Skessuhorn - 07.11.2018, Side 28

MIÐVIKUDAGUR 7. NÓVEMBER 201828
Vörur og þjónusta
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
H P Pípulagnir ehf.
Alhliða pípulagnaþjónusta
Hilmir 820-3722
Páll 699-4067
hppipulagnir@gmail.com
SK
ES
SU
H
O
R
N
2
01
8
TEK AÐ MÉR GARÐAÚÐUN ALLA DAGA VIKUNNAR
GARÐAÚÐUN REYNIS SIG
SÍMI: 899-0304
Fyrir alla vigtun
Húsarafmagn
Töflusmíði
Iðnaðarrafmagn
Bátarafmagn
Bílarafmagn
RAFMAGN
vogir@vogir.is Sími 433-2202
VOGIR
Bílavogir
Kranavogir
Skeifuvogir
Pallvogir
Aflestrarhausar
Hönnun prentgripa
& alhliða prentþjónusta
Drei bréf - Boðsbréf
Ritgerðir - Skýrslur
Reikningar - Eyðublöð
Umslög - Bréfsefni
Fjölritunar- og
útgáfuþjónustan
Getum við
aðstoðað þig?
sími: 437 2360
olgeirhelgi@islandia.is
www.skessuhorn.is
Ágætu lesendur!
Það er brýnna en nokkru sinni að
vernda þau störf sem við Skagamenn
höfum þó enn innanbæjar. Hvert
einasta starf þarf að verja með kjafti
og klóm, ekki síst kvennastörfin sem
eru alltof fá. Setja þarf kraft í að laða
að fyrirtæki smá og stór og reyna að
fjölga fjölbreyttum kvennastörfum
og hlutastörfum fyrir öryrkja. Ég
vil óska nýráðnum verkefnastjóra
atvinnumála hjá Akraneskaupstað,
Sigríði Steinunni Jónsdóttur, til
hamingju með starfið. Mikið verk
er að vinna. Beita þarf öllum ráðum
og ívilnunum til að halda í störfin
og auðvelda fyrirtækjum róðurinn.
Bæjaryfirvöld geta á margan hátt
beitt sér. Þrýsta þarf á stjórnvöld að
bæta umhverfi smærri fyrirtækja t.d.
með því að lækka tryggingargjald
svo um munar. Það er furðulegt að
halda því svo háu í svo litlu atvinnu-
leysi sem raun ber vitni. Koma þarf
hreint fram með skráningu afla-
heimilda en varla sporði er land-
að hér af stærsta kvótaeigandanum
HB-Granda. Það veldur því að eigi
er gerlegt að sækja um byggðakvóta.
Það er heiðarlegra að skipin séu af-
skráð hér og byrjað verði frá grunni
að byggja upp fiskveiðar og útgerð.
Ekki síst í ljósi fjórðu iðnbylting-
ar og þeim störfum sem hægt er að
skapa. Ljósið í myrkrinu er flutning-
ur Ísfisks á Akranes. Fyrirtækið er
þó ofurselt því að kaupa fisk á mark-
aði þar sem duttlungar stórútgerða
ráða fiskverði. Brýnt er að styðja fyr-
irtækið með ráðum og dáð svo fjölga
megi störfum. Varðandi aðstöðumál
hafnarinnar má minna á góð og fög-
ur fyrirheit Faxaflóahafna um að
gera Akraneshöfn að þróttmikilli
fiskihöfn. Þar hefur hrapalega mis-
tekist. Það vekur upp spurningu
hvort Útgerðarfélagi Reykjavíkur
standi til boða sömu kjör og boðin
voru HB-Granda varðandi aðstöðu
og hafnarmannvirki. Er hugsan-
legt að laða fyrirtækið til okkar og
auka umsvif í fiskvinnslu og tengd-
um störfum.
Gríðarmikilvægt er að leysa raf-
orkumál síldarverksmiðjunnar og
koma þar upp rafkatli sem allra, allra
fyrst. Verksmiðjan er gullmoli við
hrygningarstöðvar loðnunnar. Því
eru nýlegar uppsagnir starfsmanna
mikil vonbrigði og fyrirhyggjuleysi.
