Ljósmæðrablaðið - 01.12.2011, Blaðsíða 43

43Ljósmæðrablaðið - desember 2011
Samskipti og aftur samskipti
Tilefni hugleiðinga minna voru samskipti
mín og flugfreyju um borð í flugvél á leið til
Íslands eftir dásamlega golfferð á Spáni. Ég
var að koma úr tíu daga ferð í tilefni af fimm-
tugsafmæli mannsins míns. Sólin hafði skinið
skært frá morgni til kvölds og við hjónin
spilað golf alsæl dag eftir dag. Loks vorum
við á heimleið og ég steig um borð södd og
sæl eftir gott frí. Yfirflugfreyjan bauð okkur
velkomin um borð með bros á vör. Ég kom
mér þægilega fyrir og tók upp bókina mína
sem ég mæli reyndar með að allar ljós-
mæður lesi, en bókin heitir Húshjálpin og er
eftir Kathryn Stockett. Vélin var troðfull og
greinilega mikið að gera hjá flugfreyjunum.
Ég vissi ekki af mér fyrr en flugfreyjan kom
og bauð mér veitingar. Ekkert bros, hún
rétti mér grænmetisvefjuna orðalaust en
ekkert kaffi sem ég pantaði. Ég rétti henni
greiðslukortið og bað aftur um kaffi, engin
viðbrögð, ekkert kaffi. Flugfreyjan hélt áfram
að sinna sínu starfi og næst þegar hún átti leið
framhjá bað ég í þriðja sinn um kaffi. Þá leit
hún kuldalega á mig og sagðist ekki vera með
bolla. Að nokkrum mínútum liðnum kom hún
með kaffið, rétti mér það án þess að segja
annað en „mjólk eða sykur“, ekkert gerðu svo
vel, ekkert bros.
Ég skynjaði mikið álag á henni og mín
tilfinning var að hún væri hvorki ánægð með
vinnuna sína þennan dag né að hún væri
að sinna mér vel sem viðskiptavini. Þetta
leiddi huga minn síðar að þeirri vinnu sem
ljósmæður vinna og að grein sem við, Dr.
Sigríður Halldórsdóttir birtum nýlega en
hún kynnir drög að kenningu um það hvað
konur telja að prýði góða ljósmóður. Greinin
birtist á þessu ári í Scandinavian Journal of
Caring Sciences og ber heitið The primacy
of the good midwife in midwifery serices:
an evolving therory of profesionalism in
midwifery. Í kenningunni er lögð áhersla
á að ljósmæður þurfi að hafa margskonar
færni á valdi sínu til þess að konur upplifi
þær „góðar ljósmæður“. Færni sem meðal
annars lítur að því að ljósmæður hafi góða
þekkingu í ljósmóðurfræði, hafi gott innsæi
varðandi gang fæðingarinnar og einnig þurfi
hún að vera mjög fær í samskiptum.
Það var einmitt þetta með samskiptin
sem fékk mig til að hugsa að í raun hefði
þessi ákveðna flugfreyja verið að sinna
því að næra mig á meðan á fimm tíma
flugi heim stóð, hún var einnig búin að
minna mig og aðra farþega á öryggisbelti
og hvar björgunarvestin væru geymd. Hún
hellti ekki kaffi ofaná mig eða neitt slíkt.
En af hverju var ég þá ekki ánægð með
þjónustuna? Var það ef til vill af því að þrátt
fyrir að hún mætti grunnþörfum mínum um
mat, þægilegt sæti og öryggi þá vantaði eitt-
hvað, eitthvað sem varð til þess að ég hugsa
ekki til hennar sem fyrirmyndar flugfreyju?
Ég gat alveg séð ýmislegt sambærilegt
í þessum aðstæðum og aðstæðum í vinnu
minni sem ljósmóðir og þetta styrkti mig í
þeirri trú að kenningin um hina „góðu ljós-
móður“ væri kannski bara ekki svo galin,
hægt væri að nýta hana fyrir okkur til að
þroskast í starfi og við kennslu ljósmóður-
nema í framtíðinni.
Svona geta aðstæður sem við upplifum
fengið okkur til að hugleiða hvað eru í raun
mikil forréttindi að vinna sem ljósmæður
á Íslandi, en einnig hvað starfið okkar er
ábyrgðarmikið og vandasamt alla daga hvort
sem mikið eða lítið er að gera í vinnunni.
Samskiptin eru jú alltaf mikilvæg og stór
þáttur í því að sinna skjólstæðingum okkar
vel.
Með góðri kveðju til ykkar allra
Sigfríður Inga Karlsdóttir,
ljósmóðir á Akureyri
Sigfríður Inga, ljósmóðir, með nýbakaðri móður
H U G L E I Ð I N G A R L J Ó S M Ó Ð U R