Morgunblaðið - 04.11.2019, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 4. NÓVEMBER 2019
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Rósa Margrét Tryggvadóttir
rosa@mbl.is
Í Legóbúðinni í Smáralind stendur
nú til sýnis glæsilegt líkan af sjúkra-
húsi úr legókubbum. Sjúkrahúsið
smíðaði Arnar Freyr Arnarsson, 10
ára gamall drengur, sem segist hafa
mikinn áhuga á sjúkrahúsum og
legókubbum. Í samtali við Morgun-
blaðið segist Arnar Freyr vera afar
stoltur af sjúkrahúsinu sínu og bros-
ir breitt á meðan hann útskýrir
hvern krók og kima líkansins fyrir
blaðamanni, en hvert smáatriði
gegnir ákveðnu hlutverki og er vel
úthugsað. Arnar Freyr segist ekki
vita hvað hann hafi notað marga
kubba til verksins en þeir hafi verið
margir, bæði gamlir og nýir.
Alls konar legókallar
Í legósjúkrahúsinu má sjá fjöl-
marga legókalla af öllum stærðum
og gerðum og gegna þeir hlutverki
sjúklinga og starfsfólks sjúkrahúss-
ins. Að sögn móður Arnars Freys,
Ásgerðar Ingu Stefánsdóttur, fannst
þeim mæðginum skemmtilegt að
hafa legókallana fjölbreytta enda sé
fólk í raunveruleikanum fjölbreytt og
hver og einn um leið einstakur. Það
sé Arnar Freyr einnig, en hann er
greindur með ódæmigerða ein-
hverfu.
Í legósjúkrahúsinu má sjá ýmis
mismunandi sjúkrahúsrými, meðal
annars móttöku sjúkrahússins, rann-
sóknarstofu, stofu með sneiðmynda-
tæki, lungnaröntgentæki og hlaupa-
bretti fyrir lungnaþolspróf.
Arnar Freyr þekkir flestar stof-
urnar og tækin sem sjá má í sjúkra-
húsinu af eigin raun, en hann þarf
reglulega að fara í rannsóknir vegna
fæðingargalla sem hann er greindur
með. Er um að ræða Poland-
heilkenni og lýsir það sér í vanþrosk-
uðum brjóstvöðvum.
Að sögn móður Arnars Freys hef-
ur hann þurft að fara í fjölmargar
rannsóknir vegna fæðingargallans og
lýsa öll rými sjúkrahússins að-
stæðum sem hann hefur þurft að
ganga í gegnum.
Gaman að fara í blóðprufur
Þrátt fyrir að mörg börn væru lík-
leg til að tengja spítalaheimsóknir af
þessu tagi við neikvæða upplifun
segir Arnar Freyr að sér þyki mjög
gaman á spítalanum. Hann kveðst
ekki vera hræddur við sprautur,
ólíkt einum legókallinum sem sjá má
í legósjúkrahúsinu, sem er að sögn
Arnars Freys að fara að fá sprautu
og virðist skelfingu lostinn.
Arnar Freyr stefnir á að starfa í
heilbrigðisgeiranum í framtíðinni, en
hann langar að verða sjúkraflutn-
ingamaður þegar hann verður eldri.
Hann segist þó eiga erfitt með að
svara því hvers vegna hann hafi
svona mikinn áhuga á sjúkrahúsum.
„Þetta er erfið spurning. Þetta er
örugglega bara áhuginn minn. Það
er svo gaman að fara í blóðtöku,“
segir Arnar Freyr. „Ég er bara svo
oft á sjúkrahúsinu,“ bætir hann
brosandi við.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Legósmiður Arnar Freyr byggði sjúkrahús frá grunni úr legókubbum sem nú er til sýnis í Legóbúðinni í Smáralind.
Byggði legósjúkrahús
út frá eigin reynslu
 Arnari Frey, 10 ára, finnst gaman í spítalarannsóknum
Legósjúkrahús Allir legókallarnir í sjúkrahúsinu gegna ákveðnu hlutverki.
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
Alls eyðast um fjögur bíldekk upp á
sólarhring í Hvalfjarðargöngunum.
Samsvarar það um 12 lítrum af
dekkjagúmmísliti, eða um 13.800
grömmum.
Þetta var á meðal þess sem fram
kom í máli Gísla Guðmundssonar,
jarðfræðings hjá Nýsköpunarmið-
stöð Íslands, á rannsóknarráðstefnu
Vegagerðarinnar sem haldin var síð-
astliðinn föstudag.
Þar kynnti Gísli niðurstöður rann-
sóknar á svifryki sem safnað var úr
Hvalfjarðargöngum frá 17. janúar
2017 til 13. júní 2018.
Uppruna svifryksins má að mestu
rekja til fylliefna í malbiki en Gísli
segir augljóst að nagladekk eigi stór-
an þátt í magni svifryks í Hvalfjarð-
argöngunum enda mun meira svif-
ryk í göngunum að vetrarlagi en
sumarlagi.
Hlutur dekkjaslits í uppruna svif-
ryks er verulegur, að mati Gísla.
Magn svifryksins kemur Einari
Sveinbjörnssyni, veðurfræðingi hjá
Veðurvaktinni, á óvart.
„Þetta er áhugavert vegna þess að
það er ekkert í þessu nema frá um-
ferðinni. Svifrykið á höfuðborgar-
svæðinu getur að hluta til verið jarð-
vegsfok austan úr sveitum eða
jafnvel selta af hafinu og svo fram-
vegis en þarna kemur þetta bara frá
bílum,“ sagði Einar í samtali við
Morgunblaðið í gærkvöldi.
Í rykinu finnast ýmis vafasöm efni
frá dekkjum og bremsuborðum auk
steinefna og kolefnis.
„Þetta eru svona þungmálmar
eins og baríum og kopar og eitthvað
fleira. Þetta er auðvitað allt einhvers
konar eitur í mismiklu magni.“
Einar bendir á að meðalstyrkur
svifryks (PM10) í göngunum hafi
verið 186 míkrógrömm á rúmmetra
fyrstu fjóra mánuði ársins 2017, sem
allir eru á nagladekkjatímabilinu.
Styrkurinn var svipaður á sama
tímabili árið 2016.
„Til samanburðar var ársmeðal-
talið í Nýju Delí 223 míkrógrömm
fyrir PM10 og í Peking „ekki nema“
99 míkrógrömm að jafnaði, árið
2016,“ segir Einar í færslu á face-
booksíðu sinni.
Einar spyr jafnframt hvort rétt sé
að „setja upp rykgrímuna þegar
keyrt er undir fjörðinn?“
Meira svifryk
en í Peking
 Svifryksmagn í göngunum gríðarlegt
Líkamsskreytingar í formi húðflúrs njóta vaxandi vinsælda hér á landi og
um helgina var haldin hátíð, Icelandic Tattoo Expo, á Laugardalsvelli í
Reykjavík. Var þar margt um manninn og skörtuðu margir flúruðum lík-
ama og bauðst gestum hátíðarinnar jafnframt að láta hina og þessa flúrara
skreyta líkama sinn. Ungi maðurinn á myndinni er í hópi þeirra en eins og
sjá má er listamaðurinn ansi skrautlegur á að líta.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Húðflúraðir fjölmenntu