Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2017, Blaðsíða 4

Alls vantar 290 hjúkrunarfræðinga til starfa um þessar mundir. Þörfin er enn meiri
að því er yfirmenn í hjúkrun telja en að þeirra áliti er þörf fyrir meira en 520 hjúkr-
unarfræðinga til að sinna þeirri þjónustu sem nú er veitt í heilbrigðiskerfinu. Er þá
ekki tekið tillit til þeirra áforma sem uppi eru hjá stjórnvöldum um fjölgun hjúkrun-
arrýma og nýja þjónustu svo fátt eitt sé nefnt.
Þetta er meðal annars það sem fram kemur í skýrslunni Hjúkrunarfræðingar óskast
til starfa! Vinnumarkaður hjúkrunarfræðinga sem unnin var af starfsfólki Félags ís-
lenskra hjúkrunarfræðinga og gefin var út fyrr á þessu ári. Skýrslan gefur skýra og
raunsæja mynd af núverandi stöðu á vinnumarkaði hjúkrunarfræðinga um þessar
mundir en upplýsingar í henni byggjast á 98% hjúkrunarfræðinga sem starfa á heil-
brigðisstofnunum á landinu samkvæmt félagatali Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga.
Brottfall úr námi og starfi
Meðalstarfshlutfall hjúkrunarfræðinga á heilbrigðisstofnunum er 71% í dag og er það
5% lægra en var fyrir tíu árum. Þetta er áhyggjuefni og ástæða til að kanna formlega
meðal félagsmanna hvernig á því stendur þó tilteknar séu ástæður eins og álag í starfi
og þung vaktabyrði. Einnig er það áhyggjuefni að á síðustu fimm árum hafa einungis
útskrifast 82% af þeim hjúkrunarfræðinemendum sem ljúka fyrsta ári í Háskólanum á
Akureyri og Háskóla Íslands. Jafnframt er það ekki síst áhyggjuefni að einungis 72% af
þeim hjúkrunarfræðingum, sem útskrifuðust fyrir fimm árum, starfa enn við hjúkrun.
Áætlað er að um 13% starfandi hjúkrunarfræðinga komist á 65 ára lífeyrisaldur á
næstu fimm árum. Meðalaldur starfandi hjúkrunarfræðinga hér á landi er 46 ár og
43% þeirra eru 50 og eldri. Því er ljóst að endurnýjun í stéttinni er brýn. En þetta eru
í raun ekki nýjar fréttir því síðustu 75 ár hefur skortur á hjúkrunarfræðingum verið á
bilinu 10–20% hér á landi. Þessu viljum við breyta en viðamiklar rannsóknir hafa sýnt
ótvíræð tengsl milli mönnunar, menntunar og dánartíðni sjúklinga og ljóst að skortur
á hjúkrunarfræðingum er ein stærsta ógnin við öryggi sjúklinga í dag. Nú þegar hefur
heilbrigðisráðherra, fulltrúar velferðarnefndar alþingis og Landssamtaka heilbrigðis-
stofnana fengið kynningu á skýrslunni og óhætt er að segja að niður stöðurnar hafa
vakið athygli þeirra. Horfi ég bjartsýn til núverandi ráðamanna að þeir muni láta sig
málefnið varða af meiri krafti en verið hefur fram að þessu. Ég vona að yfirvöld séu
að átta sig á því að hjúkrun er ekki lífsstíll heldur launuð vinna og ýmislegt þarf að
gerast til að hjúkrunarstarfið verði áfram eftir sóknarvert og hjúkrunarfræðingar hald-
ist í starfi.
Þó tillögurnar til úrbóta í skýrslunni séu sumar um 18 ára gamlar og endurspegli þar
með að vissu leyti mat yfirvalda og undirtektir við kröfum hjúkrunarfræðinga í
gegnum árin, þá eru sóknartækifærin samt mörg. Þó úrskurður gerðardóms gildi til
4 tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 93. árg. 2017
„Meðalaldur starfandi hjúkrunarfræðinga hér á landi er 46 ár og
43% þeirra eru 50 og eldri. Því er ljóst að endurnýjun í stéttinni er
brýn. En þetta eru í raun ekki nýjar fréttir því síðustu 75 ár hefur
skortur á hjúkrunarfræðingum verið á bilinu 10–20% hér á landi. “
Guðbjörg Pálsdóttir, formaður Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga.
Formannspistill
Hjúkrun er ekki lífsstíll heldur launuð vinna