Læknablaðið - jan. 2021, Síða 16

R A N N S Ó K N
Heilmildir
1. Braam AW, Copeland JRM, Delespaul PAEG, et al. Depression, subthreshold depression
and comorbid anxiety symptoms in older Europeans: Results from the EURODEP
concerted action. J Affect Disord 2014; 155: 266-72.
2. Meltzer H, Bebbington P, Brugha, et al. Physical ill health, disability, dependence and
depression: Results from the 2007 national survey of psychiatric morbidity among adults in
England. Disabil Health J 2012; 5: 102-10.
3. Seitz, D, Purandare N, Conn D. Prevalence of psychiatric disorders among older adults
in long-term care homes: a systematic review. Int Psychogeriatr 2010; 22: 1025–39.
4. Ćurković M, Dodig-Ćurković K, Erić AP, et al. Psychotropic medications in older adults: a
review. Psychiatr Danub 2016; 28: 13-24.
5. Janus SI, van Manen JG, IJzerman MJ, et al. Psychotropic drug prescriptions in Western
European nursing homes. Int Psychogeriatr 2016; 28: 1775-90.
6. By the 2019 American Geriatrics Society Beers Criteria® Update Expert Panel. American
Geriatrics Society 2019 Updated AGS Beers Criteria® for Potentially Inappropriate
Medication Use in Older Adults. J Am Geriatr Soc 2019; 67: 674-94.
7. Onder G, Liperoti R, Fialova D, et al. Polypharmacy in nursing home in Europe: results
from the SHELTER study. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2012; 67: 698-704.
8. Embætti landlæknis. Lyfjanotkun Íslendinga og lyfjagagnagrunnur landlæknis. landlaekn-
ir.is/um-embaettid/frettir/frett/item32339/lyfjanotkun-islendinga-og-lyfjagagnagrunnur-
landlaeknis - júní 2020.
9. Allen JE. Long term care facility resident assessment instrument: User's manual for use
with version 2.0 of HCFA minimum data set resident assessment protocols and utilization
guidelines, October 1995, plus HCFA's 249 questions and answers. 1997. Springer Pub. Co.
New York.
10. Hjaltadóttir I, Hallberg IR, Ekwall AK, et al. Health status and functional profile at admis-
sion of nursing home residents in Iceland over 11-year period. Int J Older People Nurs
2012; 7: 177-87.
11. Volkert J, Schulz H, Härter M, et al. The prevalence of mental disorders in older people in
Western countries - a meta-analysis. Ageing Res Rev 2013; 12: 339-53.
12. Andreas S, Schulz H, Volkert J, et al. Prevalence of mental disorders in elderly people: the
European MentDis_ICF65+ study. Br J Psychiatry. 2017; 210: 125-31.
13. Wittchen HU, Strehle J, Gerschler, et al. Measuring symptoms and diagnosing mental
disorders in the elderly community: The test-retest reliability of the CIDI65+. Int J Meth
Psychiatr Res 2014; 24: 116-29.
14. U.S. Centers for Medicare & Medicaid Services. Nursing Home Compare: medicare.gov/
nursinghomecompare/search.html - júní 2020.
15. Dudas R, Malouf R, McCleery J, et al. Antidepressants for treating depression in dem-
entia. Cochr Datab Systemat Rev 2018; 8. No.: CD003944.
16. Sobieraj DM, Martinez BK, Hernandez AV, et al. Adverse Effects of Pharmacologic
Treatments of Major Depression in Older Adults. J Am Geriatr Soc 2019; 67: 1571-81.
17. Chan JYC, Yiu KKL, Kwok TCY, et al. Depression and Antidepressants as Potential Risk
Factors in Dementia: A Systematic Review and Meta-analysis of 18 Longitudinal Studies. J
Am Med Dir Assoc 2019; 20: 279-86.e1.
18. Huerta C, Abbing-Karahagopian V, Requena G, et al. Exposure to benzodiazepines (anx-
iolytics, hypnotics and related drugs) in seven European electronic healthcare databases: a
cross-national descriptive study from the PROTECT-EU Project. Pharmacoepidemiol Drug
Saf 2016; 25 Suppl 1: 56-65.
19. Gale CK, Millichamp J. Generalised anxiety disorder. BMJ Clin Evid 2011; 2011: 1002.
Published 2011 Oct 27.
20. Penninkilampi R, Eslick GD. A Systematic Review and Meta-Analysis of the Risk of
Dementia Associated with Benzodiazepine Use, After Controlling for Protopathic Bias.
CNS Drugs 2018; 32: 6 485-497.
21. Foebel AD, Liperoti R, Onder G, et al. Use of antipsychotic drugs among residents with
dementia in European long-term care facilities: results from the SHELTER study. J Am
Med Dir Assoc 2014; 15: 911-17.
22. Kjartansson H, Jónsson PV. Geðlyfjanotkun á elli- og hjúkrunarheimilum á Stór-
Reykjavíkursvæðinu árið 1996. Læknablaðið 2016; 85: 681-90.
