Morgunblaðið - 13.04.2019, Qupperneq 32

32 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. APRÍL 2019
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
HEIÐVEIG HÁLFDÁNARDÓTTIR,
lést fimmtudaginn 4. apríl á
hjúkrunarheimilinu Sóltúni. Útför Heiðveigar
fer fram frá Hafnarfjarðarkirkju mánudaginn
15. apríl kl. 13.
Sigríður G. Sigurbjörnsdóttir Gunnlaugur M. Sigmundsson
Herdís J. Sigurbjörnsdóttir
Helga S. Sigurbjörnsdóttir Karl Ólafsson
barnabörn og barnabarnabörn
Elskulegur faðir okkar, bróðir og mágur,
VIGFÚS GRÉTAR BJÖRNSSON,
bakarameistari,
Asparfelli 6,
andaðist á líknardeild Landspítalans
31. mars.
Útförin fór fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Inga Brá Vigfúsdóttir
Sigursteinn Freyr Vigfússon
Auðunn Björnsson
Gunnar Lúðvík Björnsson
Guðlaug Björnsdóttir Svavar Garðarsson
Okkar ástkæra eiginkona, móðir,
tengdamóðir og amma,
RAGNHILDUR KRISTÍN ÓLAFSDÓTTIR,
lést föstudaginn 5. apríl.
Ægir Vopni
Íris Dögg Ægisdóttir Pétur Árnason
Ólafur Már Ægisson Hildur Georgsdóttir
og barnabörn
Ástkær faðir, tengdafaðir, afi og langafi,
PETTER AMANDUS TAFJORD,
er látinn.
Útförin fer fram frá Fella- og Hólakirkju
miðvikudaginn 17. apríl klukkan 13.
Sigurrós Tafjord Ármann Baldursson
Jóhann Á. Tafjord Elín Jónbjörnsdóttir
Kristján Tafjord Jarþrúður Bjarnadóttir
Birna Tafjord Birgir Kristjánsson
Pétur Smári Tafjord Þórey Svana Þórisdóttir
barnabörn og barnabarnabörn
Móðurbróðir okkar,
HJÁLMAR ÞÓRÐARSON
verkfræðingur,
Kúrlandi 2, Reykjavík,
lést 2. apríl í Skógarbæ.
Útförin fór fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Aðstandendur
Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur
hluttekningu við andlát móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
INDRÍÐAR EFEMÍU INDRIÐADÓTTUR,
sem lést á Dvalarheimilinu Dalbæ 27. mars.
Hjartans þakkir til allra þeirra sem
önnuðust hana í veikindum hennar. Einnig viljum við senda
öllum þeim sem komu að útför hennar innilegar þakkir.
Felix og fjölskylda
Indriði og fjölskylda
Sálm. 14.2
biblian.is
Drottinn horfir á
mennina af himnum
ofan til þess að sjá
hvort nokkur sé
hygginn, nokkur
sem leiti Guðs.
FALLEGIR LEGSTEINAR
Auðbrekku 4, 200 Kópavogi, sími: 537-1029, www.bergsteinar.is
Á góðu verði
Verið velkomin
Opið: 10-17 alla virka daga
og reyndist að vonum búhöldur
hinn bezti.
Þingseta í meira en tvo áratugi
eins og Jón Helgason átti er sann-
arlega lærdómsrík á margan
máta, svo og ráðherradómur einn-
ig, ekki sízt vegna samskiptanna
við fólkið í kjördæminu og með
öllu því góða fólki átti Jón indæla
sögu, þar var fólkið hans fyrst og
fremst. Öll hans þingstörf ein-
kenndust af samvizkusemi og trú-
mennsku við hvaðeina.
Ljúfar minningar hverfast um
hugann nú við leiðarlok, yljaðar
þakklæti fyrir veitula samfylgd
áranna. Við Hanna sendum henni
Guðrúnu okkar innilegustu sam-
úðarkveðjur svo og öllu þeirra
fólki. Jóns Helgasonar er einstak-
lega gott að minnast sem hins
hugþekka félaga sem átti einkar
ágæta lífsgöngu. Blessuð sé
munabjört minning mannkosta-
manns.
Helgi Seljan.
Það var í júní 1983. Braut-
skráning kandídata frá Hvann-
eyri. Samkomunni að ljúka. Hann
kallar mig afsíðis, nýskipaður
landbúnaðarráðherra: Jón Helga-
son bóndi á Seglbúðum í Land-
broti. Ég hafði ekki hitt hann fyrr.
Hægt og nær því feimnislega spyr
hann mig hvort ég geti hugsað
mér að aðstoða sig í ráðuneytinu,
þar sé margt framundan auk þess
sem hann hefði dóms- og kirkju-
mál á sinni könnu. Nokkrum vik-
um síðar hóf ég störf sem aðstoð-
armaður hans; sinnti þeim starfa í
liðlega fimm ár. Þau urðu mér
mikill og gagnsamur lærdómur.