Það var dapurlegt að lesa fréttir af
fundi sambands sveitarfélaga í haust
þar sem var lítið tekið á vanda sem
steðjar að sjávarútvegi á Akranesi og
Vesturlandi öllu. Smjörklípan um
veiðigjald glepur sýn á meðan fyr-
irtækin eru „grömsuð“ frá okkur
og atvinnan flyst annað. Minna má
á að þjóðfélagið var byggt upp án
veiðigjalda eða rangláts kvótakerfis
í sjávarútvegi. Útgerð er að deyja út
á Akranesi og er það miður. Senda
þarf skýr skilaboð til stjórnvalda
að gölluðu kerfi þurfi að breyta og
leggja veiðigjöld af. Frjálsar króka-
veiðar er eitthvað sem bæjarstjórn
Akraness ætti að beita sér fyrir. Verð-
mætin af auðlindinni koma gegnum
störfin og veltuna sem áður fyrr.
Síðast en ekki síst þarf að vernda
iðnaðarhverfi hér innanbæjar. Það
gengur ekki að sífellt sé verið að
ásælast lóðir sem ætlaðar eru und-
ir iðnað, til íbúðabygginga. Sem
dæmi má nefna Dalbrautarreit-
inn, Ægisbraut og Sementsreitinn.
Halda ætti hluta Sementsreits eftir
til þess að stækka og bæta höfnina.
Svona iðnaðarlóðir kosta milljarða,
marga milljarða. Það er nauðsyn-
legt að byggðin sé blönduð og fólk
geti gengið eða ekið stuttan spöl til
vinnu. Það er góð blanda með störf-
um á Grundartanga og Reykjavík.
Með því svefnbæjar „viðmóti“ sem
margir hafa bent á að sé farið að ein-
kenna bæinn okkar, er bæjarbragur-
inn fátækari. Ekki gengur að hafa öll
eggin í sömu körfunni. Menning,
þekking og mannlíf tapast. Akranes
getur verið framsækið nútíma sjáv-
arþorp sem hlúir vel að fjölskyldum,
atvinnu og mannlífi. Tökum hönd-
um saman og gerum bæinn betri.
Stefán Skafti Steinólfsson.
Höf. er verkamaður.
Verndum og sköpum
störf innanbæjar
Pennagrein Pennagrein
Þann fyrsta desember næstkomandi
eru liðin eins og kunnugt er 100 ár
frá því Ísland varð fullvalda ríki.
Þess stóra viðburðar er minnst á
margvíslegan hátt um land allt á af-
mælisárinu. Það er vel því á marg-
an hátt hafa þau tímamót þegar Ís-
land varð loks frjálst og fullvalda
ríki með gildistöku sambandslag-
anna þann 1. desember 1918 fallið
nokkuð í skuggann fyrir endanlegri
stofnun lýðveldisins á Þingvöllum
þann 17. júní 1944. Í huga margra
var fullveldið árið 1918 miklu stærri
áfangi á leiðinni til sjálfstæðis þjóð-
arinnar heldur en hin endanlega
staðfesting á stofnun lýðveldins.
Baráttan fyrir þessum áfanga hafði
þá staðið í nær heila öld.
Sjálfstæði þjóðar byggir á mörg-
um stoðum. Þær eru bæði verald-
legar og huglægar. Efnahagslegt
sjálfstæði er ein hlið sjálfstæðisins.
Að ráða eigin málum, hvort sem
um er að ræða innri málefni eða ut-
anríkismál er önnur hlið sjálfstæð-
isins. Stjórnsýslan byggir á grunni
lýðræðislegra kosninga. Það er ekki
sjálfgefið. Menning, saga og tungu-
mál eru á hinn bóginn huglægar
stoðir sem undirstaða fyrir tilveru
hverrar sjálfstæðrar þjóðar. Þær
eru ekki síður mikilvægar heldur en
hinar efnislegu. Menning, saga og
tungumál eru á margan hátt límið
sem heldur samfélaginu saman sem
einni heild.
Í Borgarbyggð hefur fullveldis-
afmælisins verið minnst á marg-
an hátt eins og er von og vísa í því
mikla menningarhéraði. Safnahús
Borgarfjarðar hefur t.d. staðið fyrir
tónleikum sem voru hluti af afmæl-
isdagskrá fullveldisins. Nú síðast
var opnuð í safnahúsinu sýning um
Hvítárbrúna í tilefni af því að 90 ár
eru liðin frá því að hún var reist.
Bygging brúarinnar varð gríðarlegt
framfaraskref í héraðinu og leiddi
af sér miklar samfélagsbreytingar.
Borgfirðingurinn Helgi Bjarnason
hafði safnað saman merkilegu efni í
glæsilega og fróðlega sýningu.
