Morgunblaðið - 13.04.2019, Blaðsíða 42

42 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. APRÍL 2019
Guðrún Erlingsdóttir
ge@mbl.is
„Með ást á tónlist og frábærum vin-
skap höfum við spilað saman í 25 ár
og erum hvergi hættar,“ segir Auður
Hafsteinsdóttir, fiðluleikari sem
skipar Tríó Nordica ásamt Bryndísi
Höllu Gylfadóttur sellóleikara og
Íslandsvininum Monu Kontra, píanó-
leikara sem búsett er í Svíþjóð. Tríó
Nordica heldur síðustu Tíbrár-
tónleika vetrarins í Salnum í Kópa-
vogi annað kvöld kl. 20.
„Í tilefni 25 ára starfsafmælis Tríó
Nordica ætlum við að flytja
slavnesk-rússnesk píanóverk. Við
byrjum á Píanótríó í D-dúr eftir rúss-
neska tónskáldið Sergei Taneyev.
Það er gaman að segja frá því að
þetta verk hefur aðeins einu sinni
verið flutt á Íslandi áður og það var
af okkur í Tríói Nordica,“ segir Auð-
ur og bætir við að verkinu hafi strax
verið vel tekið en það hafi svolítið
gleymst.
Desemberverk flutt í apríl
„Taneyev var meistari kontra-
punkts. Hann lærði heimspeki og
stærðfræði. Hans lærimeistari í tón-
list var Tsjaíkovskíj en Taneyev
kenndi sjálfur m.a. Rakhmanínov,“
segir Auður.
Á tónleikunum flytur Tríó Nordica
verkið Desember sem er úr Árstíð-
unum eftir Tsjaíkovskíj.
„Verkið var upprunalega samið
fyrir píanó en það hefur verið um-
skrifað fyrir píanó, fiðlu og selló.
Árstíðirnar skiptast í 12 litla kafla
sem bera nöfn allra mánaða ársins.
Okkur fannst desemberkaflinn passa
á tónleikana þrátt fyrir að komið sé
fram í apríl,“ segir Auður og bætir
við að júníkaflann gætu þær allt eins
spilað í október.
Síðasta verkið á efnisskránni er Pí-
anótríó no. 4 Dumky eftir tékkneska
tónskáldið Dvorák.
„Þetta er frægasta kammerverk
Dvoráks en er ekki byggt upp á hefð-
bundu formi. Verkið er í sex köflum
og er í senn stórbrotið, sorglegt og
glaðlegt,“ segir Auður.
Á þeim aldarfjórðungi sem Tríó
Nordica hefur spilað hafa Auður,
Bryndís Halla og Mona spilað á
Íslandi, í Svíþjóð, Danmörku, Frakk-
landi, Ítalíu, Þýskalandi, Bandaríkj-
unum og Kanada. Tríóið hefur tekið
þátt í mörgum tónlistarhátíðum, spil-
að inn á fjöldann allan af diskum og
komið fram í útvarpi og sjónvarpi.
Liðsmenn Tríósins hafa allar fengið
góða dóma og fjölmargar viðurkenn-
ingar fyrir tónlistarflutning sinn.
„Á efnisskrá okkar er fjöldi verka
en við höfum lagt okkur fram um að
flytja verk eftir konur, norræn píanó-
tríó og nútímaverk. Við gáfum meðal
annars út disk með verkum eftir eitt
af frægustu tónskáldum Svíþjóðar,
Elfridu Andree,“ segir Auður og
bætir við að margt hafi á daga Tríó
Nordica drifið og liðsmenn þess séu
samrýndir.
Taneyev-kvintettinn í haust
„Við fórum í tónleikaferð um Mið-
og Vestur-Svíþjóð í apríl 1998. Með
okkur voru í för tveggja mánaða
dóttir mín og synir Monu og Bryn-
dísar Höllu sem báðir voru þriggja
vikna. Í þeirri ferð voru tónleikahléin
notuð til þess að gefa krílunum
brjóst,“ segir Auður, ánægð með
gifturíkt samstarf Tríó Nordica sem
heldur áfram. Í haust munu þær m.a.
leika hjá Kammermúsíkklúbbnum
þar sem þær flytja meðal annars Ta-
neyev-kvintettinn ásamt tveimur
öðrum tónlistarmönnum.
Morgunblaðið/RAX
Samrýndar Auður Hafsteinsdóttir fiðluleikari, Mona Kontra píanóleikari og Bryndís Halla Gylfadóttir sellóleikari
hafa spilað tónlist saman í aldarfjórðung. Þær leggja áherslu á verk eftir konur, norræn verk og nútímaverk.
Tónlist og vinskapur
 Slavnesk og rússnesk píanóverk í Salnum í tilefni 25 ára
afmælis Tríó Nordica  Stórbrotið, sorglegt og glaðlegt
Guðrún Óskarsdóttir semballeikari
heldur tónleika í Ásmundarsal á
Freyjugötu 41 annað kvöld kl. 20. Þar
leikur hún verk eftir De la Guerre,
Couperin, Önnu Þorvaldsdóttur og Kol-
bein Bjarnason. „Francois Couperin
hefur lengi verið talinn framvörður
franska barokksins en Elisabeth de la
Guerre var tvímælalaust eitt merkasta
barokktónskáld Frakka,“ segir í tilkynningu. Verkið Impressions samdi
Anna fyrir Guðrúnu og kom út á He(a)r, hljómdiski Nordic Affect. Danses
achroniques eftir Kolbein er líka samið fyrir Guðrúnu og hljómar það á
einleiksdiski hennar, In Paradisum. Miðasala á tix.is og við innganginn.