23. Tampi RR, Tampi DJ, Balachandran S, et al. Antipsychotic use in dementia: a systematic
review of benefits and risks from meta-analyses. Ther Adv Chronic Dis 2016; 7: 229-45.
24. Chiu Y, Bero L, Hessol NA, et al. A literature review of clinical outcomes associated with
antipsychotic medication use in North American nursing home residents. Health Policy
2015; 119: 802-13.
25. Randle JM, Heckman G, Oremus M, et al. Intermittent antipsychotic medication and
mortality in institutionalized older adults: A scoping review. Int J Geriatr Psychiatry 2019;
34: 906-920.
26. Yeh TC, Tzeng NS, Li JC, et al. Mortality Risk of Atypical Antipsychotics for Behavioral
and Psychological Symptoms of Dementia: A Meta-Analysis, Meta-Regression, and Trial
Sequential Analysis of Randomized Controlled Trials. J Clin Psychopharmacol 2019; 39:
472-78.
27. Livingston G, Sommerlad A, Orgeta V, et al. Dementia prevention, intervention, and care.
Lancet 2017; 390: 2673-734.
28. O'Mahony D, O'Sullivan D, Byrne S, et al. STOPP/START criteria for potentially inapp-
ropriate prescribing in older people: version 2. Age Ageing 2015; 44: 213-18.
29. Massot Mesquida M, Tristany Casas M, Franzi Sisó A, et al. Consensus and evidence-based
medication review to optimize and potentially reduce psychotropic drug prescription in
institutionalized dementia patients. BMC Geriatr 2019; 19: 7.
30. Scales K, Zimmerman S, Miller SJ. Evidence-Based Nonpharmacological Practices to
Address Behavioral and Psychological Symptoms of Dementia. Gerontologist 2018; 58
(suppl_1): S88-S102.
Xarelto 15 mg og 20 mg filmuhúðaðar töflur – Skyldutexti
Þetta lyf er undir sérstöku eftirliti til að nýjar upplýsingar um öryggi lyfsins komist fljótt og örugglega til skila. Tilkynna
skal Lyfjastofnun um allar aukaverkanir sem grunur er um að tengist lyfinu. Virkt efni: Rivaroxaban. Ábendingar:
Fyrirbyggjandi meðferð gegn heilaslagi og segareki hjá fullorðnum sjúklingum með gáttatif án lokusjúkdóms og einn
eða fleiri áhættuþætti, svo sem hjartabilun, háþrýsting, aldur ≥ 75 ára, sykursýki, sögu um heilaslag eða skammvinnt
blóðþurrðarkast. Meðferð við segamyndun í djúplægum bláæðum og segareki í lungum og til að fyrirbyggja endurtekna
segamyndun í djúplægum bláæðum og segarek í lungum hjá fullorðnum. Frábendingar: •Ofnæmi fyrir virka efninu eða
einhverju hjálparefnanna. •Virk blæðing sem hefur klíníska þýðingu. •Áverki eða ástand þar sem talið er að hætta geti verið
á mikilli blæðingu. Um getur verið að ræða sár sem er eða hefur nýlega verið í meltingarvegi, illkynja æxli þar sem mikil hætta
er á blæðingu, nýlegan áverka á heila eða mænu, nýlega aðgerð á heila, mænu eða auga, nýlega innankúpublæðingu,
þekkta æðahnúta í vélinda eða grun um slíkt, missmíði slag- og bláæðatenginga, æðagúlp, eða mjög afbrigðilegar æðar
í mænu eða heila. •Samhliða meðferð með öðrum segavarnarlyfjum, t.d. ósundurgreindu (unfractionated) heparíni, léttu
(low molecular weight) heparíni (enoxaparin, dalteparin o.s.frv.), heparín afleiðum (t.d. fondaparinux), segavarnarlyfjum
til inntöku (warfarín, dabigatran etexilat, apixaban o.s.frv.), nema við þær sérstöku aðstæður að verið sé að skipta um
blóðþynningarmeðferð eða ef ósundurgreint heparín er gefið í skömmtum sem duga til að viðhalda opnum æðalegg í
miðlægri bláæð eða slagæð. •Lifrarsjúkdómur með blóðstorkutruflunum og blæðingarhættu sem hefur klíníska þýðingu
þar með talið hjá sjúklingum með skorpulifur af flokki Child Pugh B og C. •Meðganga og brjóstagjöf. Markaðsleyfishafi:
Bayer AG. Heimild: Unnið í nóvember 2019 úr Samantekt á eiginleikum lyfs (október 2019). Nálgast má upplýsingar um
lyfið og samantekt á eiginleikum þess, fylgiseðil, verð og greiðsluþátttöku á vef Lyfjastofnunar, www.serlyfjaskra.is.
Vinsamlegast kynnið ykkur fræðsluefni ætlað læknum og sjúklingum áður en meðferð lyfsins hefst. Afhenda
skal öllum sjúklingum öryggiskort áður en meðferð er hafin. Vinsamlegast hafið samband við umboðsaðila lyfsins
(Icepharma hf.) í síma 540 8000 ef óskað er eftir fræðsluefni fyrir lyfið.