Það kom strax í hlut Jóns að finna
leið til þess að laga stóru búgrein-
arnar að nýjum markaðsaðstæð-
um m.a. með búvörulögum sem
Alþingi samþykkti sumarið 1985.
Við það verk mátti Jón glíma og
fara í bág við háværar kröfur
margra stéttarbræðra sinna, full-
trúa samvinnuhreyfingarinnar og
jafnvel stympast við nokkra sam-
herja sína á Alþingi sem sumir
voru jafnvel stjórnarandstæðing-
um erfiðari. Stór orð dundu á ráð-
herranum og ýmis glíma var háð
sem ég hirði ekki um að tíunda nú.
Mér er ofar í huga hvernig Jón
tók á verkefninu: Með þolinmæði
og ótrúlegri seiglu en fyrst og
fremst með skarpskyggni og
framsýni. Baldur Möller ráðu-
neytisstjóri taldi Jón Helgason
einn greindasta mann sem hann
hefði kynnst. Undir það get ég
tekið. Þess vegna var gott að
vinna fyrir Jón.
Hann var ekki maður hins
mikla skrafs eða ræðna sem fóru
með himinskautum. Hins vegar
mátti treysta hverju orði hans og
samviskusemin var nær án enda.
Fundatíma skrifaði hann sjaldn-
ast hjá sér, hann mundi þá alla, og
hvern vetur heimsótti hann og
ræddi við kjósendur á fundum í
svo til hverjum hreppi kjördæmis
síns. Var þá sjaldnast spurt um
veður og færð. Ég tel mig muna
það að samfellt sumarleyfi Jóns
eða fjarvera frá ráðherraembætti
hafi aldrei náð einni viku. Oft skol-
aði inn í ráðuneyti gustmiklum
gestum með handfylli af sérhags-
munum, hafandi uppi stórar ræð-
ur og strembnar kröfur. Ráð-
herrann sat fyrir borðsenda,
hlustaði, paraði saman fingur
hvorrar handar, forðaðist stór-
yfirlýsingar svo hægt og sígandi
hljóðnaði yfir fundinum. Í tveggja
þriggja manna tali á eftir dró Jón
upp línur þess hvernig við skyldi
brugðist. Sumt grunaði Jón strax
að liði hjá. Í amstri þessara ára
voru bestar stundir þegar ráð-
herrann kom eða kallaði mig til
sín eftir annir dagsins í ráðuneyt-
um hans eða á Alþingi og hann fór
yfir verkefnalistann eða hóf máls
á næstu viðfangsefnum og hvern-
ig við þeim mætti bregðast.
Sjaldnast studdist hann við papp-
írsdyngju; skaftfellski bóndinn
rakti það mest úr minni sér. Hefði
því áreiðanlega sómt sér vel sem
lögsögumaður Alþingis á Lög-
bergi. Ég minnist samstarfs við
Jón Helgason með mikilli virð-
ingu og sérstakri hlýju. Mér
fannst til um mannkosti hans,
verklag og lagni við úrlausn mála
– að neyta ekki aflsmunar en beita
greind, hyggindum og hógværð.
Ég mat afar mikils það traust sem
hann sýndi mér ævinlega í stóru
og smáu. Kynni mín af Jóni
Helgasyni kalla fram virðingu og
þakklæti. Ég sendi fjölskyldu
hans innilegustu samúðarkveðju.
Bjarni Guðmundsson.
Jón Helgason var eftirminni-
legur maður, hann var hógvær,
vinnusamur og í rauninni laus við
alla þá athyglissýki sem einkennir
marga stjórnmálamenn um heim
allan.
Jón var Skaftfellingur í húð og
hár. Þessi ungi piltur þótti
óvenjuskýr og var sendur
menntaveginn í MR. Námið sótt-
ist vel og hann varð stúdent 1950
en faðir hans lést um þær mundir
á besta aldri lífsins þannig að Jón
hvarf heim og stóð fyrir búinu í
Seglbúðum með móður sinni
næstu tíu árin og tók svo við búinu
með Guðrúnu sinni. Enginn veit
hvert forsjónin hefði leitt hinn
gáfaða pilt frá Seglbúðum hefðu
örlaganornirnar ekki gripið svo
grimmilega inní líf fjölskyldunn-
ar. En skyldan kallaði hann heim
að hinu glæsilega búi og hann tók
upp merki föður síns og yrkti
jörðina og ræktaði fallegt sauðfé.
Jón hefði átt gott með að sækja
langskólanám, sterkust þótti mér
stærðfræðin og glöggur skilning-
ur að setja sig inn í flókin mál.
Skaftfellingar eru gömlu
vatnamennirnir sem þekktu vaðið
á fljótinu. Jón valdist til allra
forystustarfa í sveit sinni og hér-
aði. Nafn hans kom upp 1974 eftir
að nokkrar deilur urðu um hver
skyldi skipa annað þingsæti
flokksins í kjördæminu. Jón tók
þingmennskuna alvarlega og
þótti strax glöggskyggn og þótt
ræðan væri hvorki hávær eða lit-
uð sterkum litum þá hlustuðu
menn. Ef vanda bar að höndum í
flokknum eða þinginu þótti strax
gott að fela Jóni að leita lausna.
Og þegar mesta uppnám í pólitík
síðustu áratuga brast á, ríkis-
stjórnir sprungu og flokkar klofn-
uðu og Alþingi var nokkuð illa
statt þess vegna, þá urðu þing-
menn sammála um að skipa Jón
forseta Sameinaðs þings. Þetta
verkefni leysti hann með þeim
hætti að allir vegir voru honum
opnir til frama innan flokksins.
Jón varð landbúnaðar-, dóms-
og kirkjumálaráðherra í beinu
framhaldi. Þá steðjaði mikill
vandi að bændum, gríðarleg of-
framleiðsla á bæði kjöti og mjólk.
Jón leit á það sem sitt verkefni að
finna vaðið yfir hið straumþunga
fljót og ég er sannfærður um að
fáir hefðu haft þor til að gera það
sem Jón varð að gera, til að bjarga
landbúnaðinum út úr miklum
ógöngum og offramleiðslu. Segja
má að Jón hafi fundið leiðina sem
síðar reyndist bændum drjúg til
sóknar og nýrra tíma. Enda virtu
bændur Jón það mikils að þeir
báðu hann um að taka að sér for-
mennsku í Búnaðarfélagi Íslands.
Grunnskólinn og hjúkrunar-
heimilið vitna um forystu Jóns
heima fyrir og hann tók svo við
keflinu á hótelinu á Kirkjubæjar-
klaustri og stækkun þess. En
Gyðríður Páls-dóttir móðir hans
var forystukonan sem stóð fyrir
byggingu Minningarkapellu séra
Jóns Steingrímssonar. Ég sat við
hliðina á Jóni í grænaherbergi
þingflokksins, ég tók strax eftir
því að Jón réð stöðugt krossgátur
og þeim mun hraðar sem ræðurn-
ar urðu lengri og harðari. En
stundum kallaði Steingrímur
Hermannsson „Jón, reiknaðu
nú,“ þá stóð ekki á svarinu eða
innleggi Jóns í umræðuna.
Vert er að minnast á þátt Guð-
rúnar í lífi Jóns, þar stóð hún eins
og klettur í umróti stjórnmálanna
og þannig var líf þeirra samofið
ást og friði svo að einstakt var.
Ég tel Jón Helgason til allra
vönduðustu og merkustu manna
sem ég hef starfað með. Blessuð
sé minning hans. Við Margrét
þökkum honum tryggð og vináttu.
Guðni Ágústsson.
Í dag kveðjum við Jón Helga-
son, fyrrum alþingismann, ráð-
herra og bónda frá Seglbúðum í
Landbroti. Með honum er geng-
inn drengur góður og eftirminni-
legur persónuleiki.
Jón í Seglbúðum var maður
mikilla hugsjóna. Hann unni sveit
sinni og héraði enda naut hann
þess og var ávallt tilbúinn að sýna
gestum og gangandi þá náttúru-
fegurð sem Skaftárhreppur hefur
upp á að bjóða. Það var hans
metnaðarmál að koma sögu svæð-
isins á framfæri, sem og sögu
Skaftárelda. Þá fór hann ekki í
manngreinarálit og kappkostaði
að fræða alla enda notaði hann
hvert tækifæri sem gafst til að
koma fróðleik um héraðið á fram-
færi.
Mér er minnisstætt í því sam-
bandi þegar hann hoppaði upp í
rútu á Uxahátíð sem haldin var á
Kirkjubæjarklaustri árið 1995 og
fór með erlenda blaðamenn og
„heimsfræga“ hljómsveitarmenn
í hálfsdags skoðunarferð. Það
hefðu sennilega ekki allir leikið
eftir.
Í hans augum var þetta ekki
bara sveitin hans heldur allt ann-
að og miklu meira. Hún væri ein-
stök á heimsvísu með öllum þeim
ljóma og sjarma sem hún býður
upp á, fegurðinni, kyrrðinni og
veðursældinni ásamt öllum þeim
þekktu kennileitum sem þar má
finna.
