Skessuhorn - 31.10.2018, Blaðsíða 10

MIÐVIKUDAGUR 31. OKTÓBER 201810
Bæjaryfirvöld á Akranesi hafa með
bréfi til fjárlaganefndar Alþing-
is, fjármálaráðherra og þingmanna
farið fram á að ríkið greiði kostn-
að við uppbyggingu Faxabraut-
ar á Akranesi, sem er hluti af þjóð-
vegi í þéttbýli þar sem hún er leið-
in að höfninni. Nauðsynlegar fram-
kvæmdir við hækkun götunnar og
styrkingu sjóvarnargarðs eru tald-
ar kosta rúman hálfan milljarð
króna. Faxabraut liggur samsíða
athafnasvæði Sementsverksmiðj-
unnar þar sem nú er verið að rífa
stærstan hluta mannvirkjanna. Þar
er fyrirhugað að rísi íbúðabyggð
með um 370 íbúðum auk verslun-
ar- og þjónusturýmis. Í bréfi bæj-
aryfirvalda er forsaga málsins rak-
in og sagt að áður en ráðist verður
í fyrirhugaða uppbyggingu þurfi að
efla sjóvarnir og hækka Faxabraut,
sem liggur milli sjávar og Sements-
reits. Áætlaður kostnaður við þann
hluta framkvæmda er 510 milljón-
ir króna. Akraneskaupstaður vill að
ríkið standi undir þeim kostnaði.
Í bréfinu segir m.a. að Sement-
verksmiðja ríkisins hafi verið reist á
Akranesi 1957 og hafi verið í eigu
ríkisins allt fram til 2003 þegar hún
var seld einkaaðilum. Þegar það
var gert hafi ekki náðst samning-
ar milli ríkisins og bæjaryfirvalda
á Akranesi um frágang á reitnum
sem verksmiðjan stóð á, ef starf-
seminni yrði hætt. Í febrúar 2012
var sement síðast framleitt í verk-
smiðjunni og innflutningur hófst á
norsku sementi sem geymt er í síló-
um fyrrum Sementsverksmiðju og
dreift þaðan. Í desember 2013 tók
Akraneskaupstaður yfir eignahald-
ið á stærstum hluta mannvirkja og
lóða verksmiðjunnar og kostar nú
niðurrif á stærstum hluta mann-
virkja.
mm
Farið fram á að ríkið borgi lagfæringar á Faxabraut
Hækka þarf Faxabraut um eina tvo metra og styrkja sjóvarnargarðinn. Myndin er tekin skömmu áður en niðurrif verksmiðju-
húsanna hófst.
Sigurður Ingi Jóhannsson, sam-
göngu- og sveitarstjórnarráðherra,
mælti fyrir frumvarpi að nýjum
umferðarlögum á Alþingi á þriðju-
daginn í síðustu viku. Markmið
nýrra umferðarlaga er; „að vernda
líf og heilsu vegfarenda með auknu
umferðaröryggi þar sem jafnræð-
is er gætt milli vegfarenda, óháð
samgöngumáta, og tillit tekið til
umhverfissjónarmiða við skipu-
lagningu umferðar.“ Í samræmi við
það sjónarmið að gefa gangandi og
hjólandi vegfarendum meira vægi
er sett fram skilgreining á óvörð-
um vegfarenda, þ.e. vegfaranda
sem ekki er varinn af yfirbygg-
ingu ökutækis í umferð. Nær það
bæði til gangandi og hjólandi veg-
farenda sem og ökumanna bifhjóla
eða torfærutækja á borð við fjór-
hjól. Hjólreiðakafli laganna hefur
verið tekinn til gagngerrar endur-
skoðunnar. Til dæmis er lagt til að
hjálmaskylda barna verði lögfest í
umferðarlög. Til þessa hefur hana
aðeins verið að finna í reglugerð.
Aldurstakmark til að hjóla á ak-
braut án leiðsagnar manns 15 ára
og eldri er hækkað úr sjö árum í
níu.
Áfengismörk lækkuð
Eitt helsta nýmæli frumvarpsins er
að mörk leyfilegs vínandamagns í
blóði verði lækkuð úr 0,5 prómill-
um í 0,2 prómill. „Með lækkun
marka áfengismagns í blóði öku-
manns er verið að senda skýr skila-
boð til ökumanna og þjóðfélagsins
í heild að akstur og áfengisdrykkja
fer einfaldlega ekki saman,“ sagði
Sigurður Ingi í framsöguræðu
sinni. Þó er ekki gert ráð fyrir að
svipta ökumann ökuréttindum við
fyrsta brot ef vínandamagn í blóði
er á bilinu 0,2 til 0,5 prómill, held-
ur einungis sekt. Þá er í frum-
varpinu lagt til að kveðið verði á
um vanhæfismörk vegna ýmissa
ávana- og fíkniefna í reglugerð, en
slíka reglugerðarheimild er ekki að
finna í núgildandi lögum.
