Fréttablaðið - 25.11.2020, Qupperneq 8

STJÓRNMÁL Frumvarp Brynjars
Níelssonar og nokkurra annarra
þingmanna Sjálfstæðisf lokksins
um refsingu við tálmun eða tak­
mörkun á umgengni foreldris við
barn, fer í bága við ákvæði Barna­
sáttmála Sameinuðu þjóðanna, að
mati Umboðsmanns barna. Þetta
kemur fram í umsögn embættisins
við frumvarpið.
Í frumvarpinu er meðal annars
lagt til að tálmun eða takmörkun á
umgengni sem ákveðin hefur verið
með úrskurði, dómi eða dómsátt
foreldra, varði allt að fimm ára
fangelsi.
Í greinargerð með frumvarpinu
kemur fram að á árunum 2007–2016
hafi 639 úrskurðir um umgengni
barna verið kveðnir upp hjá emb­
ættum sýslumanna, en 2.078 um­
gengnismálum lokið með sam­
komulagi.
Á sama tímabili hafi 550 kröfur
um beitingu dagsekta til að þvinga
fram umgengni verið lagðar fram og
107 úrskurðir um beitingu dagsekta
kveðnir upp hjá sýslumannsemb­
ættum. Í níu tilfellum hafi foreldri
gert kröfu um aðför til að koma á
umgengni hjá embættum sýslu­
manna.
Umboðsmaður tekur undir að
það geti verið mjög íþyngjandi fyrir
börn þegar koma þarf umgengni á
með aðför. Hún áréttar hins vegar
að fangelsisvistun foreldris sé ekki
til þess fallin að leysa úr þeim vanda
sem til staðar er, þegar annað for­
eldrið ásakar hitt um að tálma
umgengni við barn.
„Í því felst engin lausn á þeim
alvarlega vanda þegar velferð barns
er stefnt í hættu á heimili annars
foreldris þess, og það er sannar­
lega ekki lausn á þeim vanda þegar
ásökun um tálmun á umgengni er
ein birtingarmynd langvarandi
ágreinings foreldra um málefni
barns,“ segir í umsögninni.
Umboðsmaður vísar til ákvæðis
í Ba r na sát t má la Sa meinuðu
þjóðanna, sem ætlað er að tryggja
börnum þá vernd og umönnun
sem velferð þeirra krefst, en sam­
bærilegt ákvæði er í stjórnarskrá
lýðveldisins. Umboðsmaður segir
frumvarpið andstætt þessum mark­
miðum Barnasáttmálans og því sé
ekki hægt að mæla með samþykkt
þess.
„Það er ekki hægt að segja að
þetta sé brot gegn barni, en hafa
svo engin viðurlög,“ segir Brynjar
Níelsson, inntur eftir viðbrögðum
við umsögn umboðsmanns.
Þótt umboðsmaður styðji ekki
frumvarpið er í umsögn hans lögð
áhersla á að veruleg þörf sé fyrir
betri þjónustu og f leiri úrræði til
að sporna gegn aðstæðum sem
valdi því að barn fái ekki að njóta
umgengni við báða foreldra.
Foreldrum í þessari stöðu standi
yfirleitt engin þjónusta til boða fyrr
en eftir að ágreiningur er kominn
upp. Langur biðtími geri málin enn
flóknari og erfiðari þegar þau komi
loks til meðferðar.
Að mati umboðsmanns þurfi
að veita foreldrum aðstoð strax
í aðdraganda skilnaðar eða sam­
búðarslita, til að komast að niður­
stöðu um þau atriði sem varði sam­
vinnu um uppeldi barns á tveimur
heimilum eins og um lögheimili,
forsjá og umgengni.
Þannig megi koma í veg fyrir tog­
streitu milli foreldra sem valdið geti
börnum mikilli vanlíðan og streitu
og þar að auki komið í veg fyrir að
þau fái ekki að njóta umönnunar
beggja foreldra.
adalheidur@frettabladid.is
Fangelsun foreldris leysi ekki
vanda í tálmun á umgengni
Umboðsmanni barna hugnast ekki áherslan sem birtist í frumvarpi Brynjars Níelssonar um aðgerðir
vegna tálmunar á umgengni foreldris við barn. Salvör telur heillavænlegra að auka þjónustu við foreldra
í aðdraganda skilnaðar. Hún gagnrýnir að þeim standi fá úrræði til boða fyrr en komið er í óefni.
