Skessuhorn - 11.02.2015, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRÚAR 2015
Hjónin Hjalti Freyr Kristjánsson
og Rebecca Cathrine Kaad Osten-
feld búa ásamt þremur börnum sín-
um á Hólum í gömlu Hvammssveit
í Dalabyggð. Bærinn stendur norð-
an megin skömmu eftir að beygt er
inn á veginn út á Fellsströnd. Hjalti
er Dalamaður, búsettur á Hólum
svo gott sem alla ævi en með smá
hléum þó. Rebecca kemur frá Dan-
mörku, fædd og uppalin skammt
norður af Kaupmannahöfn. Hún er
menntuð búfræðingur og leiðsögu-
maður. Rebecca hefur verið heill-
uð af Íslandi síðan hún kom hingað
fyrst árið 2002. Hér fann hún ást-
ina, hefur eignast börn og bústofn
og vill hvergi annars staðar vera. Ís-
land er hennar land og heimili.
Heimili á Hólum
Við setjumst niður í stofunni í vist-
legu íbúðarhúsinu á Hólum. Ann-
ars er ekki mikill húsakostur á jörð-
inni. Skammt frá er þó eins konar
kúluhús. Hjalti Freyr útskýrir að
það sé notað undir dýrahald. „Þetta
var upphaflega smíðað úr hlutum
af ratsjárkúlu sem var á Keflavíkur-
flugvelli. Í dag búa þarna endurn-
ar okkar, hænur, kanínur og jafnvel
fleiri dýr.“ Fjölskyldan býr þó með
fleiri dýr en þau eru ekki vistuð á
Hólum. Meira um það síðar í við-
talinu. Fáum fyrst Hjalta Frey til að
lýsa því hvernig þau Rebecca séu nú
ábúendur á Hólum.
„Foreldrar mínir keyptu Hóla
árið 1965. Móðir mín er Arnfirð-
ingur vestan af fjörðum en pabbi
vestan úr Saurbæ. Þau hættu bú-
skap svo til alveg snemma á áttunda
áratugnum og sóttu vinnu eftir
það til Búðardals. Við erum fjögur
systkinin. Þegar ég lít um öxl í dag
þá sé ég að ég hef eiginlega alltaf
átt heima hér. Hef aldrei getað far-
ið héðan af neinu viti. Ég kom allt-
af aftur hingað þó ég flytti á brott
um stundarsakir. Pabbi féll frá 2008
og var þá með 20 - 30 kindur og
nokkur hross. Við Rebecca bjugg-
um þá í Búðardal, vorum nýflutt
þangað úr Hafnarfirði þar sem við
höfðum búið í ein þrjú - fjögur ár.
Það varð úr að við höfðum húsa-
skipti við mömmu því það var ekk-
ert vit í því að hún væri hér ein með
skepnurnar. Um haustið 2008 flutt-
um við hingað inneftir að Hólum
en mamma flutti í Búðardal.“
Tóku nábýlisjörðina
á leigu
Hjalti segir að það hafi verið óhægt
um vik að fara í búskap því engin
útihús voru til staðar á Hólum. „Þá
um veturinn 2008/2009 auglýsti
Dalabyggð svo næstu jörð hér við
hliðina, Sælingsdalstungu með úti-
húsum, til sölu eða leigu. Við höfð-
um aldrei verið beint í þeim hug-
leiðingum að taka ákvörðun um að
setjast hér að til frambúðar. Þetta
varð eins konar tilviljun að það
opnaðist möguleiki til að við gæt-
um komið undir okkur fótunum
sem bændur. Þegar þetta var starf-
aði ég í girðingavinnuflokki sem
þvældist um allt land. Við send-
um inn leigutilboð og því var tek-
ið. Úr varð að við fengum jörðina á
leigu til fimm ára til að byrja með.
Honum var svo síðar breytt í 15 ára
leigusamning og við erum hér enn.
Við heyjum jörðina í Sælingsdals-
tungu og notum útihúsin þar fyrir
sauðfjárbústofninn,“ segir Hjalti og
lítur á Rebeccu til merkis um hér
skuli hún taka við og greina frá sínu
upphafi.
Búfræðingur
frá Danmörku
Nú er það húsfreyjan á Hólum
sem hefur orðið. Hún talar góða
íslensku. Blaðamaður er forvitinn
að heyra meir um bakgrunn henn-
ar. „Ég er frá Farum sem er sveit-
arfélag á Sjálandi í Danmörku,
skammt norður af Kaupmanna-
höfn. Strax eftir að ég lauk 10. bekk
framhaldsskóla hóf ég nám í land-
búnaðarskólanum í Dalum á Fjóni
í Danmörku. Þar stundaði ég nám
frá 1996-2002 og útskrifaðist með
gráðu í rekstrarfræði landbúnaðar.
Þetta var hagnýtt nám sem bæði var
blanda af verkmenntun og fræði-
legu bóknámi. Meðal annars fór ég
í verknám til Kamerún í Afríku og
til Portúgal. Prófgráðan frá Dalum
veitir mér fagréttindi til að mega
eiga og reka allt að stærstu bújarðir
sem eru í Danmörku í dag,“ útskýr-
ir Rebecca.
Hún stefndi þó ekki að því að
verða bóndi í Danmörku. Hug-
urinn leitaði ævintýra á erlend-
um grundum. „Að náminu loknu
ákvað ég að fara til Íslands. Ég hafði
ferðast víða um heim alla ævi með
foreldrum mínum og var heilluð af
framandi löndum. Ísland var í mín-
um huga eitt þeirra. Þegar ég var
að ljúka námi rakst ég á auglýsingu
frá fjölskyldunni á Vatni í Hauka-
dal í Dalasýslu á Íslandi þar sem
þau óskuðu eftir vinnukonu á sauð-
fjárbú. Þetta var nú eitthvað fyrir
mig. Sjálf hafði ég allan námstím-
ann á búnaðarskólanum verið alveg
sjúk í kindur. Ég tók öll námskeið
sem voru í boði innan sauðfjárrækt-
ar sem aukafög. Sauðfjárrækt er
ekki mikil í Danmörku og sérgrein
mín úr skólanum var reyndar innan
búskapar með mjólkurkýr.“
Nám í leiðsögumennsku
og Grænlandsdvöl
Rebecca heldur áfram að rekja
sögu sína. „Ég var á Vatni í Hauka-
dal fyrri hluta árs 2002 og tók
meðal annars þátt í sauðburðinum
þar. Þá um vorið fór ég svo á fund
í Búðardal sem tengdist Eiríks-
stöðum, sögunni um Eirík rauða
og búsetu norræns fólks á Græn-
landi. Þar hitti ég aðila sem buðu
mér að koma til Grænlands og
starfa um sumarið sem leiðsögu-
maður í gömlu norrænu byggð-
inni í Brattahlíð við Eiríksfjörð. Ég
tók því. Það var mjög skemmtilegt
starf. Ég sneri aftur til Íslands þeg-
ar störfum mínum þarna lauk um
haustið. Þar var hins vegar svo lít-
ið að gera á Vatni að ég fékk mér
vinnu í sláturhúsinu í Búðardal.
Þar kynntumst við Hjalti. Við unn-
um þar bæði þetta haust.“
Hjalti skýtur inn kankvíslega:
„Það voru heilladrjúgar stofnanir
fyrir Dalamenn, húsmæðraskólinn
á Staðarfelli og sláturhúsið í Búð-
ardal.“
Rebecca hélt tengslunum við
Grænland. Sumarið 2003 fór hún
þangað aftur til að verða leiðsögu-
maður í hinum fornu byggðum
norræns fólks í landinu sem Dala-
menn fundu fyrstir Evrópumanna.
„Hjalti kom til mín það sumar
þangað í heimsókn.“
„Ég er alveg heillaður af Græn-
landi eftir þetta,“ bætir Hjalti við.
„Það er frábært að koma þangað.“
Ísland togaði þó enn. „Eftir þetta
sumar sneri ég enn og aftur til Ís-
lands en í þetta sinn til Reykjavíkur
og hóf nám Leiðsögumannaskól-
anum í Kópavogi. Ég kunni mjög
lítið í íslensku og mætti með stafla
af orðabókum og varð að gera svo
vel að læra íslensku. Það tókst og ég
útskrifaðist með leiðsögumanna-
réttindi þaðan vorið 2005. Eftir
það fékk ég vinnu við hvalaskoðun
um borð í Hafsúlunni í Faxaflóa.
Svo vann ég líka við ferðaþjónustu
hjá Íshestum og á Eiríksstöðum í
Haukadal.“
Hjalti Freyr Kristjánsson og Rebecca Ostenfeld á Hólum í Dalasýslu:
„Hér er alltaf pláss fyrir fleira fólk og við
ætlum að búa hér áfram“
Fjölskyldan á Hólum í fjárhúsunum. Kristjana Maj er fimm ára og situr í fangi Rebeccu móður sinnar. Alexander Steinn þriggja
ára er í fangi Hjalta föður síns og fremstur er Matthías Hálfdán sjö ára.
Hjónin Rebecca og Hjalti með
dverghænur sem þau rækta sér til
gamans heima á Hólum. Þar er mikið
og fjölskrúðugt dýralíf enda heimilis-
fólkið miklir dýravinir.
Rebecca ræðir við uppáhaldskindina sína hana Líf og færir henni brauð. Líf
var borin nánast andvana á sínum tíma og var nokkrum sinnum lífguð upp frá
dauðum af Rebeccu rétt eftir að hún kom í heiminn. Á fullorðinsárum hefur Líf svo
átt eigin lömb og allt gengið vel.
Snemma beygist krókurinn til þess sem verða vill. Einbeittur á svip ryður
Alexander Steinn þriggja ára gamall garðann í fjárhúsunum.
Kristjana Maj, heimasæta á Hólum, með eina af kanínunum sem þau halda á
bænum. Matthías Hálfdán sýnir stoltur hvernig hænsnin hafa það í kúluhúsinu á Hólum.