Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2017, Blaðsíða 12

En vinna hjúkrunarfræðingar einungis 70% starf að meðaltali?
Hver eru raunársverk hjúkrunarfræðinga og hvert er endan -
legt starfshlutfall hjúkrunarfræðinga þegar öll unnin yfir vinna
er tekin með? Er verið að þvinga fólk í meiri vinnu með auka-
vinnu? Eru hjúkrunarfræðingar að reyna að hámarka launin
sín og skapa sér meira frelsi og svigrúm varðandi vinnutíma
með því að vera í lægra starfshlutfalli? Félag íslenskra hjúkrunar -
fræðinga hefur ekki getað aflað sér upplýsinga um fjölda árs-
verka hjúkrunarfræðinga (föst vinna plús yfirvinna) því engin
stofnun heldur slíkum upplýsingum til haga. Stofnanir vita
hversu miklu er ráðstafað í yfirvinnu en enginn hefur beint sett
það í samhengi. Margir hjúkrunarfræðingar, sem starfa á vakta-
vinnudeildum og að einhverju leyti í dagvinnu, kannast eflaust
við að fá hringingar og boð um aukavinnu á frídögum. Eftir
því sem starfshlutafllið er lægra verða hringingarnar fleiri og
svigrúmið til að taka aukavinnu meira.
Einhverjir vinnustaðir hafa þá reglu að þeir sem eru í hærra
starfshlutfalli gangi fyrir með aukavinnu, en oft er það þannig
að þegar hjúkrunar fræðingar eru búnir að vinna 100% vinnu,
21 dag í mánuði geta fæstir hugsað sér að ráðstafa fríinu sínu á
aukavakt. Einnig finnst mörgum hjúkrunarfræðingum erfitt að
vera fast í háu starfshlutfalli, aðallega vegna álags og síbreytilegs
vinnutíma. Þá finnst mörgum hjúkrunarfræðingum ákveðið
hagræði í því að geta haft ákveðið svigrúm með því að vera í
lágu starfshlutfalli. Aðrir kannast við að hægt er að hækka
launin talsvert við að vera í lægra starfshlutfalli og vilja þannig
hafa tækifæri til þess að taka nokkrar aukavaktir þegar þær
bjóðast. Með þessu er ekki verið að segja að hjúkrunar fræð -
ingar séu markvisst í lágu starfshlutfalli til að geta hámarkað
launin sín með yfirvinnu. Hins vegar er ljóst er að kjarasamn-
ingar og launaumhverfi hjúkrunarfræðinga er þannig að lítill
hvati er fyrir hjúkr unarfræðinga að vera í háu starfshlutfalli. Í
raun er til dæmis mun hagstæðara fyrir hjúkrunarfræðinga að
vera í 70% vinnu og taka sex aukavaktir heldur en að vera í
100% vinnu og vinna 21 vakt á mánuði og fá fyrir það föst
mánaðarlaun og vaktaálag. Útreikningar, sem sjá má í töflu 1,
benda til að hjúkrunarfræðingurinn, sem er í 70% vinnu, geti
haft allt að 17% hærri heildarlaun heldur en sá sem er í 100%
vinnu.
Tafla 1. Hvað fær hjúkrunarfræðingur útborgað miðað við að
vera í 100% vinnu eða í lægra starfshlutfalli og taka aukavaktir?
Forsendur
Vaktir* 100% 90% 80% 70%
morgunvaktir 11 9 8 7
kvöldvaktir 2 2 2 2
næturvaktir 2 2 1 1
helgarvaktir 6 6 6 5
aukavaktir 0 2 4 6
Samtals fastar vaktir 21 19 17 15
Samtals vaktir + aukavaktir 21 21 21 21
Yfirvinnu og álagstímar
Kaffitímar 8,82 7,98 7,14 6,3
yfirvinna 0 21,2 42,4 63,6
33% álag 13 13 13 13
55% álag 64 64 56 48
Laun
Mánaðarlaun 479.129 431.216 383.303 335.390
Kaffitímar 40.146 36.323 32.499 28.676
yfirvinna 0 96.497 192.993 289.490
33% álag 12.768 12.768 12.768 12.768
55% álag 103.722 103.722 90.756 77.791
Áætluð laun 635.764 680.525 712.320 744.115
Munur í krónum 44.760 76.555 108.351
Munur í % 7,0% 12,0% 17,0%
* Í 90% 80% og 70% er greiddar 2 klukkustundir í yfirvinnu skv. kafla 2.6.2
í kjarasamningi fyrir eina, tvær og þrjár aukavaktir
Einnig sýna útreikningar, sem sjá má í töflu 2, að aukavaktir
skila í öllum tilfellum hærri launum en hefðbundnar vaktir. Um
er að ræða útreikning miðað við hjúkrunarfræðing sem er í
launaflokki 7:5, sem er algengasti launaflokkur hjúkrunar -
fræðinga, og vinnur á sólarhringsdeild.
Tafla 2. Greiðslur fyrir mismunandi vaktir, launaflokkur 7:5
Hjúkrunarfræðingur í launaflokki 7:5
Mánaðarlaun 479.129
Dagvinnulaun 2.946,64
Vaktaálag 1 33% 982,12
Vaktaálag 2 55% 1.620,65
Yfirvinnulaun 4.551,73
Greiðsla fyrir dagvakt (8 klst.) 25.485
Greiðsla fyrir kvöldvakt (8 klst.) 31.623
Greiðsla fyrir næturvakt (9,5 klst.) 42.231
Greiðsla fyrir helgarvakt (8 klst.) 38.450
Greiðsla fyrir aukavakt (8 klst.) 43.697
Greiðsla fyrir aukavakt (9,5 klst.) 51.890
Greiðsla fyrir aukavakt (8 klst.) með stuttum fyrirvara um helgi 52.800
gunnar helgason
12 tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 93. árg. 2017
„Hins vegar er ljóst er að kjarasamningar og
launaumhverfi hjúkrunarfræðinga er þannig að
lítill hvati er fyrir hjúkrunarfræðinga að vera í
háu starfshlutfalli. Í raun er til dæmis mun
hagstæðara fyrir hjúkrunarfræðinga að vera í
70% vinnu og taka sex aukavaktir heldur en að
vera í 100% vinnu og vinna 21 vakt á mánuði og
fá fyrir það föst mánaðarlaun og vaktaálag.“