Hugur og hönd - 01.06.1995, Síða 37
Aslaug Jónsdóttir í verðlaunapeysu Katrínar Andrésdóttur.
er athyglisverð staðreynd að tiltölu-
lega fáir hönnuðir fást til að keppa,
en hví skyldi svo vera? Líklegasta
svarið er að vinnan og kostnaðurinn
skili sér ekki í auknum atvinnutæki-
færum og að hönnuðir hugsi sig þar
af leiðandi tvisvar um áður en þeir
selji hönnunina, afurðina en ekki
nafnið, ímyndina.
Auður Kristinsdóttir hjá garn-
versluninni Tinnu í Hafnarfirði
sagði að erfitt væri að komast yfir
upplýsingar um starfandi prjón-
hönnuði, fá frá þeim efni og sýnis-
horn. Þar sem hún stendur fyrir út-
gáfu á prjónablaði leitar hún eftir
samstarfi við íslenska prjónhönnuði.
Góð hönnun fær konur til að
prjóna, segir hún ennfremur og
hönnuður sem getur beislað sköp-
unargleðina í samræmi við markaðs-
þörfina stendur betur að vígi en hin-
ir. Flestum ber saman um að um-
fjöllun í dagblöðum og tímaritum sé
góð kynning fyrir alla áhugasama en
henni hefur ekki verið sinnt nógu
markvisst.
HRÁEFNIÐ
Eins og ég minntist á í upphafi er
þekking á hráefninu ein aðalundir-
staða góðrar hönnunar. Margir
prjónhönnuðir velja að vinna ein-
vörðungu með íslenskt ullarband
þótt það takmarki möguleikana eitt-
hvað. Að vinna með innlent hráefni
er sífelld ögrun, m.a. vegna íslensku
lopapeysunnar sem hefur mótað
peysuhönnun hér á landi meira en
nokkur einstaklingur. Reglulega
koma þó óánægðir einstaklingar
fram á sjónarsviðið og gagnrýna
verksmiðjuunna bandframleiðslu.
Guðrún Kolbeins segir að það hafi
verið auðvelt fyrir „innanhúss-
hönnuði“ að koma á framfæri ósk-
um um úrbætur á bandi til fram-
leiðandans, en erfiðara fyrir aðra.
Asdís Birgisdóttir talar um að ís-
lenskt ullarband sé mjög misgott og
nefndi að ekki væri hægt að selja
handprjónaðar peysur dýru verði ef
bandið stæðist ekki hágæðakröfur. I
þessu sem og svo mörgu öðru sem
snertir prjón er samvinna hönnuða
og framleiðenda forsenda fyrir betri
vöruþróun. Ekki má gleyma að þró-
un handunnins bands hefur fleygt
fram, þannig að kannski á sú fram-
leiðsla eftir að sinna þörfinni fyrir
hágæðaband.
SAMVINNA HÖNNUÐA
OGSÖLUMÁL
Aður en hægt er að slá botninn í
þessa umræðu verður að minnast á
samvinnu hönnuða og sölumál.
Handprjónuð framleiðsla er nokkuð
sem hönnuðir geta ekki látið safnast
fyrir í stórum stíl. Hönnuðurinn
verður að fylgjast með, það þýðir
ekki að bjóða upp á tímaskekkju í
þessari grein frekar en öðrum sem
eru í stöðugri þróun. Hönnun fyrir
einstaklinginn eða hönnun fyrir
fjöldaframleiðslu eru tvær ólíkar leið-
ir sem jafnframt bjóða upp á ólíka
sölumöguleika. Kannski er sala á
frumgerð fyrir blöð og tímarit ekki
sú leið sem allir vilja fara en hún er
oft byrjunin og getur verið besta
kynningin. Oft taka háleit markmið
hönnuða ekki mið af erfiðum rekstri
fyrirtækja. Hönnuðir fara oft út í eig-
in rekstur frekar en að reyna fyrir sér
með samvinnu. Þetta er undarleg
lenska því samvinna góðra hönnuða,
t.d. í fyrirtækjarekstri, skapaði ekki
síður sérstöðu en vinna hvers og eins
í samkeppni. Þegar markaðurinn fyr-
ir handunna prjónavöru er eins
þröngur og á Islandi er ekkert mikil-
vægara en að hæfileikaríkir hönnuðir
taki höndum saman og undirstriki
eigið ágæti.
Birna Kristjánsdóttir
Ljósmynd: Eiðfaxi
37