. (2011). Newborn behavior to
locate the breast when skin-to-skin: a possible method for
enabling early self-regulation. Acta Pædiatrica, 100(1),
79-85.
Widström, A.-M., Ransjö-Arvidsson, A.B., Christensson,
K., Mattiesen, A.-S., Winberg, J. og Uvnäs-Moberg, K.
(1987). Gastric suction in healthy newborn infants: Effects
of circulation and developing feeding behavior. Acta
Pædiatrica, 76(4), 566-572.
Ástríður Anna Sæmundsdóttir
fæddist á Einarsstöðum í Reykjadal, S-Þing. 25. júní 1922. Útskrif-
aðist frá LMFÍ 30. september 1945. Hún lést á Heilbrigðisstofnun
Þingeyinga, 16. desember 2010.
Katrín Loftsdóttir
fæddist á bænum Bakka í Austur-Landeyjum 25. janúar 1917.
Útskrifaðist frá LMFÍ 30. september 1942. Hún lést 12. júní 2011.
Kristín Guðbjörg Ingimundardóttir
fæddist í Gerði á Barðaströnd 8. apríl 1919. Útskrifaðist frá LMFÍ
30. september 1946. Hún lést á Heilbrigðisstofnuninni Patreksfirði,
14. júní 2011.
Auðbjörg Hannesdóttir
fæddist 7. ágúst 1930 í Efstabæ í Skorradal Útskrifaðist frá LMFÍ
30. september 1957. Hún lést á Landspítala Fossvogi, 27. júlí 2011.
Sigurrós Laufey Líkafrónsdóttir Hrafnfjörð
fæddist á Hrafnsfjarðareyri í Jökulfjörðum 23. júní 1921. Útskrif-
aðist frá LMFÍ 30. september 1951. Hún lést á Dvalar- og hjúkr-
unarheimilinu Grund, 8. ágúst 2011.
Jóhanna Friðmey Líkafrónsdóttir Hrafnfjörð
fæddist 29. nóvember 1925 á Hrafnsfjarðareyri í Jökulfjörðum.
Útskrifaðist frá LMFÍ 30. september 1947. Hún lést á Dvalar- og
hjúkrunarheimilinu Grund, 15. ágúst 2011.
Þórunn Árnadóttir
fæddist á Akureyri 11. júní 1941. Útskrifaðist frá LMFÍ 30. sept-
ember 1964. Hún lést á lungnadeild Landspítala í Fossvogi, 20.
september 2011.
Ljósmæður kvaddar
MINNING
Blessuð sé minning þeirra.