Ég kynntist Jóni er ég réð mig
sem hótelstjóra að Hótel Kirkju-
bæjarklaustri árið 1991. Með okk-
ur tókust góð kynni og vinskapur
sem aldrei bar skugga á. Jón var
þá í forsvari fyrir Bæ hf., hluta-
félag heimamanna og annarra um
hótelreksturinn á Hótel Kirkju-
bæjarklaustri, sem stofnað var
1974. Jón var formaður félagsins
frá stofnun þess til ársins 2005
eða í rúm þrjátíu ár auk þess sem
hann sat í stjórn þess til ársins
2017 á meðan þrek og kraftar
leyfðu.
Jón leiddi góðan hóp manna um
margra ára skeið og var þar í far-
arbroddi við uppbyggingu hótels
og hótelrekstrar á Kirkjubæjar-
klaustri. Allt það starf vann hann
af mikilli þrautseigju, elju og eld-
móði og á að öðrum ólöstuðum
stærstan þátt í því að koma hóteli
staðarins á þann stað og stall sem
það er á í dag. Í gegnum tíðina
fylgdist Jón alltaf af athygli og
brennandi áhuga með rekstrin-
um, setti sig ætíð vel inn í alla
hluti og hafði þannig puttann á
púlsinum frá degi til dags.
Jón var einstaklega traustur og
tryggur, ötull og óþreytandi bar-
áttumaður sem alltaf vildi liðsinna
og leiðbeina. Það var gott að eiga
hann að í einu og öllu, því þar fór
maður orða sinna, glöggur á alla
hluti auk þess sem samviskusem-
in og dugnaðurinn var honum í
blóð borinn. Hugur Jóns var alla
tíð bundinn við það verkefni að
tryggja það að rekstur hótelsins
gengi upp og var hann vakinn og
sofinn yfir því alla tíð.
Síðustu árin reyndust Jóni erf-
ið og nú er komið að leiðarlokum.
Eftir situr minning um merkan
mann.
Elsku Guðrún, Helga Dúna,
Bjarni Þorkell og Björn Sævar.
Um leið og við Svana, ásamt nú-
verandi og fyrrverandi stjórnar-
mönnum í Bæ hf., þökkum af heil-
um hug fyrir frábært samstarf
með Jóni í gegnum árin þá send-
um við ykkur, fjölskyldum ykkar
og skyldmennum innilegustu
samúðarkveðjur.
Karl Rafnsson.
Þegar Jón Helgason í Seglbúð-
um er kvaddur þá er mér efst í
huga þakklæti fyrir það sem hann
var og vann þjóðkirkjunni til
blessunar. En jafnframt einlæg
þökk fyrir ómetanlegt samstarf
og vinarþel. Það var mikið happ
að fá Jón Helgason til forsætis á
kirkjuþingi árið 1998 þegar ný lög
um þjóðkirkjuna voru gengin í
gildi. Með þeim urðu sannarlega
kirkjusöguleg tímamót. Sjálf-
stæði þjóðkirkjunnar var staðfest
og kirkjuþing varð æðsta vald í
málefnum þjóðkirkjunnar, lýð-
ræðislega kjörið með leikmanna-
meirihluta. Kirkjuþings beið hið
vandasama verk að laga kirkju-
réttinn að breyttu umhverfi með
setningu starfsreglna um eitt og
annað sem áður var bundið í lög-
um frá Alþingi og marka stefnuna
í málefnum frjálsrar og sjálf-
stæðrar kirkju.
Jón Helgason naut almennrar
virðingar og trausts. Þar kom til
reynsla hans á sviði þjóðmálanna
sem alþingismaður og ráðherra
og eins á vettvangi kirkjunnar
heima í héraði. Hann var orðlagð-
ur drengskaparmaður. Það fór
ekki milli mála að hann unni
kirkju sinni og var aldrei í vafa um
hvert hlutverk hennar er í samtíð-
inni. Helgidómarnir og sú iðkun
og athöfn sem þar fer fram á helg-
um og hátíðum var honum hjart-
ans mál. Hann hafði meðtekið
með móðurmjólkinni djúprætta
virðingu fyrir því öllu og sá gildi
þess fyrir ræktun mannlífs og
menningar.
Jón var einstaklega traustur og
vandaður maður til orðs og æðis,
nákvæmur og reglusamur í öllu.
Maður vissi að öllu var óhætt í
höndum hans. Fundarstjórn hans
og allt samstarf einkenndist af
þessari fádæma háttvísi, hlýju og
alúð sem hann lagði í verk sín öll.
Jón Helgason er jarðsunginn í
dag frá Prestsbakkakirkju á Síðu.
Þar söng hann löngum við helgar
athafnir og auðgaði þær með rödd
sinni og hlýrri nærveru.
Í ævisögu sinni segir séra Jón
Steingrímsson á Prestsbakka:
„Hvað mér einna mest þykir í
heiminum við að skilja, er guðs
opinber þjónustugjörð. Þó ég vel
Jón Helgason