Náttúrufræðingurinn - 2018, Qupperneq 82

Náttúrufræðingurinn
162
SUMMARY
Results of monitoring Common
Gulls larus canus in Eyjafjörður
(N-Iceland) in 2015
Common Gulls Larus canus (Fig.
1) have been monitored in the region
of Eyjafjörður (N-Iceland), see Fig. 2,
since 1980, and every 5th year since
1990.1,2 In 1980 the number of breed-
ing pairs in Eyjafjörður was estimated
109–113. Since then the population has
increased more or less steadily (Fig. 4).
In 2015 the Eyjafjörður population
was 622 pairs, at 68 breeding sites (Fig.
3). This is a 5,8% decline from the 660
pairs in 2010. Despite the 2015 decline
23 new nesting localities, not used in
2010, were recorded in 2015, while 37
sites used in 2010 were not occupied in
2015. As of 2015 a total of 165 Common
Gull nesting sites have been registered,
see appendix with all available popu-
lation figures at each breeding locality.
It is clear, that Common Gulls show
considerable colony interchange, but
this needs further study using individ-
ually recognizable birds. Some decline
between individual years could be due
to poor breeding and pairs moving away
from their breeding site.
In comparison to earlier observa-
tions bird numbers both declined and
increased at many individual nesting
locations in 2015. In most cases the rea-
sons are unknown, but declines appear
to be greatest in areas where man-made
disturbance has been observed. The
greatest increase (95%) took place at
the Eyjafjarðará river delta at the head
of the fjord. This could be due to bird
decline at the nearby Akureyri airport
where airport staff has actively reduced
numbers of birds.6 At one site (Munka-
þverá) where a serious decline (56%)
was recorded, major gravel mining has
been taken place, presumably prevent-
ing the birds from nesting. Similarly,
gravel mining took place at another
site (Laufáshólmar in the Fnjóská
river delta), where even proportionally
greater decline occurred (67%).
In the discussion, the Eyjafjörður
region is compared to the rest of the
country. A complete national census
has not been carried out since 1980–81.1
However, it is known that since then
Common Gulls have colonized many
new sites in lowland Iceland, although
still only few pairs nest on the North-
west Peninsula and the southern low-
lands. Using known counts an estimated
250 pairs bred in 2015 elsewhere in Ice-
land than Eyjafjörður, with the national
population estimated ca 880 pairs.
In year 2000 the Eyjafjörður region
held ca 70% of the Icelandic Common
Gull population. Similar proportion of
breeders was present in 2015, and the
monitoring results still reliably indicate
the changes in the Icelandic population.
1. Ævar Petersen & Sverrir Thorstensen 2004. Vöktun stormmáfsstofnsins í
Eyjafirði 1980–2000. Náttúrufræðingurinn 72(3–4). 144–154.
2. Sverrir Thorstensen & Ævar Petersen 2013. Enn fjölgar stormmáfum í Eyjafirði.
Náttúrufræðingurinn 83(3–4). 159–166.
3. Þorsteinn Þorsteinsson & Sverrir Thorstensen 2014. Fuglalíf í Hrísey á Eyjafirði
(Talning sumarið 2014 með samanburði við talningar 1994 og 2004). Skýrsla
unnin fyrir umhverfisnefnd Akureyrar. 63 bls.
4. Sverrir Thorstensen & Þorsteinn Þorsteinsson 2013. Fuglalíf Krossanesborga
sumarið 2013. (Könnun gerð að beiðni Umhverfisnefndar Akureyrar). Akureyri.
33 bls.
5. Auglýsing um friðlýsingu Krossanesborga á Akureyri sem fólkvangs. Stjórnar-
tíðindi B. Nr. 162. 27. janúar 2005.
6. Sverrir Thorstensen, Ævar Petersen, Þórey Ketilsdóttir & Snævarr Örn Georgs-
son 2011. Fuglalíf í óshólmum Eyjafjarðarár: Könnun 2010 með samanburði við
fyrri ár. Unnið fyrir umhverfisnefnd Akureyrar. NÍ 11003. 79 bls.
7. Kristbjörn Egilsson, Halldór G. Pétursson, Guðmundur Guðjónsson, Guð-
mundur A. Guðmundsson, Starri Heiðmarsson & Regína Hreinsdóttir 2004.
Náttúrufar í nágrenni fyrirhugaðs iðnaðarsvæðis við Héðinsvík. Nátt-
úrufræðistofnun Íslands NÍ04001. 56 bls. + kort.
8. Aðalsteinn Ö. Snæþórsson tölvubréf 22.04.2008.
9. Þorkell L. Þórarinsson, Aðalsteinn Ö. Snæþórsson, Böðvar Þórisson, Guðmundur
A. Guðmundsson, Halldór W. Stefánsson, Kristinn H. Skarphéðinsson & Yann
Kolbeinsson 2013. Fuglar á Austursandi við Öxarfjörð. Bliki 32. 59–66.
10. Regína Hreinsdóttir, Guðmundur A. Guðmundsson, Kristbjörn Egilsson &
Guðmundur Guðjónsson 2006. Gróður og fuglalíf á rannsóknasvæði fyrirhugaðrar
vega- og brúargerðar við Hornafjarðarfljót. Náttúrufræðistofnun Íslands NÍ0
6015. 66 bls. + kort.
Eyþór Ingi Jónsson, Snævarr Örn Georgsson og Þorlákur Snær Helga-
son aðstoðuðu við talningar. Eyþór Ingi Jónsson tók 1. mynd. Lovísa
Ásbjörnsdóttir, Náttúrufræðistofnun Íslands, vann kortin. Aðstoð þeirra er
kærlega þökkuð.
ÞAKKIR
HEIMILDIR
Sverrir Thorstensen
Lönguhlíð 9a
IS-603 Akureyri
sth@akmennt.is
Sverrir Thorstensen (f. 1949) lauk kennaraprófi 1970.
Hann var kennari og skólastjóri í Stórutjarnaskóla í
Ljósavatnsskarði og síðan kennari í Glerárskóla á Akur-
eyri en er nú á eftirlaunum. Sverrir hefur stundað fugla-
merkingar frá árinu 1979 og tekið þátt í margvíslegum
rannsóknum á fuglum.
Ævar Petersen (f. 1948) lauk BSc-Honours-prófi í
dýrafræði frá Aberdeen-háskóla í Skotlandi 1973 og
doktorsprófi í fuglafræði frá Oxfordháskóla á Englandi
1981. Ævar er nú á eftirlaunum.
UM HÖFUNDA
PÓST- OG NETFÖNG HÖFUNDA
/ AUTHORS' ADDRESSES
Ævar Petersen
Brautarlandi 2
IS-108 Reykjavík
aevar@nett.is