Dagblaðið Vísir - DV - 07.06.2019, Blaðsíða 16

16 PRESSAN 7. júní 2019
Þ
egar Niels Högel hóf störf
á gjörgæsludeild Del-
menhorst sjúkrahússins í
Þýskalandi fékk hann góð
meðmæli hjá fyrrverandi vinnu-
veitanda sínum. Hann var sagð-
ur maður sem starfaði „sjálfstætt
og samviskusamlega“. Þegar mik-
ið lá við var hann sagður bregðast
við af „yfirvegun“ og ekki nóg með
því viðbrögð hans væru „tækni-
lega rétt“. Þetta voru meðmæl-
in frá sjúkrahúsi í Oldenburg þar
sem hann hafði starfað. Í þeim var
ekki minnst einu orði á að stjórn-
endur sjúkrahússins voru full-
ir grunsemda vegna þess hversu
margir sjúklingar létust þegar
Högel var á vakt. Þeir minntust
heldur ekki á að honum hafði ver-
ið bannað að umgangast eða koma
nærri sjúklingum og að hann hafði
í raun verið þvingaður til að hætta
störfum á sjúkrahúsinu.
En Niels Högel var ekki allur
þar sem hann var séður þrátt fyr-
ir góð meðmæli og meinta getu til
að bregðast hratt og örugglega við
þegar erfiðar aðstæður komu upp.
Hann hefur játað að hafa myrt
marga sjúklinga og talið er hugs-
anlegt að hann hafi myrt allt að
300. En af hverju komu vinnufé-
lagar hans og yfirmenn ekki í veg
fyrir að hann gæti haldið morð-
æðinu áfram? Af hverju fékk þessi
stórtæki raðmorðingi að leika
lausum hala svona lengi? Allt
þetta aðgerðarleysi gerði að verk-
um að hann er einn af stórtækustu
raðmorðingjum sögunnar.
Fljótlega eftir að Högel hóf störf
á sjúkrahúsinu í Delmenhorst
vöknuðu ákveðnar grunsemdir
þar. Tæpum fjórum mánuðum eft-
ir að hann hóf störf þar lést Brigitte
A. á meðan hún var í hans umsjá.
Fljótlega fylgdu fleiri í kjölfarið,
þar á meðal Hans S., Christoph K.
og Joseph Z. Þýskir fjölmiðlar nota
bókstaf í staðinn fyrir fullt eftir-
nafn þeirra til að brjóta ekki gegn
lögum um friðhelgi einkalífsins og
þess vegna birtast nöfnin hér með
þessum hætti.
Talið er að Niels Högel, sem nú
er 42 ára, sé sá raðmorðingi sem
hefur flest mannslíf á samvisk-
unni og er þá átt við morð á frið-
artímum um allan heim. Þýsk yfir-
völd telja að hann hafi hugsanlega
myrt allt að 300 sjúklinga á fyrstu
fimm árum þessarar aldar. Þetta
mat er byggt á tíu ára rannsókn og
uppgreftri og rannsóknum á rúm-
lega 130 líkum í Þýskalandi, Pól-
landi og Tyrklandi. Högel hefur
játað að hafa myrt 43, hefur ekki
vísað því á bug að hann hafi myrt
52 til viðbótar en þvertekur fyrir að
hafa myrt 5 aðra. Hann hefur nú
þegar verið sakfelldur fyrir morð
á tveimur sjúklingum og fyrir hlut-
deild í andlátum tveggja annarra.
Saksóknarar hafa ákært hann fyrir
101 morð að auki og krefjast þess
að hann verði dæmdur í lífstíðar-
fangelsi til viðbótar því lífstíðar-
fangelsi sem hann hefur nú þegar
verið dæmdur í.
Óþægilegar spurningar vakna
Fjöldi morðanna og ekki síður sá
tími sem leið þar til grunsemdir
vöknuðu um það sem hann gerði,
hafa vakið óþægilegar spurningar í
Þýskalandi. Ein sú viðkvæmasta er
hvort það sé virðing Þjóðverja fyr-
ir röðun í valdastiga og ást þeirra
á verkferlum, sem gerði nasistum
kleift að vinna óhæfuverk sín, sem
hafi gert Högel kleift að stunda
dráp svona lengi.
„Ef það getur gerst að hægt er
að sópa rúmlega 300 dauðsföllum
á 15 árum undir gólfteppið, hvað
fleira er þá hægt að gera? Hvað
þarf að gerast til að Þjóðverjar rétti
úr sér og beiti athyglisgáfunni?“
Þetta er meðal þess sem Christ-
ian Marbach hefur sagt á mörg-
um þeirra funda sem hann kemur
fram á í hjúkrunarfræðingaskól-
um í Þýskalandi þar sem hann
beinir kastljósinu að siðferðisleg-
um álitaefnum í tengslum við mál
Högel. Afi Marbach var eitt fórn-
arlamba Högel.
Ofurhetja endurlífgana
Nú er Högel ákærður fyrir að hafa
morð á 101 sjúklingi til viðbótar
þeim sem hann hefur áður verið
dæmdur fyrir að hafa myrt. Hann
er ákærður fyrir að hafa myrt 36
sjúklinga á háskólasjúkrahúsinu í
Oldenburg og 64 á sjúkrahúsinu í
Delmenhorst. Dómarinn í málinu,
Sebastian Bührmann, hefur fyr-
irskipað rannsókn á málum átta
fyrrverandi samstarfsfélaga Högel
vegna gruns um meinsæri. Grun-
ur leikur á að þeir hafi logið fyr-
ir rétti eða að minnsta kosti leynt
upplýsingum til að hylma yfir brot
í starfi.
Þá hafa tveir læknar og tveir yf-
irhjúkrunarfræðingar á sjúkrahús-
inu í Delmenhorst verið ákærð-
ir fyrir manndráp af gáleysi vegna
aðgerðarleysis þeirra í máli
GRÆNA TUNNAN
AUÐVELDAR FLOKKUNINA
Pappír, pappa, plast og minni málmhluti
má setja beint í tunnuna - Muna að skola
Pantaðu grænu tunnuna í síma 577-5757 eða www.igf.is/panta
577 5757
Þýski hjúkrunarfræðingurinn
myrti allt að 300 sjúklinga
Af hverju brugðust samstarfsmenn hans ekki við? „Hvað þarf að ger-
ast til að Þjóð-
verjar rétti úr sér og
beiti athyglisgáfunni?
Rétt-
arhöldin
Niels Högel
huldi andlit
sitt.
Kristján Kristjánsson
ritstjorn@dv.is