BAY191101
Heiti lyfs: Slenyto 1 mg forðatöflur og 5 mg forðatöflur Innihaldslýsing: Slenyto 1 mg og 5 mg forðatöflur: Hver forðatafla inniheldur 1 mg eða 5 mg af
melatóníni. Hjálparefni með þekkta verkun: Hvert forðatafla inniheldur laktósaeinhýdrat sem samsvarar 8,32 mg eða 8,86 mg af laktósa. Sjá lista yfir öll
hjálparefni í SmPC. Ábendingar: Slenyto er ætlað til meðferðar við svefnleysi hjá börnum og unglingum á aldrinum 2-18 ára með röskun á einhverfurófi
og/eða Smith-Magenis heilkenni, þegar ráðstafanir í tengslum við svefnvenjur hafa ekki dugað til. Skammtar og lyfjagjöf: Skammtar: Ráðlagður
upphafsskammtur er 2 mg af Slenyto. Ef svörun er ófullnægjandi ætti að auka skammtinn í 5 mg, með hámarksskammtinum 10 mg. Slenyto á að taka
einu sinni á dag, 0,5-1 klst. fyrir háttatíma og með eða eftir mat. Upplýsingar liggja fyrir um allt að 2 ára meðferð. Fylgjast skal með sjúklingnum með
reglulegu millibili (a.m.k. á 6 mánaða fresti) til að ganga úr skugga um að Slenyto sé enn heppilegasta meðferðin. Eftir a.m.k. 3 mánaða meðferð skal
læknirinn meta meðferðaráhrifin og íhuga að stöðva meðferð ef engin klínískt mikilvæg meðferðaráhrif hafa komið fram. Ef minni meðferðaráhrif koma
fram eftir títrun í stærri skammt skal sá sem ávísar lyfinu fyrst íhuga að lækka skammtinn áður en ákvörðun er tekin um að hætta alveg meðferð. Ef
gleymist að taka töflu getur sjúklingurinn tekið hana áður en hann fer að sofa um kvöldið, en eftir þann tíma skal ekki taka aðra töflu fyrr en komið er
að næsta áætlaða skammti. Sérstakir hópar: Skert nýrnastarfsemi: Áhrif skertrar nýrnastarfsemi á hvaða stigi sem er á lyfjahvörf melatóníns hafa ekki
verið rannsökuð. Gæta skal varúðar þegar melatónín er gefið sjúklingum með skerta nýrnastarfsemi. Skert lifrarstarfsemi: Engin reynsla er af notkun
melatóníns hjá sjúklingum með skerta lifrarstarfsemi. Því er ekki mælt með notkun melatóníns hjá sjúklingum með skerta lifrarstarfsemi. Sjá SmPC.
Börn (yngri en 2 ára): Notkun melatóníns á ekki við hjá börnum á aldrinum 0 til 2 ára til meðferðar við svefnleysi. Lyfjagjöf: Til inntöku. Töflurnar á að
gleypa heilar. Töflurnar á ekki að brjóta, mylja eða tyggja vegna þess að þá tapa þær forðalosunareiginleikum sínum. Töflurnar er hægt að setja í mat
svo sem jógúrt, appelsínusafa eða rjómaís til að auðvelda kyngingu og bæta meðferðarheldni. Sé töflunum blandað í mat eða drykk skal taka þær
strax og ekki geyma blönduna. Frábendingar: Ofnæmi fyrir virka efninu eða einhverju hjálparefnanna sem talin eru upp í SmPC. Upplýsingar um
aukaverkanir, milliverkanir, varnaðarorð og önnur mikilvæg atriði má nálgast í sérlyfjaskrá – www.serlyfjaskra.is. Dagsetning síðustu samantektar um
eiginleika lyfsins (SPC): 20.september 2018. Athugið að textinn er styttur. Sjá nánar undir upplýsingar á vefsíðunni www.serlyfjaskra.is. Pakkningastærðir
og verð í ágúst 2020: 1 mg 60 stk kr. 6.116, 5 mg 30 stk kr. 13.042. Ávísunarheimild og afgreiðsluflokkur: R 0. Greiðsluþátttaka: 0. Markaðsleyfishafi: RAD
Neurim Pharmaceuticals EEC SARL. Umboðsaðili á Íslandi: Williams & Halls ehf., Reykjavíkurvegi 62, 220 Hafnarfirði, Sími: 527-0600, www.wh.is. Nánari
upplýsingar um lyfið fást hjá Markaðsleyfishafa.
Góðar nætur
Betri dagar
Forðalosandi
melatónín
utfall
49 000 studenter och 6 400 medarbetare gör Göteborgs
universitet till en stor och inspirerande arbetsplats. Stark
forskning och attraktiva utbildningar lockar forskare och
studenter från hela världen. Med ny kunskap och nya
perspektiv bidrar vi till en bättre framtid.
UNIVERSITETSLEKTOR
I ANESTESIOLOGI
OCH INTENSIVVÅRD
förenad med befattning som
specialistläkare
Ref nr: PAR 2020/1493
Sista ansökningsdag: 2021-03-02
För mer information se Göteborgs universitets hemsida:
www.gu.se/omuniversitetet/aktuellt/lediga-jobb