Salvör Nordal, umboðsmaður barna, telur hugmyndir Brynjars og félaga hans í Sjálfstæðisflokknum, gegn tálmun á
umgengni foreldris við börn, ekki vera til bóta. Aukin þjónusta sé heillavænlegri. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Það er ekki hægt að
segja að þetta sé
brot gegn barni, en hafa svo
engin viðurlög.
Brynjar Níelsson,
alþingismaður
LANDBÚNAÐUR Kristján Þór Júlíus­
son, sjávarútvegs­ og landbúnaðar­
ráðherra, hefur tilkynnt ákvörðun
sína um að halda auka innlausnar­
markað með greiðslumark í sauðfé.
Markaðurinn sem haldinn er
að tillögu Landssamtaka sauðfjár­
bænda verður haldinn í desember
næstkomandi. Markmiðið með
þessum markaði er að jafna stöðu
bænda innan kerfisins, þar sem
greiðslumarki er beint til hópa sem
framleiða með minnstum opin­
berum stuðningi.
Til sölu verður greiðslumark sem
innleyst var á árunum 2017 og 2018,
samtals 4.757 ærgildi, auk þess sem
heimilt verður að leggja fram sölu­
tilboð með sama hætti og venjulega.
Innlausnarverð/söluverð er núvirt
and virði beingreiðslna næstu
tveggja almanaksára, 12.764 krónur
á hvert ærgildi.
Forgang að kaupum á 60% af því
sem er til úthlutunar eiga þeir fram­
leiðendur sem eiga 200 kindur eða
f leiri á haustskýrslu 2019 og hafa
ásetningshlutfallið 1,6 eða hærra.
Forgang að því sem þá er eftir
hafa þeir framleiðendur sem eiga
100 kindur eða fleiri og hafa ásetn­
ingshlutfallið einn eða hærra. Það
greiðslumark sem ekki er úthlutað
til fram leið enda í forgangshópum
skal boðið öðrum umsækjendum.
Tilboðum um kaup og sölu
greiðslumarks skal skila rafrænt á
afurd.is. Opnað verður fyrir kaup­
og sölutilboð í dag. Tilboðsfrestur
rennur út á miðnætti 3. desember.
Greiðslufrestur vegna kaupa á
greiðslumarki er síðan til 10. des­
ember. – hó
Markaður með
greiðslumark í
sauðfé haldinn
REYK JAVÍK Hvorki stjórnendur
N á t t ú r u f r æ ð i s t o f n u n a r n é
Umhverfisstofnunar vissu af tæm­
ingu Árbæjarlóns fyrr en daginn
sem hún var framkvæmd.
Náttúrufræðistofnun telur að
Orkuveita Reykjavíkur hefði átt
að leita álits Umhverfisstofnunar
og Náttúrufræðistofnunar áður en
lónið var tæmt. Elliðaárdalur og
Elliðavatn eru á náttúruminjaskrá
og þar sem um var að ræða varan­
lega breytingu á náttúru svæðisins
hefði verið best að hafa samráð við
stofnanirnar.
Þetta kemur fram í umsögn Nátt­
úrufræðistofnunar um tæmingu
Árbæjarlóns, sem Björn Gíslason
borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins
óskaði eftir.
Orkuveita Reykjavíkur hefur séð
um rekstur Árbæjarstíf lu í 100 ár
en rafmagn hefur ekki verið unnið
í Elliðaárvirkjun frá árinu 2014 og
hefur því stíf lan verið rekin á tapi
síðustu ár.
OR ákvað, eftir ráðleggingar frá
Hafrannsóknastofnun, Verkís og
aðkomu Heilbrigðiseftirlits Reykja­
víkur, að tæma lónið varanlega til
að koma á náttúrulegu rennsli í
gegnum stíf luna svo fiskar gætu
gengið upp. Var það framkvæmt
þann 29. október.
Náttúrufræðistofnun segist hafa
fengið einn tölvupóst þann 12.
október, sem tengdist tæmingu
lónsins en ekki hafi verið gengið
eftir því.
