Læknablaðið - Jan 2021, Page 38

38 L ÆK N A BL AÐIÐ 2021/107
gera ekki ráð fyrir að þurfa að standa við
loforðin í fjárlögum þá standa menn ekki
við loforðin, hvað sem þeir svo segja í
ræðustól.“
En aftur að veirunni. Magnús segir að
hann verði að játa að hann hafi reiknað
með að þróun bóluefnis myndi taka ívið
lengri tíma. En undirstaðan hafi stað-
ið styrk. „Það höfðu þegar verið stigin
ákveðin skref í grunnrannsóknum á
skyldum veirum eins og SARS-veirunni.
Einnig voru komnar fram nýjar aðferðir
við hönnun og framleiðslu bóluefna,“ segir
hann.
„Þannig að þessi tæki voru komin í
verkfærakistuna þegar faraldurinn hófst
og hægt að grípa til þeirra og nota. Það
vildi okkur til happs,“ segir hann. „Þetta
hefur orðið til þess að við þróun bóluefna
gegn SARS-CoV-2 hefur hraðamet í hverju
einasta þrepi verið slegið“ En stafar fólki
hætta af því að hvert skref í áttina að bólu-
efni hafi verið stytt?
„Ég get ekki séð að það hafi verið slegið
af kröfunum,“ segir Magnús. Óvissa fylgi
þó öllum framfaraskrefum.
„Ég tel að allir geri sér grein fyrir hve
mikið er í húfi. Ef ekki tekst vel til getur
það haft mikil áhrif á ímynd bólusetninga,
heilbrigðisvísinda og vísinda almennt.
Það er því mikið undir að fólk beri traust
til vísinda og þekkingar. Þar stöndum við
Íslendingar vel sem betur fer.“
Hann telur ekki að fólk þurfi að óttast.
„Við getum ekki útilokað alla áhættu í
lífinu og í þessari stöðu sem við erum í.
Þjóðir heimsins þar sem meðalaldurinn
er hár upplifa nú gríðarlegan skaða far-
sóttarinnar. Þegar bóluefni hafa fengið
samþykki frá eftirlitsaðilum ætti áhættan
af notkun þeirra að vera hverfandi borið
saman við óbreytt ástand, sem er að leyfa
þessari veiru að grassera með tilheyrandi
afleiðingum.“
Verjum 38% minna í
heilbrigðiskerfið en Norðmenn
Norðmenn verja 38% meira í heilbrigðiskerfið
er íslensk stjórnvöld, – dönsk og sænsk um 20%
meira, en finnsk tæpum 5% minna þegar litið til
Bandaríkjadollara á hvern þegn landanna. Þetta
má lesa út úr glænýjum tölum Efnahags- og
framfarastofnunarinnar, OECD.*
Fjárhæðin hækkaði milli ára hér á landi um
462 dollara á mann, fór úr 4349 dollurum í 4811,
en íslensku tölurnar eru sagðar til bráðabirgða.
Aukningin nemur 10,6% á sama tíma og gengi
íslensku krónunnar hefur veikst um 4% miðað
við miðgildi þann 31. desember árin 2018 og
2019.
Öll Norðurlöndin juku fjárframlögin, sé litið
til dollara á hvern þegn. Danir um 8,7%, Finnar
um 9,7%. Norðmenn um 7,4% og Svíar um 6,15%.
*Health spending. data.oecd.org/healthres/health-spending.htm – des-
ember 2020.
V I Ð T A L
Þróun útgjalda á Norðurlöndunum – hlutfall af vergri landsframleiðslu
Þróun útgjalda á Norðurlöndunum – dollarar á hvern þegn
Magnús í vinnunni í vor þegar kófið brast á af fullum þunga. Myndir/Þorkell Þorkelsson.