Bændablaðið - 09.05.2018, Blaðsíða 1

9. tölublað 2018 ▯ Miðvikudagur 9. maí ▯ Blað nr. 514 ▯ 24. árg. ▯ Upplag 32.000 ▯ Vefur: bbl.is
Garðyrkjubændur nota margir raforku á við heilu bæjarfélögin en greiða nær tvöfalt hærra verð fyrir orkuflutning:
Algerlega galin verðlagning
– segir eigandi Hveravalla í Reykjahverfi í Suður-Þingeyjarsýslu, einnar stærstu garðyrkjustöðvar landsins
Garðyrkjubændum í dreifbýli
sem nota rafmagnslýsingu við
ræktun svíður mörgum undan
rafmagnsreikningnum enda
borga þeir mun meira fyrir
dreifingu á hverri kílóvattsstund
en íbúar í þéttbýli.
„Ég nota meira rafmagn
til ræktunar en Þórshöfn og
Raufarhöfn til húshitunar,“ segir
Páll Ólafsson, garðyrkjubóndi
á Hveravöllum í Reykjahverfi
í Suður-Þingeyjarsýslu, en
samt sem áður er ég að borga
fyrir dreifbýlisdreifingu á
rafmagni sem er miklu dýrari en
þéttbýlisdreifingin.“
Páll segir að ef garðyrkjustöðin
væri í þéttbýliskjarna sem teldi
nokkra tugi íbúa þyrfti hann að
borga mun minna fyrir rafmagnið
en hann gerir í dag.
„Þetta er náttúrlega alveg galið á
sama tíma og stjórnvöld eru að tala
um landsbyggðarstefnu og söluað-
ili rafmagnsins er ríkisfyrirtæki.
Orð og efndir eru því tvennt ólíkt
í þessu tilfelli.“
Spara rafmagnið eins og hægt er
Að sögn Páls hefur hann dregið
úr raforkunotkun eins og hann
mögulega getur án þess að valda
tjóni á uppskerunni. „Ég reyni að
spara rafmagnið eins og mögulegt
er en svo verður einfaldlega að gera
dæmið upp og sjá hvort það gengur
upp eða ekki.
Ég vil trúa því að það verði
einhver breyting á þessu í nánustu
framtíð og að starfshópurinn sem
iðnaðarráðherra skipaði fyrir
skömmu komi til með að taka á
þessu máli.
Ég er samt hræddur um að
greiðslubyrðin hjá mörgum sé nú
þegar orðin það mikil, sér í lagi
minni framleiðendum, að þeim
blæði hratt út verði ekkert að gert
fljótlega,“ segir Páll.
Hækkanirnar éta upp
niðurgreiðslurnar
„Verð á raforku hefur hækkað
eitthvað en flutningskostnaðurinn
sérstaklega. Mig minnir að
flutningskostnaðurinn hjá RARIK
hafi verið tæpar 4 krónur árið 2014
á hverja kílóvattsstund en í dag
er það 5,98 krónur fyrir hverja
kílóvattsstund.
Upphæðin í niðurgreiðslusjóði
raforku til garðyrkjubænda vegna
lýsingar er 270 milljónir og þegar
flutningurinn hækkar svona mikið
étur það sjóðinn upp.
Ef ég skil gjaldskrá RARIK
rétt þá mundi ég borga 2,5 krónur
fyrir kílóvattsstundina ef ég væri í
þéttbýli en þar sem ég bý í dreifbýli
borga ég 5,98 krónur fyrir hverja
kílóvattsstund. Á móti kemur
dreifbýlisjöfnunargjald á móti upp
á 1,8 krónur. Ég er því að borga,
þegar upp er staðið, næstum
því tvisvar sinnum meira fyrir
dreifinguna en ef starfsemin væri
í þéttbýli,“ segir Páll.
Rukkaður um sér álag
„Ég bý átta kílómetra frá Laxárvirkjun
og nýja Þeistareykjavirkjunin er
hér rétt fyrir ofan mig og Krafla
ekki í nema 60 kílómetra fjarlægð.
Hugsaðu þér vitleysuna, ég nota milli
sjö og átta milljón kílóvattsstundir
á ári og RARIK rukkar mig um
sérstakt álag vegna flutningsins.
Mér finnst að ríkisrekið einok-
unarfyrirtæki eins og RARIK eigi
að geta rökstutt gjaldskrána sína
betur en þeir gera í dag, ekki síst
þegar hugsað er til þess að rafmagn-
ið verður til úti á landi.“ /VH
– Sjá nánar bls. 2
Páll Ólafsson garðyrkjubóndi.
– Sjá nánar bls. 28–29 Myndir / HKr.
38–398 18–19