Má takmarka umferð
vegna mengunar
Í núgildandi umferðarlögum er
heimild til að takmarka eða banna
umferð um stundarsakir ef það er
nauðsynlegt til hlífðar vegi í þétt-
býli, að fengnu samþykki lögreglu-
stjóra. Lögð er til í frumvarpinu
sambærileg heimild í þeim tilfellum
sem vegur er talinn hættulegur, en
þá skal hafa samband við almanna-
varnarnefnd auk lögreglu, þegar
við á. Þar að auki er lagt til að veg-
haldara verði heimilt að takmarka
eða banna umferð um stundarsak-
ir á vegi eða svæði þegar mengun
er yfir heilsufarsmörkum eða hætta
talin á að svo verði. Er þá einkum
átt við svifryksmengun en annars
konar mengun kemur einnig til
greina. „Takmarkanir geta með-
al annars falist í breytingum á há-
markshraða, takmörkun á umferð
stærri ökutækja eða takmörkun al-
mennrar umferðar,“ sagði Sigurður
Ingi en bætti því við að ekki væri
um opna heimild að ræða. Í frum-
varpinu segir að slíkt bann þurfi að
vera stutt haldbærum útreikning-
um sérfræðinga sem sýni fram á
þörf fyrir umferðartakmarkanir.
Heimild fyrir 110 km/
klst hámarkshraða
Gert ráð fyrir heimild til hækkunar
á hámarkshraða í 110 km/klst. Nú
þegar er heimild fyrir því í umferð-
arlögum að veghaldara sé heimilt
að kveða á um hámarkshraða allt að
100 km/klst., ef aðstæður leyfa og
æskilegt er til að greiða fyrir um-
ferð og veigamikil öryggissjónar-
mið mæli ekki gegn því. Heimildin
hefur hins vegar aldrei verið nýtt. Í
frumvarpinu nú er lagt til að heimilt
verði að kveða á um hámarkshraða
allt að 110 km/klst. Þó eru strang-
ari kröfur settar við nýtingar heim-
ildarinnar en samkvæmt núgildandi
lögum. Þannig er gert að skilyrði
að akstursstefnur séu aðgreindar
og aðstæður leyfi það að öllu öðru
leyti, auk þess sem veigamikil ör-
yggissjónarmið mæli ekki gegn því.
Ráðherra er gert að setja reglur um
þær tegundir vega þar sem leyfilegt
verður að nýta heimild um hærri
eða lægri hámarkshraða, að fengn-
um tillögum Vegagerðarinnar.
Hætt að sekta fyrir
nagladekk
Heimild fyrir gjaldtöku fyrir notk-
un nagladekkja verður tekin út
vegna öryggissjónarmiða. Þess í
stað er ráðherra veitt skýr heim-
ild til að setja sérstakar reglur um
notkun slíkra dekkja, sem og nán-
ari reglur um úrræði til að bregðast
við mengun og við hvaða kringum-
stæður megi grípa til þeirra.
Lögð er til sú breyting að öll
vélknúin ökutæki verði skráning-
arskyld, sem og allir eftirvagnar
vélknúinna ökutækja, óháð stærð
eða þyngd. Ráðherra skal þó setja
reglugerð um m.a. undanþágur
frá skráningu ökutækja sem ætluð
eru til aksturs á afmörkuðum skil-
greindum svæðum og ökutækja
sem ætluð eru til aksturs utan al-
mennrar umferðar. Dæmi um slíkt
væru vinnuvélar sem notaðar eru á
afmörkuðum vinnusvæðum.
Hringtorgahefð lögfest
Sú hefð sem skapast hefur um akst-
ur í hringtorgum hérlendis er fest í
lög, þ.e. að ökumaður á ytri hring
skuli veita þeim sem ekur á innri
forgang út úr hringtorginu. Þess-
ar óskráðu reglur hafa lengi ver-
ið kenndar í ökuskólum landsins.
Ekki þykir rétt að hrófla við þess-
um rótgrónu en óskráðu reglum
að öðru leyti en að festa þau í lög.
Hvað varðar hægri beygju á
rauðu ljósi verður meginreglan
áfram sú að óheimilt er að aka
gegn rauðu umferðarljós. Hins
vegar er í frumvarpinu gert ráð
fyrir heimild til að gera undan-
tekningar þar á. Veghaldara verði
því í lófa lagt að setja upp sérstök
umferðarljós sem heimila hægri
beygju gegn rauðu ljósi, að því
gefnu að slíkt þyki ekki stofna um-
ferðaröryggi í hættu.
Lagt er til að notkun hættuljósa
í akstri verði heimil, til að vara
við hættu á vegi. Hingað til hefur
aðeins verið heimlt að nota ljós-
in þegar ökutæki eru í kyrrstöðu.
Með þessari breytingu er öku-
mönnum gert kleift að eiga sam-
skipti sín á milli þegar ökumaður
verður hættu var og telur þörf á að
vara aðra við henni.
Að lokum má geta þess að
snjalltæki eru í fyrsta sinn skil-
greind í frumvarpi til nýrra um-
ferðarlaga og skýrt kveðið á um
bann við notkun slíkra tækja undir
stýri, rétt eins og notkun farsíma
er óheimil.
Frumvarp til nýrra umferðar-
laga má lesa í heild sinni á vef Al-
þingis.
kgk/ Ljósm. úr safni.
Nýjum umferðarlögum ætlað að auka umferðaröryggi
Sigurður Ingi Jóhannsson er ráðherra samgöngumála.
Ekið um Borgarfjarðarbrú.