Fréttablaðið - 25.11.2020, Blaðsíða 30

Kost naðu r Ísla nd s vegna uppgjörs á Kyoto-samningnum ve r ð u r l í k l e g a s t innan við 200 millj-ónir króna, ef marka
má framvirka markaði með svo-
kallaðar CER-einingar (e. certified
reduction unit). Slíkar einingar má
nýta til að standa skil á skuldbind-
ingum Kyoto-sáttmálans. Ekki þarf
að kaupa svokallaðar ETS-einingar
til að standa skil á skuldbindingun-
um, að sögn Halldórs Þorgeirssonar,
formanns loftslagsráðs umhverfis-
ráðuneytisins. ETS-kerfið er evr-
ópskt viðskiptakerfi með losunar-
heimildir, en samkvæmt vefsíðu
Umhverfisstofnunar er ETS-kerfið
„meginstjórntæki ESB á sviði lofts-
lagsmála og er ætlað að mynda hag-
rænan hvata til að draga úr losun
gróðurhúsalofttegunda í samband-
inu,“ að því er segir á vef Umhverfis-
stofnunar. ETS-einingar kosta um
25 evrur fyrir jafngildi eins tonns
af koltvísýringi á markaði, en CER-
einingar kosta um 0,29 evrur um
þessar mundir, samkvæmt mark-
aðsgögnum frá Intercontinental
Exchange-kauphöllinni (ICE).
Upphaf leg einingaúthlutun
Kyoto-sáttmálans var í formi svo-
kallaðra AAU-eininga (e. assigned
amount unit), en þær miðuðust við
leyfðan útblástur á árunum 2008 til
2012. Viðskipti með slíkar einingar
eru fátíð og eiga sér yfirleitt stað
í tvíhliða samningum frekar en á
opnum markaði. CER-einingar eru
hins vegar jafngildar AAU-eining-
um, þegar kemur að því að uppfylla
skilyrði Kyoto-sáttmálans. Halldór
nefnir að hafa þurfi hraðar hendur
ef kaupa eigi þær CER-einingar
sem til þarf, þar sem gera megi ráð
fyrir því að verð á slíkum einingum
hækki eftir að útgáfu þeirra verður
hætt, þegar skuldbindingartímabili
Kyoto-sáttmálans lýkur við árslok
og Parísarsamkomulagið tekur við.
CER-kerf inu var upphaf lega
komið á fót til að ýta undir lofts-
lagsvænar fjárfestingar í þróunar-
löndum, en Kyoto-samkomulagið
náði aðeins til OECD-ríkja. Að sögn
Halldórs hefur fjöldi iðnríkja kosið
að kaupa einingar af löndum sem
þau eru þegar í þróunarsamstarfi
við, en CER-einingar eru gefnar út
eftir að árangur af fjárfestingum í
loftslagsvænum verkefnum hefur
verið mældur og vottaður. „Þetta
kerfi hefur gefist mjög vel. Þetta
hefur líka þýtt að ríki sem þurfa að
kaupa losunarheimildir gera það á
grundvelli fjárfestinga í umhverfis-
vænum verkefnum,“ segir Halldór.
CER- eininga r ganga reg lu-
lega kaupum og sölum á opnum
markaði. ICE-kauphöllin er með
framvirka samninga skráða fyrir
slíkar einingar. Síðasta viðskipta-
verð slíkra eininga var 0,29 evrur
í þessari viku. Miðað við að Ísland
þarf að kaupa einingar fyrir sem
nemur fjórum milljónum tonna af
koltvísýringi, yrði kaupverðið um
1,16 milljónir evra, eða sem nemur
tæplega 187 milljónum króna. Áður
hefur verið haft eftir umhverfisráð-
herranum Guðmundi Inga Guð-
brandssyni að ríkissjóður gæti
staðið frammi fyrir milljarðaút-
gjöldum vegna umframútblásturs á
árunum 2008 til 2012. Ef marka má
núverandi markaðsverð CER-ein-
inganna er það þó líklega töluvert
ofmat, þó að ráðherrann hafi sagt
í viðtali við Ríkisútvarpið 10. nóv-
ember síðastliðinn „nokkrar leiðir
færar til þess að bregðast við þessu“.
Litlu munaði að Kyoto-samkomu-
lagið hefði ekki öðlast gildi að fullu
á dögunum. Eitt skilyrða fullgild-
ingar sáttmálans var að 144 af 192
ríkjum heims myndu formlega sam-
þykkja hann fyrir 2. október síðast-
liðinn. Aðeins nokkrum klukku-
tímum áður en fresturinn rann út
skilaði Nígería inn samþykki sínu á
sáttmálanum. Deginum áður hafði
karabíska eyríkið Jamaíka einnig
veitt samþykki sitt, en af því tilefni
tísti loftslagsdeild umhverfisráðu-
neytis Jamaíka að samþykki hafi
verið veitt á hraða Usain Bolt.
thg@frettabladid.is
Þetta hefur líka þýtt
að ríki sem þurfa að
kaupa losunarheimildir gera
það á grundvelli fjárfestinga
í umhverfis-
vænum
verkefnum.
Halldór Þorgeirs-
son, formaður
loftslagsráðs
arionbanki.is
Gjafakort
í jólapakka
starfsmanna
Gjafakort Arion banka er góður kostur sem
jólagjöf frá þínu fyrirtæki til starfsfólksins. Þú
velur upphæðina – viðtakandinn velur gjöfina.
Allir fá það sem þá langar í. Gjafakortið er hægt
að nota til greiðslu í verslunum um allan heim
og einnig á netinu.*
Þú getur pantað gjafakort fyrir þitt fyrirtæki
á arionbanki.is. Hægt er að nota gjafakortið
í Apple Pay.
* Þar sem PIN eða auðkenningar er ekki krafist.
Kyoto-uppgjör ódýrara en talið var
Ekki er þörf á því að kaupa ETS-einingar til að gera upp skuldbindingar Íslands vegna Kyoto-samningsins. Formaður loftslagsráðs
stjórnarráðsins segir að hægt sé að kaupa svokallaðar CER-einingar, sem myndi aðeins þýða um 200 milljóna króna kostnað.
Ef keyptar yrðu CER-einingar vegna umframmengunar Kyoto myndi það kosta 187 milljónir króna. MYND//VILHELM
2 5 . N Ó V E M B E R 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R12 MARKAÐURINN