Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - jan. 2020, Blaðsíða 15

Læknablaðið - jan. 2020, Blaðsíða 15
LÆKNAblaðið 2020/106 15 R A N N S Ó K N Næmigreiningar eru mikilvægar til þess að gefa vísbendingar um það hversu næm greiningin er fyrir þeim forsendum sem gefnar eru. Forsendur kostnaðarnytjagreiningarinnar voru næmi- greindar fyrir eftirfarandi þætti: Afvöxtunarstuðli (0%, 3% og 10%), vinnugetu og tímaramma rannsóknarinnar (5 ár, 10 ár og út lífið). Næmigreining á ofantöldum forsendum sýndi að grein- ingin var næmust fyrir því að forsendur um aukna vinnugetu eftir endurhæfingu gengju eftir þar sem aukin vinnugeta var stærsti kostnaðarþátturinn í greiningunni. Umræða Rannsókn á verkjasviði Reykjalundar sýnir að þverfagleg meðferð þrálátra verkja á endurhæfingarstofnun gefur góða raun. Þá hef- ur endurhæfingin einnig jákvæð áhrif á ýmsa fylgifiska þrálátra verkja, svo sem kvíða, depurð og ótta og hliðrunaratferli. Enn fremur leiddi meðferðin til aukinnar félagslegrar virkni skjól- stæðinganna, þar með talið vinnufærni. Hér hefur verið getið um nokkrar af niðurstöðum rannsóknar sem fram fór á verkjasviði Reykjalundar árin 2004-2011. Sérstaklega hefur verið fjallað um árangurinn hvað varðar aukna vinnufærni skjólstæðinga eftir þverfaglega verkjameðferð. Vert er að benda á að verkir minnkuðu hjá sjúklingunum í heild eftir 6 vikna endurhæfingu þrátt fyrir að markvisst hafi verið dregið úr daglegri verkjalyfjanotkun á sama tíma. Áherslan í endurhæfingu sjúklinga með þráláta verki er í dag fyrst og fremst á færni sjúklinganna (líkamlega, andlega og félagslega). Mjög stór hluti endurhæfingarstarfs er í eðli sínu starfsendur- hæfing og á það ekki síst við þegar um er að ræða einstaklinga með þrálát stoðkerfiseinkenni eins og hér hafa verið til umfjöllun- ar. Rannsóknir, klínískar leiðbeiningar og gagnreynd læknisfræði hafa sýnt að þeim einstaklingum með stoðkerfisverki vegnar best sem eru virkir og halda áfram störfum þrátt fyrir verki.38-40 Sömu heimildir hafa jafnframt sýnt að þverfagleg endurhæfing með hugrænni nálgun er ein besta meðferðin fyrir fólk sem glímir við þrálát verkjavandamál í stoðkerfinu. Þar sem ekki er um eiginlegan viðmiðunarhóp að ræða og ann- ar sjúklingahópur er ekki tiltækur, er tímabilið fyrir innlögn notað sem viðmið fyrir hefðbundna meðferð. Gengið er út frá því að ef ekki kæmi til meðferðar myndu lífsgæði hópsins haldast óbreytt og einnig vinnugeta. Að sama skapi er gert ráð fyrir því að meðal- tal heilbrigðiskostnaðar fyrir innlögn haldist óbreytt ef ekki kæmi til meðferðar. Illa hefur gengið að gera spálíkön varðandi fram- vindu þrálátra verkjavandamála41 og því erfitt að meta árangurinn ef ekki hefði komið til verkjameðferð á Reykjalundi. Einstaklingarnir mátu sjálfir hvort þeir væru vinnufærir í þessari rannsókn og því varð að áætla bæði vinnuframlag og eins vinnulaun. Stuðst var við erlendar rannsóknir á vinnuframlagi þeirra sem eru vinnandi34 þar sem íslenskar rannsóknir eru ekki til á þessu sviði. Þar sem breyting á vinnugetu er stærsti kostn- aðarþátturinn er greiningin næmust fyrir breytingum á þessum Tafla II. Lýsandi tölfræði, meðaltöl og staðalfrávik fyrir öll mælitæki frá komu á göngudeild og til komu í þriggja ára eftirfylgdar ásamt niðurstöðum úr dreifigreiningu fyrir endurteknar mælingar ásamt áhrifastærðum. Mælingar Göngudeild (T1) Innlögn (T2) Útskrift (T3) 1 árs eftirfylgd (T4) 3 ára eftirfylgd (T5) F-próf p-gildi Eta (η2) M (Sf) M (Sf) M (Sf) M (Sf) M (Sf) Gæðaár (QALY) 0,54 (0,8) 0,54 (0,06) 0,63 (0,09) 0,61 (0,10) 0,60 (0,08) 35,62 <0,001 0,243 Verkjakvarði (NRS) 6,1 (2,08) 6,1 (1,99) 4,9 (2,21) 5,1 (2,07) 5,3 (2,04) 12,74 <0,001 0,104 Ótti og hliðrun (FABQ) 39,9 (13,72) 38,3 (13,97) 29,7 (16,10) 31,62 (15,36) 33,97 (14,01) 18,60 <0,001 0,145 Kvíði (BAI) 15,1 (10,63) 12,3 (9,62) 7,9 (7,62) 11,0 (8,56) 10,7 (7,51) 19,44 <0,001 0,150 Þunglyndi (BDI-II) 19,5 (10,35) 18,5 (10,01) 9,9 (8,62) 13,3 (9,36) 13,2 (7,82) 37,86 <0,001 0,256 Félagsleg virkni (SF-36–SF) 49,5 (22,00) 49,1 (19,34) 64,9 (22,5) 65,8 (20,95) 60,0 (21,75) 21,9 <0,001 0,166 Tafla III. Útreikningar á mismun kostnaðar (í íslenskum krónum) með og án endurhæfingar og munur á gæðaárum. Kostnaður án endurhæfingar (k1) Kostnaður við endurhæfingu (k2) Mismunur (k1-k2) Gæðaár munur 3 ár 1.329.529,- 981.613,- 347.916,- 0,15 5 ár 2.113.713,- 235.607,- 1.878.106,- 0,24 10 ár 3.769.861,- -1.244.233,- 5.014.094,- 0,42 Út lífið 8.623.221,- -3.532.980,- 12.156.201,- 0,97 Mynd 2. Fjöldi sjúklinga (%) sem snúa aftur til starfa miðað við klínískt viðmið (<29) á FABQ-W frá komu á göngudeild (T1) til komu í þriggja ára eftirfylgd (T5).

x

Læknablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.