Morgunblaðið - 21.03.2019, Síða 20

20 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. MARS 2019
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Í frumvarpi Kristjáns Þórs Júlíus-
sonar sjávarútvegsráðherra um töku
gjalds vegna fiskeldis í sjó og fiskeld-
issjóð er miðað við að greiðslur í eldi
á laxi og regnbogasilungi taki mið af
framleiðslu og verði á afurðum. Lagt
er til að aðlögun að fullri gjaldskyldu
verði sex ár, gjaldtaka hefjist að 1/7
hluta á næsta ári og verði að fullu
komin til framkvæmda árið 2026. Í
greinargerð segir að tilgangur frum-
varpsins sé að tryggja ríkissjóði
beint endurgjald vegna nýtingar haf-
svæða í íslenskri lögsögu sem geti
jafnframt staðið móti kostnaði ríkis-
ins við stjórnsýslu.
Í byrjun mánaðarins lagði ráðhera
fram frumvarp um breytingar á ýms-
um lagaákvæðum sem tengjast fisk-
eldi.
Með frumvarpinu um gjaldtöku er
lagt til að stofnaður verði sérstakur
sjóður, Fiskeldissjóður, sem ætlað er
að auglýsa og úthluta styrkjum til
sveitarfélaga til verkefna sem séu til
þess fallin að byggja upp innviði á
þeim svæðum þar sem fiskeldi í
sjókvíum er stundað. Áætlað er að
sjóðurinn njóti framlaga úr ríkissjóði
sem samsvari þriðjungi tekna sem til
falla verði frumvarpið að lögum. Gert
er ráð fyrir að sjóðurinn fái framlög
á fjárlögum frá og með árinu 2021.
Horft er til þess að tekjur sem
falla munu til samkvæmt frumvarp-
inu geti staðið undir rannsóknum í
þágu fiskeldis, kostnaði við styrk-
ingu stjórnsýslu og til eflingar
byggða þar sem áhrifa fiskeldisstarf-
semi gætir. „Þannig má nefna að
ráðuneytið hyggst setja fjármagn í
að rannsaka villta laxastofninn, m.a.
lífsferil hans, ógnir í náttúrunni, sér-
kenni o.fl.,“ segir í greinargerð.
Framleiðslumiðuð gjaldtaka
Talsverðar breytingar hafa verið
gerðar frá þeim frumvarpsdrögum
sem kynnt voru á samráðsgátt
stjórnvalda í lok síðasta árs. Átján
umsagnir eða athugasemdir bárust
um frumvarpið þá og var farið vand-
lega yfir þær, segir í greinargerð.
„Ákvæði um reiknistofn, sem var
gagnrýndur af fjölda umsagnaraðila
og miðaðist við framleiðsluheimildir
í rekstrarleyfum, hafa tekið grund-
vallarbreytingum. Eðlilegra þykir að
gjaldið taki mið af framleiðslu í fisk-
eldi og með því hvernig framleiðslan
muni þróast.“
Hálft gjald fyrir regnboga
Verði frumvarpið óbreytt að lög-
um munu tekjur ríkissjóðs hækka
árið 2020 sem nemur 133,8 milljón-
um króna, gjöld hækka um 3 millj-
ónir króna og áhrif af afkomu rík-
issjóðs því jákvæð um 130,8 milljónir
króna. Árið 2021 eru tekjur ríkis-
sjóðs 341,9 milljónir, gjöld 117 millj-
ónir og áhrif á afkomu ríkissjóðs því
jákvæð um 224,9 milljónir króna.
Gjaldið skal vera 3,5% þegar verð
er 4,8 evrur á kíló eða hærra, 2%
þegar verð er 4,3-4,8 evrur á kg og
0,5% þegar verð er lægra en 4,3 evr-
ur á kíló.
Fjárhæð gjalds á hvert kíló slátr-
aðs regnbogasilungs skal nema
helmingi af þessu gjaldi og sömu-
leiðis gjald af ófrjóum laxi og laxi
sem alinn er í sjó með lokuðum eldis-
búnaði. Gjaldið verður ekki lagt á
landeldi á laxi eða eldi sem stundað
er í afluktum söltum eða hálfsöltum
lónum.
Lægra en í Færeyjum
Í greinargerðinni segir: „Sex ár
eru síðan gjaldtaka var tekin upp á
framleiðslu á laxi í sjókvíum í Fær-
eyjum. Svo er að skilja að fyrir-
komulag hennar sé á nokkuð föstum
fæti. Gjaldið ræðst af lögum um
„loyvisgjald á alivinnu“ nr. 64/2014,
með síðari breytingum, sem mæla
fyrir um að það skuli nema, á hvert
kíló slægðs fisks, tilteknu hlutfalli af
alþjóðlegu markaðsverði næstliðins
mánaðar.
Um fullt gjald er að ræða, sem er
5% af markaðsverði ef verðið er yfir
36 danskar krónur á kíló. Það lækk-
ar í 2,5% af markaðsverði ef verðið
er milli 32 og 36 króna á kíló og
lækkar enn frekar ef markaðsverðið
er lægra en það og nemur þá 0,5% af
markaðsverðinu. Gjaldið er lagt á
mánaðarlega.
Með frumvarpi þessu er lagt til að
efnislega samskonar ákvæði um
reiknistofn gjaldtöku vegna laxeldis
í sjókvíum verði tekið upp hér á
landi. Þó þykir rétt að hafa heldur
lægra gjaldhlutfall heldur en í Fær-
eyjum. Þar hefur þýðingu að tekju-
skattur er lægri í Færeyjum en hér
á landi auk þess sem íslensk
Gjald í fiskeldi
tengist verði
fyrir afurðir
 Að færeyskri fyrirmynd  Lagt á í
áföngum  Fiskeldissjóður stofnaður
Gjaldtaka vegna fiskeldis í sjó og framlag í fiskeldissjóð
80.000
70.000
60.000
50.000
40.000
30.000
20.000
10.000
0
133.785
341.871
593.679
791.571
2020 2021 2022 2023
113.957
197.893
263.857
Lax, þús. kg 35.300
Gjaldtaka, þús. kr.
Hæsta þrep 3,5% 121.450
Miðþrep 2,0% 10.206
Neðsta þrep 0,5% 510
Alls, þús. kr. 132.166
Regnbogasilungur, þús. kg 865
Gjaldtaka, þús. kr.
Hæsta þrep 3,5% 1.488
Miðþrep 2,0% 125
Neðsta þrep 0,5% 6
Alls, þús. kr. 1.619
Samtals, þús. kr. 133.785
Skipting áætlaðra tekna
ríkissjóðs árið 2020
Áætlaðar tekjur ríkissjóðs 2020-2023 og og framlag í fiskeldissjóð
Samtals tekjur ríkissjóðs, þús. kr.
Þar af greitt í fiskeldissjóð, þús. kr.
Heildarafli (þús. kg slátraðs lax og
regnbogasilungs, slægt með haus)
36.165
46.110
53.310 53.310
Heimild: Stjórnarfrumvarp
sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðherra
SKARÐSHLÍÐ
Nýjar lóðir lausar til úthlutunar
skardshlidin.is