Fréttablaðið - 26.02.2020, Blaðsíða 9

Kjarninn er að samnýta þau
gæði sem til eru og minnka
óþörf umsvif, þar með talið
notkun farartækja og vinnu-
véla.
Hrund Gunnsteins-d ó t t i r , f r a m -k v æ m d a s t j ó r i Festu, birti áhuga-ve r ð a a ð s e n d a grein á Vísi nýlega
þar sem hún vitnaði meðal annars
til þeirra orða Ellen MacArthur,
sem stýrir hugveitu um hringrásar-
hagkerfið. Þar segir meðal annars:
„Úrgangur og mengun eru ekki
slys, heldur afleiðingar ákvarðana
okkar.“
Reykjavíkurborg óskaði í haust
eftir tillögum frá íbúum og fyrir-
tækjum um það hvernig borgin geti
náð kolefnishlutleysi. Við hjá Sím-
anum svöruðum kallinu og sendum
inn tillögu til stýrihóps borgarinnar
í loftslagsmálum. Síminn hefur frá
upphafi verið þátttakandi í sam-
starfsverkefni Reykjavíkurborgar
og Festu, miðstöðvar um sam-
félagsábyrgð fyrirtækja, um að ná
mælanlegum árangri í að draga úr
losun gróðurhúsalofttegunda. Í til-
lögum sérfræðingahóps HR og HÍ
til Reykjavíkurborgar kemur fram
að orkuskipti ein og sér muni ekki
duga til að ná markmiðum Parísar-
samkomulagsins svokallaða í lofts-
lagsmálum.
Brynhildur Davíðsdóttir, pró-
fessor í umhverfis- og auðlindafræði
og stjórnarformaður Orkuveitu
Reykjavíkur, er einn höfunda til-
lagnanna og bendir hún sérstaklega
á þetta atriði.
Óþarfa losun og rask
Í Reykjavík hefur náðst sá góði
árangur að nánast öll heimili og
fyrirtæki eru tengd ljósleiðara. Stór
hluti húsa á svæðinu er tengdur ljós-
leiðara frá tveimur fyrirtækjum,
Gagnaveitu Reykjavíkur (GR) og
Mílu.
Ljóst er að í þeim tilvikum liggja
mikil verðmæti ónotuð í jörðu því
vitað er að ein ljósleiðaraheimtaug
dugar til háhraðaflutninga til og frá
viðkomandi fasteign um fyrirsjáan-
lega framtíð.
Virku tækin nýta ljósleiðarann,
en hann liggur ónýttur þar til hann
er lýstur upp. Þessi búnaður þróast
sífellt og nýtir þræðina fyrir sífellt
meira gagnamagn.
Eðlisfræðilega eru nær engin efri
mörk á burðargetu ljósleiðarans
sjálfs, virku tækin á hverjum tíma
eru hinn takmarkandi þáttur. GR
hefur tengt ljósleiðara að um það
bil 30 þúsund f leiri heimilum á
SV-horninu en Míla, sem er hluti af
Símasamstæðunni.
Tillaga Símans snýst um að
Reykjavíkurborg opni fyrir leigu á
svokölluðum svörtum ljósleiðara
í eigu GR, en með því fyrirkomu-
lagi er hægt að samnýta þessa
grunninnviði. Þeir sem þess óska,
greiða þá fyrir aðgang að lögn
sem þegar er í jörðu, í stað þess að
skurðgröfur verði ræstar og óþarfa
skurðir verði grafnir í kílómetra-
vís. Af leiðingin af slíku raski er sú
ein, að annaðhvort liggur nýi ljós-
leiðarinn ónotaður í jörð eða sá
sem lá þar fyrir.
Stórvirkar vinnuvélar
Óþarfar framkvæmdir eru augljós-
lega sóun á fjármagni, en eru einnig
einstaklega óumhverfisvænar. Við
gröftinn þarf meðal annars að fjar-
lægja malbik, en við framleiðslu á
nýju malbiki myndast losun upp á
39 kíló CO2 á hvert malbikstonn.
Við bætast ótal ferðir f lutningabíla,
förgun á gamla malbikinu, svif-
ryk við framkvæmdirnar, óþarfar
umferðartafir og fleira.
Samnýting verndar umhverfið
Orri Hauksson
forstjóri Símans
Tilgangur umstangsins er sá einn
að tengja hús sem eru þegar tengd.
Borgaryfirvöldum er reyndar vel
kunnugt um áralangan áhuga Sím-
ans á því að allir geti keypt aðgang
að svörtum ljósleiðara af GR á við-
skiptalegum forsendum.
Slík viðskipti munu ekki aðeins
færa borgarfyrirtækinu umtals-
vert auknar tekjur heldur væri með
þeim verið að sýna aukna ábyrgð
gagnvart umhverfinu.
Ákvörðun um að menga ekki
Ef tillaga Símans kemst til fram-
kvæmda dregur úr umhverfis-
áhrifum og losun gróðurhúsaloft-
tegunda. Kjarninn er að samnýta
þau gæði sem til eru og minnka
óþörf umsvif, þar með talið notkun
farartækja og vinnuvéla.
Með því að opna fyrir sam-
nýtingu á f jarskiptainnviðum
væri borgin að taka ákvörðun sem
stuðlar að verulega minni mengun
sem annars er óhjákvæmileg. Í
þessu samhengi má benda á að yfir
100 fjarskiptafyrirtæki keppa um
að veita virka þjónustu yfir svart
ljósleiðaranet Stokab, gagnaveitu-
fyrirtækisins sem er í eigu Stokk-
hólmsborgar.
Borgarfyrirtæki Stokkhólms
hefur frá stofnun 1994 selt aðgang
að svörtum ljósleiðara. Slík samnýt-
ing er bæði skynsama og umhverfis-
væna leiðin.
Kringlan · Glerártorg · kunigund.is
sérverslun með vandaðar gjafavörur
vönduð matarstell
í brúðargjöf
Taktu daginn frá! Árlega brúðkaupskynningin okkar verður haldin 27. apríl.15% kaupauki til brúðhjóna sem stofna brúðargjafalista
S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 9M I Ð V I K U D A G U R 2 6 . F E B R Ú A R 2 0 2 0