Hugur og hönd - 01.06.2006, Blaðsíða 41

Guðbjörg Guðmundsdóttir.
Ljósm. Loftur Guðmundsson.
sagði að hvarvetna hefði hann mætt
vinarhug og hlýleik og móttöku-
nefndin gert allt sem í hennar valdi
stóð til að ferðalagið mætti takast
vel. Það sætti hins vegar furðu að
ekki einn einasti bíll skyldi bila á
hinni löngu ferð á misjöfnum ís-
lenskum vegum.
Drottningargjöf
Konungsgjafir eru vel þekktar meðal
fslendinga, margar sögur og sagnir
segja frá slíkum gjöfum. Gjafirnar
gátu verið í ýmsum myndum og má
þar taka sem dæmi drápur og hesta.
Ýmsar slíkar sagnir hafa einnig
ratað ixm í bókmenntirnar.
Árið 1936 var Guðbjörg Guð-
mundsdóttir (1888-1974) búsett á
Blönduósi, en hún var eiginkona
Páls V. Kolka (1895-1971) sem var
héraðslæknir í Blönduósshéraði árin
1934r-1960. Guðbjörg var þekkt hann-
yrðakona og er m.a. nokkuð varð-
veitt eftir hana á textílsafninu á
Blönduósi.
Sólveig Sigurbjörnsdóttir (1911-
2005) var eiginkona Björns Sigurðs-
sonar (1911-1963) læknis, en hann
var héraðslæknir í Miðfjarðarhéraði
frá 1930-1944. Mikil og góð sam-
vinna var milli heimilanna, lækn-
arnir tveir aðstoðuðu hvor annan
við skurðaðgerðir og fleiri verk sem
vandasöm þóttu en einnig var góður
vinskapur og skyldleiki á milli eig-
inkvenna þeirra og barna. Gróu
dóttur Sólveigar og Björns er enn í
minni heimsóknir á heimili Guð-
bjargar og Páls.
Guðbjörg var mjög hjálpsöm og
gjafmild kona, t.d. á hún að hafa far-
ið úr fötum og gefið þau gestum og
einnig gaf hún bláókunnugum leik-
föng barnanna. íslendingar hafa
löngum haft fyrir sið að færa kon-
ungi sínum gjafir við ólík tækifæri
eins og sögur og sagnir segja okkur
frá. Guðbjörg ákvað hins vegar að
færa drottningu sinni gjöf og hún af-
réð að sauma borðdúk með rósa-
munstri. Tíminn var þó heldur
knappur og sagan segir að þegar
drottning Alexandrine kom til
Blönduóss var eitt rósablað ósaum-
að. Guðbjörg lauk síðar við að
sauma dúkinn og gaf hann Sólveigu
frænku sinni og vinkonu. Dúkurinn
er nú í eigu Gróu Björnsdóttur, dótt-
ur Sólveigar, og í fjölskyldunni hef-
ur hann ávallt verið kallaður drottn-
ingardúkurinn.
Lýsing á dúknum
Dúkurinn er 95 x 95 sm. að stærð.
Saumað er með mislöngum sporum,
flatsaum og kontórsting (varplegg)
með árórugarni og fínu perlugarni.
Heimildir:
Morgunblaðið (1936). 12. febrúar, 18.-27. júní
og 5. júlí.
Viðtal við Gróu Björnsdóttur í nóvember
2005.

... hvenær sem af henni bráði tók hún til að duðra við ísaum sinn. Ég heyrði hana einusinni segja ömmu minni
frá því einsog ekkert væri, að þær myndir sem hún saumaði væru minníngar hennar úr Himalæafjöllum; hún
bætti því við að minníngar þessar stríddu svo á sig að hún gæti ekki á sér setið að klippa sundur hverja spjör
sem hún eignaðist og sauma þær út; ennfremur að manni hennar hefði aldrei haldist á sokkum síðan þau giftust,
því hún rekti þá upp til að hafa ísaumsgarn.
Þessi afbrigðilegu skorkvikindi og fásénar jurtir úr Himalæafjöllum saumaði hún fyrst hvert uppvið annað í
pjötlurnar, og síðan, þegar fleiri komust ekki fyrir hlið við hlið, saumaði hún nýjar pöddur ofaní hinar fyrri og
rós oní rós, þángaðtil komnar voru upphleyptar myndir; hún skreytti þær með lokkum sem hún klipti úr gulu
hári sínu og fiðri sem hún reytti úr koddanum; seinast var klúturinn orðinn stinnur sem fjöl og mátti reisa hann
uppá rönd. Þessar samþjöppuðu myndir urðu svo svipmiklar hjá konunni að það var ekki líklegt að sá sem
einusinni leiddi þær augum gleymdi þeim framar.
Halldór Kiljan Laxness, Brekkukotsannáll.
Helgafell, 1957, s. 204-205
HUGUROG HÖND2006 41