Sembaltónleikar í Ásmundarsal
Semballeikari Guðrún Óskarsdóttir.
Þorleifur Örn
Arnarsson tekur
við nýrri stöðu
sem yfirmaður
leikhúsmála við
Volksbühne-
leikhúsið í Berl-
ín frá og með
næsta hausti.
Frá þessu var
greint í frétta-
tilkynningu frá
leikhúsinu í gær. Þar kemur fram
að á árunum 2019-21 muni Þorleif-
ur leikstýra þremur leiksýningum
á stóra sviði hússins og leiða list-
ræna uppbyggingu leikhússins.
Fyrsta frumsýning haustsins hjá
Volksbühne verður nýtt verk
byggt á Ódysseifskviðu Hómers í
leikstjórn Þorleifs sem skrifar
handritið ásamt Mikael Torfasyni.
„Ég er í skýjunum með þetta
tækifæri,“ er haft eftir Þorleifi í
fréttatilkynningunni. „Volksbühne
hefur í sögulegu samhengi verið
fremsta leikhús Þýskalands, þarna
unnu Piscator og Bertold Brecht,
Besson og Frank Castorf svo fá-
einir séu nefndir. Volksbühne hef-
ur á hverjum tíma verið í fremstu
röð hvað varðar listrænt hugrekki
bæði sem stofnun og í leikstjórn, í
rannsókn á formi og eðli leikhúss-
ins og mögulegri framþróun þess.
Á komandi leikári ætlum við að
rannsaka sögu 20. aldarinnar í
gegnum margvíða linsu leikhúss-
ins. Allar sýningar á næsta leikári
verða frumflutningur á nýjum
leikverkum, að undanskildu verk-
inu Germania eftir Heiner Müller,
en yfirskrift leikársins, „sögu-
maskínan“, er einmitt tilvitnun í
þekktasta verk hans, Hamletmask-
ínuna.“
Þorleifur nýr yfirmaður hjá Volksbühne
Þorleifur Örn
Arnarsson
Að undanförnu hafa komiðút nokkrar spennusögur ííslenskri þýðingu, semeiga það sameiginlegt að
fjalla um ofbeldi, fyrst og fremst
gegn varnarlausum börnum og
konum. Kastaníumaðurinn eftir
Søren Sveistrup er ein þessara
bóka og þó hún
sé vel skrifuð og
spennandi, vel
uppbyggð og
skipulögð, keyrir
ofbeldið um
þverbak og við-
bjóðurinn er vel
yfir velsæmis-
mörkum.
Sagan gerist
einkum í Kaup-
mannahöfn í Danmörku í nútíman-
um með skírskotun til fyrri ára.
Tvær konur finnast limlestar og
myrtar með skömmu millibili. Í
báðum tilfellum eru fígúrur úr
kastaníuhnetum á vettvangi. Dóttir
félagsmálaráðherra hvarf ári áður
og fingraför barnsins eru á
kastaníumönnunum. Eitt leiðir af
öðru, fleiri morð líta dagsins ljós og
viðbjóðurinn eykst eftir því sem á
líður. Ásakanir eru í allar áttir,
engum er hægt að treysta og
glundroðinn algjör.
Hvað er hægt að segja um svona
frásögn, þar sem hatur og hrotta-
skapur er allsráðandi? Ímyndunar-
afl höfundar er með ólíkindum,
þegar kemur að limlestingum, og
vonandi eru fyrirmyndir ekki sótt-
ar í raunheima. En til að allrar
sanngirni sé gætt á framkoma
brotamanna rætur að rekja til ein-
hvers og í grunninn er fyrst og
fremst verið að ráðast á kerfið.
Hvort ofbeldi sé rétti vettvangur til
þess er síðan lesenda að dæma um.
Nokkuð margir koma við sögu og
fleiri eiga við vandamál að stríða en
morðingjar. Skuggahliðarnar eru
víða og ýmsar spurningar vakna
um eftirlit. Samskipti fólks eru
einnig með ýmsum hætti og höf-
undur dregur upp skemmtilega
mynd af framapoti og eiginhags-
munagæslu.
Eins og áður hefur verið tíundað
í ritdómum eiga ofbeldissögur ekki
upp á pallborðið hjá rýni, en Kast-
aníumaðurinn er mun dýpri en
dráp og limlestingar og höfundur
veltir við ýmsum steinum, sem vert
er að gefa gaum.
Viðbjóðurinn yfir
velsæmismörkum
Spennusaga
Kastaníumaðurinn bbbbn
Eftir Søren Sveistrup.
Ragna Sigurðardóttir þýddi.
JPV útgáfa 2019. Kilja, 558 bls.
STEINÞÓR
GUÐBJARTSSON
BÆKUR
Framapot Höfundurinn Søren Sveistrup dregur að mati rýnis upp skemmti-
lega mynd af framapoti og eiginhagsmunagæslu og kafar djúpt í bók sinni.
HEILSUNUDDPOTTAR
FRÁ SUNDANCE SPAS
Gæði, þjónusta, ábyrgð - það er Tengi
Smiðjuvegi 76 • Kópavogi • Sími 414 1000 • Baldursnesi 6 • Akureyri • Sími 414 1050 www.tengi.is • tengi@tengi.is
Opið virka daga frá kl. 8-18 og laugardaga kl. 10-15
HEILSUNUDDPOTTAR OG HREINSIEFNI FYRIR HEITA POTTA