„Gert er ráð fyrir að tæma svo­
kallaðan andapoll sem er uppi­
stöðulón ofan Árbæjarstíf lu í lok
mánaðarins eftir ráðleggingar
Hafrannsóknastofnunar þess efnis
og vera með „náttúrulegt“ rennsli
í ánni allt árið um kring. Ég óska
eftir að fá álit á áhrif þess á fuglalíf
sem hefur myndast í kringum þetta
uppistöðulón. Það má endilega hafa
samband við mig þegar þessi póstur
ratar á réttan stað,“  segir í tölvu­
pósti OR.
Pósturinn hafi fyrir mistök verið
f lokkaður sem almenn fyrirspurn
um fuglalíf og ekki skráður með
lokadagsetningu. Náttúrufræði­
stofnun svaraði ekki erindinu fyrr
en daginn sem lónið var tæmt. Þá
hafi aðili frá Umhverfisstofnun
haft samband við Náttúrufræði­
stofnun og spurt hvort þau hefðu
haft aðkomu að málinu, sem þau
gerðu ekki. Náttúrufræðistofnun
er heldur ekki kunnugt um hvort
leitað var álits Umhverfisstofnunar.
„Áður en til tæmingar lónsins
kom hefði verið eðlilegt að tryggja
að allir þeir aðilar sem eiga að koma
að málinu hefðu gert það. Að öðru
leyti sér Náttúrufræðistofnun ekki
ástæðu til að gera athugasemdir
við feril málsins, enda annarra að
taka á því samkvæmt lögum,“ segir
í umsögninni.
Íbúar hafa lýst yfir óánægju
vegna tæmingar lónsins en þeir
fengu enga almennilega kynningu
fyrr en greint var frá tæmingu í fjöl­
miðlum. Orkuveita Reykjavíkur
ætlaði að senda kynningarbréf á
alla íbúa í Árbæ þann 26. október,
þremur dögum fyrir tæmingu,
en þann 28. október kom í ljós að
bréfið hefði aldrei farið út.
Borgarráð hefur skipað sérstakan
stýrihóp sem vinnur að mótvæg­
isaðgerðum í kjölfar tæmingar
Árbæjarlóns. Fyrsti fundur hópsins
verður í vikunni.
ingunnlara@frettabladid.is
Fengu ekki að vita af tæmingu Árbæjarlónsins
Árbæjarlón var tæmt í lok október síðastliðins. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
REYK JAVÍK Tveir nýir leikskólar
verða opnaðir á næstunni í Reykja­
vík, einn í Safamýri og annar á
Kleppsvegi. Skúli Helgason, for­
maður skóla­ og frístundaráðs, segir
að stefnt verði að því að opna leik­
skólann í Safamýri haustið 2021.
„Borgin á húsnæðið þar sem
Safamýrarskóli var áður. Það þarf
að ráðast í endurbætur en ástands­
skoðun er hafin og við fáum skýrslu
á næstu vikum. Síðan verður hægt
að ráðast í framkvæmdir eftir ára­
mót og gera hann hæfan til að taka á
móti leikskólabörnum,“ segir Skúli.
„Borgin keypti svo núverið húsnæði
við Kleppsveg sem verður breytt í
leikskóla. Með þessum leikskólum
bætast við rúmlega 200 pláss sem
voru ekki í upphaflega verkefninu.“
Með þessum nýju leikskólum
verða plássin orðin rúmlega 1.000.
Dalskóli er þegar kominn í notkun.
Fyrir utan leikskólana í Safamýri
og á Kleppsvegi er bygging þriggja
annarra í undirbúningi. Meira en
500 börn yfir eins árs eru á biðlista
eftir leikskólaplássi í Reykjavík.
Skóla­ og frístundaráð samþykkti
einróma á fundi sínum í gær að
heimila leikskólum, sem hafa laus
leikskólarými og hafa boðið öllum
eldri börnum umsókn um leik­
skólavist að innrita yngri börn, allt
niður í 12 mánaða aldur. – ab
Tveir nýir
leikskólar
væntanlegir
Með þessum
leikskólum bætast
við rúmlega 200 pláss sem
voru ekki í upphaflega
verkefninu.
Skúli Helgason,
formaður skóla-
og frístundaráðs
Reykjavíkur
2 5 . N Ó V E M B E R 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R8 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð