Morgunblaðið - 15.03.2019, Qupperneq 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. MARS 2019
Byltingarkennd húðme
ðferð
gegn fínum línum og h
rukkum
Grynnkar á fínum línum og hrukkum, vinnur burtu ör,
gefur húðinni fallegan blæ ásamt því að auka
kollagenframleiðslu.
Dermapen
Húðfegrun ehf | Vegmúli 2 | Sími 533 1320 | www.hudfegrun.is
Tímapantanir í síma 533 1320
Við tökumvel ámóti ykkur í Vegmúla2
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Áhættumat er tæki sem allir þrá og
allir hata. Þannig tók Kristján Þór
Júlíusson, sjávarútvegs- og landbún-
aðarráðherra, til orða þegar hann
setti málþing ráðuneytisins vegna
mögulegrar erfðablöndunar milli eld-
islaxa og nytjastofna íslenskra veiðiáa.
Góð mæting á málþingið og umræður
staðfestu orð ráðherrans um að þetta
væri heitt mál sem mikilvægt væri að
ræða.
Fyrirkomulag ákvarðana um magn
frjórra laxa í eldi á tilteknum svæðum
út frá áhættumati Hafrannsókna-
stofnunar er umdeildasta atriðið í
frumvarpi ráðherra um fiskeldismál
sem nú er til umfjöllunar í atvinnu-
veganefnd Alþingis. Fyrirkomulagið
fær harða gagnrýni úr öllum áttum.
Kristján Þór lagði á það áherslu að
hann legði til að samráðsnefnd fjallaði
um tillögur Hafró til þess að allir
hefðu sama skilning á grundvall-
aratriðum og gætu mótað sér afstöðu
út frá þeim.
Ár eru vaktaðar
Áhættumatið er í raun líkan um
dreifingu eldislaxa í íslenskar ár.
Ragnar Jóhannsson, sviðsstjóri hjá
Hafrannsóknastofnun, sagði að
mikilvæg gögn til þróunar matsins
fáist með vöktun laxveiðiáa. Ætlun-
in er að vakta tólf ár.
Nefndi Ragnar að þeir ellefu eld-
islaxar sem fundust í laxveiðiám í
sumar væru allir úr slysaslepping-
um sem viðkomandi eldisfyrirtæki
hefði tilkynnt um. Þótt frávik frá
áætlun hafi komið fram við vöktun-
ina sagði Ragnar að enn sem komið
er sé ekki grundvöllur til að breyta
forsendum áhættumatsins.
Heiðrún Lind Marteinsdóttir,
framkvæmdastjóri Samtaka fyrir-
tækja í sjávarútvegi, og Jón Helgi
Björnsson, formaður Landssam-
bands veiðifélaga, voru sammála
um mikilvægi áhættumats en þau
gagnrýndu bæði fyrirkomulagið
harðlega, á mismunandi forsendum
þó.
Heiðrún gerði athugasemdir við
form áhættumatsins og sérstaklega
málsmeðferð. Hún líkti þessu við
íþróttir því ef maður stykki upp af
röngum fæti væri líklegt að það sem á
eftir kæmi væri allt í klessu. Var það
og niðurstaða hennar að allt stefndi í
klessu ef formið sem ákvæði frum-
varpsins gera ráð fyrir verði ekki lag-
fært.
Hún lagði áherslu á að fram-
kvæmdavaldið ætti að setja nýtingar-
stefnu í fiskeldi eins og öðrum grein-
um. Þegar sá rammi væri kominn ætti
Hafró að taka við og leggja grunn að
áhættumati. Gera þurfi ráð fyrir mót-
vægisaðgerðum sem fyrirtækin teldu
raunhæf út frá sínum rekstri. Loka-
ákvörðun þar sem valið væri á milli
mismunandi sviðsmynda ætti alltaf að
vera í höndum ráðherra. Eins og hún
lýsti frumvarpinu blandast Hafró inn í
stjórnsýsluna á öllum stigum og tillaga
Hafró yrði bindandi fyrir ráðherra.
Gegn samráðsnefnd
Jón Helgi hóf sitt erindi með því að
rifja upp að Landssamband veiðifélaga
væri algerlega á móti eldi á frjóum
laxi. Það væri hins vegar ekki á móti
fiskeldi almennt. Sambandið hefði kall-
að eftir áhættumati og það hafi verið
trúverðugt plagg þótt það tæki ekki á
öllum málum.
Hann gerði viðbrögð fiskeldismanna
að umtalsefni. Sagði þau hafa hleypt
illu blóði í veiðiréttarhafa. Sérstaklega
nefndi hann að stanslaust hefði verið
hamast á tilteknum ám.
Landssamband veiðifélaga leggst
gegn samráðsnefnd sem ætlað er að
fjalla um áhættumatið. Með því sé
ágreiningnum hleypt inn í þá vinnu og
þar verði hamast til að fiskeldismenn
geti komið sér þar upp stöðu. Með því
verði áhættumatið ónýtt.
Tæki sem allir þrá og allir hata
 Skiptar skoðanir eru um fyrirkomulag áhættumats vegna erfðablöndunar eldislax og nytjastofna
 Niðurstöður vöktunar á laxveiðiám sagðar ekki gefa tilefni til endurskoðunar á áhættumatinu
Búið er að dreifa 6.500 skömmtum
af bóluefni gegn mislingum á
heilsugæslustöðvar á höfuðborgar-
svæðinu. Tilkynnt var í gær að um
tíu þúsund skammtar af bóluefninu
væru komnir til landsins og geta
því bólusetningar hafist að nýju.
Á vef heilsugæslunnar kemur
fram að bólusett verði frá klukkan
8-15 alla virka daga. Ekki þurfi að
panta tíma en fólk þurfi að búa sig
undir einhverja bið. Áfram verður
lögð áhersla á forgangshópa næstu
daga; börn á aldrinum 6-18 mánaða
og fullorðna fædda 1970 eða síðar
sem ekki hafa fengið mislinga og
ekki verið bólusettir svo vitað sé.
Síðar verður öðrum óbólusettum
boðið að koma í bólusetningu og
verður það fyrirkomulag kynnt
þegar þar að kemur.
„Það var vel af sér vikið að ná í
þetta magn á þessum tíma því það
er erfitt eins og staðan er í heim-
inum í dag, sagði Þórólfur Guðna-
son sóttvarnalæknir við mbl.is í
gær um bóluefnið.
Engin ný mislingasmit hafa
greinst. Alls hafa 5 greinst með
mislinga og mögulega bættist
sjötta mislingasmitið við fyrr í vik-
unni.
Morgunblaðið/Hari
Bólusetning Áfram er lögð áhersla á að sinna forgangshópum.
Bóluefni komið á
heilsugæslustöðvar
 10.000 skammtar komnir til landsins
Ísafjarðardjúp er eitt af þeim
svæðum sem lokuð verða fyrir
sjókvíaeldi, miðað við fyrstu út-
gáfu áhættumatsins. Í pallborðs-
umræðum lýsti Daníel Jakobs-
son, formaður bæjarráðs Ísa-
fjarðarbæjar, þeirri skoðun sinni
að með því að taka tillit til nýj-
ustu rannsókna og mótvægis-
aðgerða væri ekkert því til fyrir-
stöðu að opna Ísafjarðardjúp.
Þar yrði hægt að framleiða 55
þúsund tonn af laxi innan 15 ára.
Það væri jafn mikið og hjá
Bakkafrosti í Færeyjum. Velta
þess væri 50 milljarðar á ári, það
greiddi 6 milljarða í laun og hefði
750 starfsmenn í vinnu beint hjá
sér. „Þetta eru þeir hagsmunir
sem við erum að fórna.“
Hægt að
opna Djúpið
DANÍEL JAKOBSSON
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Áhætta Mikill áhugi er á áhættumati vegna erfðablöndunar laxa. Um 130 manns mættu á málþing í sjávarútvegs-
húsinu. Kristján Þór Júlíusson setti þingið en stoppaði stutt við því hann var óvænt boðaður á ríkisstjórnarfund.
Pallborð Jón Kaldal, Daníel Jakobsson og Lilja Rafney Magnúsdóttir voru
meðal þeirra sem tóku þátt í pallborðsumræðum á málþingi ráðuneytisins.