Dagblaðið Vísir - DV - 07.06.2019, Blaðsíða 12
12 7. júní 2019FRÉTTIR
A
ðstandendur Minningar-
sjóðs Einars Darra hafa
nú í tæpt ár staðið að átak-
inu Ég á bara eitt líf. Minn-
ingarsjóðurinn var stofnaður af
ættingjum og vinum Einars Darra
Óskarssonar, sem lést 18 ára gam-
all þann 25. maí 2018.
Nýlega fóru foreldrar hans,
Bára Tómasdóttir og Óskar
Vídalín, systur hans, Andrea Ýr
Arnarsdóttir og Aníta Rut Óskars-
dóttir, auk vinkonu þeirra, Sigrún-
ar Báru Gautadóttur, á ráðstefnu í
Bandaríkjunum og hér segir Andr-
ea Ýr frá henni og því sem þjóðar-
átakið Ég á bara eitt líf hefur skilað
á einu ári.
Greinarmunur á notkun og mis-
notkun lyfseðilsskyldra lyfja
„Misnotkun á lyfseðilsskyldum lyf-
jum er nokkuð nýr vinkill, sem lítið
hefur verið í umræðunni er varðar
vímuefni en við teljum mikilvægt
að við tölum um þetta málefni
og tökumst á við það líkt og mál-
efni er varða önnur vímuefni. Við,
sem stöndum að þjóðarátakinu,
Ég á bara eitt líf, höfum virkilegar
áhyggjur af þessum málaflokki og
hafa aðrir aðilar tekið undir það
með okkur sem þekkja til máls-
ins, til að mynda í sínum störfum.
Við leggjum mikla áherslu í öllu
okkar starfi á að uppfræða fólk
um að notkun og misnotkun lyf-
ja er tvennt ólíkt og hefjum við því
öll okkar erindi á því að skilgreina
hvað misnotkun á lyfseðilsskyld-
um lyfjum er. Þjóðfélagið í heild
verður að gera greinarmun þarna
á milli og það er mikilvægt að við
fræðum unga sem aldna um
þann mun, bæði til að þekking sé
til staðar um áhættuna við mis-
notkun en líka til að fólk sem þarf
að taka lyf og gerir það samkvæmt
læknisráði sé ekki að upplifa að
það sé að gera eitthvað rangt,
enda er þá um að ræða notkun,
ekki misnotkun,“ segir Andrea Ýr.
Ef neysla lyfseðilsskyldra lyf-
ja felur í sér að einstakling-
ur innbyrðir af ásettu ráði
stærri skammtastærð en lagt
er til, neytt er lyfja til að upp-
lifa sæluástand (e. euphoria)
eða neytt er lyfja sem viðkom-
andi hefur ekki fengið uppáskrif-
að sjálfur, þá er talið að um sé að
ræða misnotkun á lyfseðilsskyldu
lyfi (National Institute on Drug
Abuse, 2018).
Samfélagið sem heild þarf að
hlúa að samfélagsvanda
„Við, með stuðningi þjóðarinn-
ar, höfum nú þegar áorkað miklu
á stuttum tíma og sjáum við já-
kvæða þróun og breytingar í sam-
félaginu. Við eigum þó langt í land
og teljum við að Ég á bara eitt líf-
-átakið geti gert margt en í sam-
einingu getum við gert svo miklu
meira og lítum við á það sem svo,
að það þurfi heilt samfélag til að
hlúa að samfélagsvanda, líkt og
við teljum misnotkun á lyfseðils-
skyldum lyfjum og öðrum fíkni-
efnum vera.“
Þjóðarátakið Ég á bara eitt
líf felur í sér mörg mismunandi
verkefni, allt frá almennri vit-
undarvakningu sem hefur hin-
ar ýmsu birtingarmyndir, mynd-
bandsgerð og uppfræðsluerindi
fyrir alla aldurshópa þar á með-
al í grunn- og framhaldsskólum
landsins.
„Til að geta unnið okkar verk-
efni eftir bestu getu þá er það okk-
ur virkilega mikilvægt að afla okk-
ur stöðugt nýrrar þekkingar, vera í
takt við hraða þróun í nútímasam-
félagi með því að fylgjast með nýj-
um rannsóknum, nýjum aðferð-
um sem gætu nýst í okkar starfi,
sem og að vera opin fyrir breyting-
um með breyttum aðstæðum og
áskorunum. Allt okkar starf er
unnið með kærleika og samstöðu
að vopni, við byggjum það á rann-
sóknum, áliti ungmenna sem og
sérfræðinga, höldum fast í metn-
aðinn og ástríðuna en höldum
reiðinni frá.“
Aukin þekking á fjögurra daga
ráðstefnu
Fimmmenningarnir ákváðu að
efla þekkingu sína frekar með því
að fara á The Rx Drug Abuse &
Heroin Summit (Misnotkun lyf-
seðilsskyldra lyfja og heróíns, ráð-
stefna/leiðtogafundur) í Atlanta í
Bandaríkjunum, sem haldin var í
apríl síðastliðnum.
The Rx Drug Abuse & Heroin
Summit er ráðstefna/leiðtoga-
fundur sem nýttur er sem sam-
ráðsvettvangur varðandi málefni
er varða misnotkun á lyfseðils-
skyldum lyfjum og öðrum fíkni-
efnum. Viðburðurinn er ætlaður
öllum sem málið varðar, er þver-
faglegur og leitast við að finna
lausnir í sameiningu. Einblínt er
á hvað er að virka í forvörnum og
meðferð. Ráðstefna þessi er haldin
árlega og var hún fyrst haldin
árið 2012 undir forystu Operation
UNITE og þingmanninum Harold
„Hal“ Rogers, en hann missti son
sinn vegna misnotkunar á lyfseð-
ilsskyldum lyfjum. Um er að ræða
fjögurra daga ráðstefnu, með hin-
um ýmsu fyrirlesurum víðsvegar
að og yfir 3000 ráðstefnugestum
(https://www.rx-summit.com/).
„Við einblíndum á það á ráð-
stefnunni að afla okkur þekkingar
um samfélagslega vitundarvakn-
ingu, átök og forvarnir/fræðslu,
það er að segja við sóttumst í að
mæta á fyrirlestra þar sem þau
málefni voru tekin fyrir. Við lögð-
um upp með það markmið að
kortleggja hvað aðrir væru að
gera og hvernig verkefni, bæði
hvað varðar vitundarvakningu og
forvarnir, sem hafa borið árang-
ur. Við gerðum okkur þó ekki fyr-
irfram grein fyrir hversu gríðarstór
þessi vettvangur væri og hversu
mikið tengslanet við myndum
enda á því að byggja upp,“ segir
Andrea Ýr.
Verkefni sem verður ekki leyst á
einni nóttu
Ráðstefnan er byggð upp þannig
að viðkomandi velur þá fyr-Umboðsaðilar: Húsgagnaval Höfn Bara snilld ehf. Egilsstöðum
Hornsófi hægri eða vinstri
Verð nú 49.950 kr.Verð nú 159.415 kr.
Verð nú 59.415 kr.
Verð nú 34.950 kr.
Verð nú 59.940 kr.
Verð nú 44.950 kr.
Sorento tungusófi Roberto hvíldarstóll
Malmö hvíldarstóll Stockholm hvíldarstóll
10%
AFSLÁTTUR
Verð nú 199.920 kr.
15%AFSLÁTTUR
Verð nú 245.415 kr.
„Á bak við hvert andlát
eru ótal mörg líf í sárum“
Fjölskylda Einars Darra og vinir fræða fólk um misnotkun lyfseðilsskyldra lyfja
Við komumst
ekki í þetta
ástand á einni
nóttu og við
leysum þetta
ekki á einni
nóttu“
Ragna Gestsdóttir
ragna@dv.is
Á ráðstefnu Sigrún
Bára, Bára, Andrea
Ýr, Óskar og Aníta
Rún á ráðstefnunni.
Þau náðu bata Veggur á ráðstefnunni með
myndum og upplýsingum fólks sem náð hefur bata.
Einar Darri