Laugardaginn 3. nóvember var
opnuð í hátíðarsal Snorrastofu í
Reykholti sýning um fullveldis-
árið. Þar er fullveldisárinu 1918 í
Borgarfirði lýst í máli og myndum.
Brugðið er upp myndum af bæjum
og búendum, mennt og menningu,
lífsbaráttu og tómstundum Borg-
firðinga. Fræðimaðurinn Óskar
Guðmundsson flutti erindi sem bar
nafnið „1918 - Borgfirðingurinn í
heiminum og heimurinn í honum,“
og listamaðurinn Páll Guðmunds-
son á Húsafelli flutti tónlist sína.
Í þessu samhengi hvarflar hugur-
inn að þeirri miklu og fjölbreyttu
menningarstarfsemi sem fer fram
ár út og ár inn í Reykholti. Stað-
urinn stendur svo sannarlega und-
ir nafni sem „Menningarsetur í
héraði“. Það má segja að þar hafi
verið safnað saman í einn brenni-
punkt það lím sem að mínu mati
er forsenda fyrir sjálfstæði hverrar
þjóðar. Menning, saga og tungu-
mál. Þegar horft er á staðinn ut-
anfrá er það með ólíkindum hve
öflug og fjölbreytileg starfsemi fer
fram í Snorrastofu og í Reykholti.
Þær bókmenntir sem ritaðar voru
í Reykholti á söguöld eru söguarf-
urinn. Þær eru bæði ákveðin und-
irstaða að menningararfi þjóðar-
innar en einnig eru þær síkvik upp-
spretta margháttaðra viðburða sem
menningarsetrið Snorrastofa hefur
staðið fyrir misserum, árum og ára-
tugum saman. Þar er söguarfurinn
krufinn með hinum dýpstu rökum
og umræðum helstu fræðimanna.
Þar fer einnig fram marghátt-
uð rannsóknastarfsemi sem teng-
ist bókmenntarfinum. Í Reykholti
eru haldnar hátíðir, fræðaráðstefn-
ur, samverustundir íbúa í héraðinu,
námskeið og margháttuð önnur
menningar- og fræðastarfsemi sem
glæðir héraðið lífi og styrkir sam-
félagið. Ekki má gleyma tónlist-
inni í Reykholti sem er kapítuli út
af fyrir sig. Á fáum stöðum á land-
inu er tónlistargyðjunni betur í hús
komið en í því frábæra tónlistarhúsi
sem kirkjan í Reykholti er. Tónlist-
arhátíðir, kórar, hljómsveitir, ein-
söngvarar og tónlistarfólk af hinum
fjölbreytilegasta toga og uppruna
leggja leið sína í Reykholt og miðla
list sinni til samfélagsins.
Nú er það ekki svo að Borgar-
byggð sé fjölmennt sveitarfélag.
Það er því með miklum ólíkindum
hve mikla og fjölbreytta menning-
arstarfsemi er að finna í Reykholti,
Reykholtskirkju og Snorrastofu,
árið um kring, ár eftir ár. Það er erf-
itt að finna samjöfnuð þar um hér-
lendis, þótt leitað sé til okkar fjöl-
mennustu samfélaga. Lifandi áhugi
íbúa í héraðinu góður vitnisburður
um hvernig til hefur tekist og hve
mikils samfélagið metur þá starf-
semi sem þar er að finna. Að lokum
má ekki gleyma því að Reykholts-
kirkja er ein af höfuðkirkjum lands-
ins.
Hugurinn reikaði til Reykholts í
tengslum við afmælisár fullveldis-
ins og þá viðburði sem haldnir hafa
verið í til að minnast þess og styrkja
umræðu um fullveldi þjóðarinnnar.
Í Reykholti eiga menningin, sagan
og tungumálið, sem eru að mínu
mati límið í sjálfstæði þjóðarinnar,
gott athvarf sem hefur skilað ótrú-
legum menningarverðmætum út
í samfélagið. Því verður svo öflug
menningarmiðstöð, eins og er að
finna í Reykholti, seint ofmetin í
hinu stóra samhengi sem er undir-
staða að fullveldi og sjálfstæði þjóð-
arinnar.
Gunnlaugur A Júlíusson,
sveitarstjóri.
Reykholt í Borgarfirði. Ljósm. Guðlaugur Óskarsson.
Menningarsetur í Reykholti