Morgunblaðið - 30.03.2019, Side 23

UMRÆÐAN 23
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. MARS 2019
GRANDAVEGUR 42
Sími 564 6711 | thingvangur@thingvangur.is | thingvangur.is
Sundlaug
4 mín.
11 mín.
Matvöruverslun
2 mín.
11 mín.
Háskóli
4 mín.
15 mín.
Grunnskóli
2 mín.
4 mín.
Leikskóli
1 mín.
5 mín.
Líkamsrækt
3 mín.
20 mín.
Bakarí
1 mín.
3 mín.
ÖRFÁAR
ÍBÚÐIR
EFTIR
Um 250 skákmenn eru þeg-ar skráðir til leiks á 34.Reykjavíkurskákmótinusem hefst í Hörpu 8. apr-
íl nk. Eins og undanfarin ár er
GAMMA helsti styrktaraðili mótsins
og keppendalistinn er góð blanda af
skákmönnum á öllum aldri. Margir
koma á mótið ár eftir ár, t.d. ind-
verska skákdrottningin Tania Sadc-
hev en stigahæsti keppandinn skráð-
ur er Gawain Jones. Hannes Hlífar
Stefánsson er eini íslenski stór-
meistarinn sem hefur skráð sig til
leiks en fastlega má búast við að því
fleiri bætist við enda líta margir á
það sem skyldu virkustu stórmeist-
ara okkar að þeir taki þátt í þessum
stærsta skákviðburði Íslendinga.
Reykjavíkurskákmótið er opið öll-
um en til samanburðar má geta þess
að stóru opnu mótin á Mön, á Gí-
braltar og Aeroflot-mótið í Moskvu,
svo dæmi séu tekin, eru öll haldin
með flokkaskiptingu. Á Mön komast
menn í efsta flokk ef þeir hafa 2100
elo-stig og meira en stífari reglur
gilda um Aeroflot-mótið þar sem
keppnisréttur í A-flokki hefur
stundum verið miðaður við 2550 elo.
Skiptar skoðanir hafa verið um
þetta atriði en rökin með flokka-
skiptingu varða sókn efnilegra skák-
manna að alþjóðlegum titiláföngum;
við mikinn stigamun lækka með-
alstigin hratt og möguleikarnir á
áfanga feykjast með golunni og
gegnumtrekknum út á Faxaflóa.
En það er gaman að fylgjast með
kynslóðunum tefla í glæsilegum sal-
arkynnum Hörpunnar og mörg
óvænt úrslit hafa þar litið dagsins
ljós. Einu frægasta dæminu var
slegið upp í vefútgáfu breska blaðs-
ins The Guardian:
Reykjavíkurskákmótið 2017; 1.
umferð:
Martin Wecker – Ármann Pét-
ursson
Slavnesk vörn
Fyrstu níu leikir féllu þannig:
1. Rf3 d5 2. c4 c6 3. e3 Rf6 4. Rc3
Bg4 5. Db3 b6 6. Re5 d4 7. Re2 dxe3
8. dxe3 e6 9. h3 Bh5
Um þessa leiki er það helst að
segja að þeir eru sumir dálítið
skrítnir en staðan á borðinu telst þó í
ákveðnu jafnvægi. Á Þjóðverjanum
Wecker og okkar manni Ármanni
var meira en 900 elo-stiga, 2134 elo
gegn 1227 elo og þegar Ármann
hörfaði spakur með biskupinn til h5
svaraði sá þýski á dálítið yfirlæt-
islegan hátt með...
10. Rf4
Kannski vanmat hann andstæðing
sinn en það er höfuðsynd. Ármann
er fyrst og fremst áhugamaður í
skák en tónlistin alltaf í 1. sæti og 14
ára lék hann einleik á selló með Sin-
fóníuhljómsveit Íslands. Hann sat
svipbrigðalaus við borðið góða
stund. Á sama tíma spruttu kaldar
svitaperlur fram á enni Martin Wec-
ker sem hafði uppgötvað mistök sín.
Mínúturnar tifuðu áfram en svo
hófst svarti biskupinn á loft ...
10. ... Bb4+!
Við þessu er ekkert að gera. Hvít-
ur er óverjandi mát.
11. Dxb4 Dd1 mát.
Jón Kristinn Skákmeistari
Norðlendinga
Það gekk ekki þrautalaust að
koma á Skákþingi Norðlendinga og
voru veðurguðirnir í stóru hlutverki.
Föstudagurinn 22. mars var felldur
niður sem keppnisdagur og fyr-
irkomulagi mótsins breytt þannig að
tefldar voru átta umferðir eftir
svissneska kerfinu og tímamörk 25
10.
Vignir Vatnar Stefánsson sigraði,
hlaut 7 ½ vinning, í 2. sæti varð
Birkir Örn Bárðarson með 7 vinn-
inga og þriðji varð Jón Kristinn Þor-
geirsson með 6 ½ v. Hann hlaut
nafnbótina Skákmeistari Norðlend-
inga.
Elo-stigamunur
900 stig – en mátaði
andstæðinginn
í 11 leikjum!
Skák
Helgi Ólafsson
helol@simnet.is
Ljósmynd/Chess.com
Áhugamaður Ármann Pétursson lét
ekki 900 elo-stigamun angra sig.
Lykilorð hafa aldrei verið mik-
ilvægari. Í dag geymir fólk mikið
magn upplýsinga í tækjum sínum,
m.a. í tölvum, snjallsímum, snjall-
úrum og snjallsjónvörpum. Flest ef
ekki öll þessara tækja krefjast inn-
skráningar í tækið með notandanafni
og lykilorði. Það er erfitt að muna
mörg lykilorð þannig að fólk freistast
til að endurnýta lykilorðin á nokkrum
stöðum. Sumir telja sig jafnvel ekki
geta munað nema eitt lykilorð og
nota það alls staðar. Þetta skapar
hættu og veikir öryggið sem lykilorð
eiga að veita, þar sem innbrot á ein-
um stað gefur tölvuþrjótum aðgang
að öllu öðru sem lykilorðið gengur að.
Troy Hunt, sérfræð-
ingur í netöryggi, setti
fram vefsíðuna „Have I
Been Pwned árið 2013?
(HIBP)“ Á síðunni er
öllum gert mögulegt að
leita hvort netfang
þeirra hafi verið meðal
þeirra netfanga sem
hafa lekið í gagnalek-
um. Síðan sem Troy
rekur hefur nú um tvær
milljónir virkra áskrif-
enda sem fá tölvupóst
ef netfang þeirra reyn-
ist vera hluti af gagna-
leka. Vefsíðan hefur sjálfvirkar leit-
arvélar sem leita stöðugt að stórum
gagnalekum til þess að vera á undan
fréttamönnum og þannig geta áskrif-
endur síðunnar breytt lykilorðum
sínum áður en gagnalekinn er gerður
opinber í fjölmiðlum. Undirritaður
hvetur lesendur eindregið til að fletta
upp netfangi sínu á síðunni og athuga
hvort netfang þeirra hafi komið fyrir í
gagnaleka.
Ekki nægir að skipta eingöngu um
lykilorð. Lykilorð eru mismunandi
sterk og því fleiri sem nota þau því
verri eru þau. Til er listi yfir 100 al-
gengustu lykilorðin og hefur
„123456“ oftast toppað þann lista. Ár-
ið 2018 stal ungur tölvuþrjótur
nokkrum „Snapchat“-notendareikn-
ingum með því að keyra lista af 100
algengustu lykilorðunum á not-
endanöfn sem voru á lista yfir nafn-
orð í orðabók. Þeir sem lentu í stuld-
inum voru því aðilar
með fyrirsjáanleg og
veik lykilorð. Oft heldur
fólk að nóg sé breyta
síðustu tölunni í lyk-
ilorðinu þannig að
„Lykilorð1“ verður
„Lykilorð2“. Flestir
tölvuþrjótar myndu
prófa að breyta tölunni
og þannig komast inn.
Hvað er þá til ráða?
Hægt er að velja ein-
stök og flókin lykilorð á
öllum stöðum. Styrkur
lykilorða er mældur í upplýs-
ingaóreiðu (e. information entropy)
og því fleiri stafir í lykilorðinu því
hærra verður gildi upplýsingaóreið-
unnar. Þá skiptir ekki mestu máli
hvort það er 4 í staðinn fyrir A eða
punktur í miðju orðinu. Löng setning
sem samansett er úr mörgum orðum
gæti verið sterkara lykilorð sem auð-
veldara er að muna.
Þetta leysir þó ekki vandann sem
flestir glíma við, þ.e. að muna mörg
mismunandi lykilorð og forðast að
endurnýta lykilorðin á mörgum stöð-
um. Þar kemur tæknin okkur til
bjargar. Til eru einfaldar lausnir í
formi lykilorðasafna. Dæmi um þetta
eru „1Password“ og „Last Pass“ sem
gera notendum kleift að muna bara
eitt lykilorð, þ.e. lykilorðið sem veitir
aðgang að sjálfu lykilorðasafninu.
Þar eru svo öll hin lykilorðin geymd
og hægt að sækja þau að vild. Báðar
þessar lausnir hafa þann valmögu-
leika að búa til lykilorð fyrir notendur
sem eru verulega flókin og löng. Þar
sem þjónustan man lykilorðið fyrir
notendur er engin hætta á að það
gleymist, á meðan notandinn man
lykilorðið að lykilorðasafninu. Þannig
er hægt að komast upp með að velja
bara eitt sterkt lykilorð og nota
tæknina til að muna hin. Lausnirnar
eru gjaldfrjálsar en bjóða líka upp á
frekari þjónustu gegn vægu gjaldi.
Í apríl 2018 sagði Troy Hunt frá því
að í gagnaleka frá CashCrate láku út
2.232.284 lykilorð. Á þeim tíma voru
1.910.144 af þeim lykilorðum þá þeg-
ar í gagngrunni (HIBP) frá fyrri
gagnlekum. Þetta sýnir hve margir
velja sér sama lykilorðið. Lykilorðið
123456 og lengri útgáfur af því eru
meirihlutinn á listanum yfir 10 al-
gengustu lykilorð. Verum frumleg,
verjum upplýsingarnar okkar og velj-
um okkur sterk og einstök lykilorð.
Eftir Aron Friðrik
Georgsson
» Verum frumleg,
verjum upplýsing-
arnar okkar og veljum
okkur sterk og einstök
lykilorð.
Aron Friðrik Georgsson
Höfundur er viðskiptafræðingur og
ráðgjafi í upplýsingaöryggismálum
hjá Stika ehf.
aron@stiki.eu
Upplýsingaöryggi
Lykilorð og gagnalekar
Lykilorð Mikilvægt er að velja sterkt lykilorð.
Vantar þig
pípara?
FINNA.is