Dagblaðið Vísir - DV - 15.01.2021, Qupperneq 21

FÓKUS 21
sig úr í fjöldanum segist Lauf­
ey ekki vera viss.
„Þetta er allt öðruvísi mið­
ill en Instagram, þar sem þú
ert með mikið forskot ef þú
ert nógu aðlaðandi. TikTok
er mun meira að vinna með
persónuleika og fyndni, mér
finnst ég persónulega mjög
fyndin svo mig langar að segja
að það sé ástæðan,“ segir hún.
„Ég held að það spili einn­
ig inn í að ég kem bara til
dyranna eins og ég er klædd.
Ég er hreinskilin og oft líka
bara algjör lúði. Ég er ekki
að reyna að sýna einhverja
glansmynd eða þykjast vera
einhver sem ég er ekki. Ég
hef heyrt það frá mörgum
krökkum sem fylgja mér að
þeim þyki það hvetjandi að ég
sé bara ég sjálf. Þau vilja gera
það sama og fá styrkinn til að
vera bara þau sjálf, sem er
ekki sjálfgefið fyrir unglinga
í dag sem alast upp með sam­
félagsmiðla og stöðuga pressu
frá umheiminum.“
Ráð Laufeyjar Ebbu til
þeirra sem vilja ná langt á
TikTok er að „birta myndbönd
reglulega og ekki líta of stórt
á þig“.
Fyrstu ljótu skilaboðin
Í stuttu máli gengur TikTok út
á það að birta stutt myndbönd,
allt frá fimmtán sekúndum
upp í sextíu sekúndur. Not­
endur miðilsins geta skrifað
við myndbönd annarra og
geta aðrir notendur líkað við
athugasemdir. Laufey Ebba
hefur fengið ljótar athuga­
semdir frá því að hún deildi
fyrsta myndbandinu á TikTok.
„Fyrsta ljóta athugasemdin
sem ég fékk var „dreptu þig“.
Síðan hef ég fengið allar ljótu
athugasemdirnar sem hugsast
getur. Mér fannst þetta alveg
leiðinlegt fyrst og þetta sló
mig út af laginu. Ég jafnaði
mig samt yfirleitt fljótt og
hélt ótrauð áfram. Ég las mér
til um hvernig maður ætti að
hætta að láta ljót ummæli hafa
áhrif á sig, horfði á myndbönd
og hlustaði á hlaðvörp. Í dag
hafa ummælin engin áhrif á
mig. En miðað við að ég, full­
mótaður einstaklingur, hafi
þurft að leggja markvissa
vinnu í að láta þetta ekki ná
til mín þá gefur það augaleið
hvaða áhrif þetta hefur á börn
og unglinga,“ segir hún.
Laufeyju hefur tekist að sía
út mörg ljót ummæli með því
að nota svokallaða „athuga­
semdasíu“ á TikTok.
„Sían tekur út stikkorð sem
ég vil ekki að birtist hjá mér
og listinn af orðum er orðinn
lengri en góðu hófi gegnir. Það
er ráðist á allt hjá manni sem
hægt er að ráðast á. Ég hef
blokkað út allar mögulegar
stafsetningarvillur sem er
hægt að gera þegar einhver
ætlar að skrifa dreptu þig,
krypplingur, ljót, feit og svo
mætti lengi telja. Mér finnst
það ekki eðlilegt að ég þurfi að
gera þetta,“ segir hún.
Erfiður slagur
Laufey Ebba ákvað í kjölfarið
að taka erfiðan slag og vekja
athygli á neteinelti og opna
umræðuna.
„Mér fannst ég bara verða
að tækla þetta. Það kom mér
algjörlega í opna skjöldu
hversu gróft þetta getur orð­
ið. Mér finnst ég verða að
nýta rödd mína þar sem ég
hef þennan stóra vettvang
sem nær til unglinga. Ég vona
að það skili einhverju,“ segir
hún.
„Fyrst og fremst vona ég
líka að bæði fórnarlömb net­
eineltis og krakkarnir, sem
líður svo illa að þeir þurfa
að niðurlægja aðra nafnlaust
til að upphefja sig, leiti sér
hjálpar.“
Þess virði
Laufey Ebba mætti miklu mót­
læti þegar hún ákvað að taka
slaginn. Þrátt fyrir að reyna
að sía út ljótar athugasemdir
fær hún, og aðdáendur henn­
ar sem skrifa við myndbönd
hennar, niðrandi athugasemd­
ir daglega. En hvað er það sem
gerir þetta þess virði?
„Það sem gerir þetta allt
þess virði er þegar ég sé
krakka vera nákvæmlega þau
sjálf og biðjast ekki afsökunar
á því. Þegar foreldrar barna
segja mér að barnið þeirra
fylgist með mér og þau séu að
taka sitt pláss og leyfa sér að
vera öðruvísi. Ég hef átt ófá
þannig samtöl við stolta for­
eldra, og það gerir þetta allt
þess virði,“ segir hún.
„Að sjá að ég sé að hafa
áhrif til góðs og sé að hjálpa
börnum að taka sig í sátt er
eiginlega ólýsanleg tilfinn­
ing, eins dramatískt og það
hljómar.
Fyrir foreldra
Aðspurð hvort hún hafi ein­
hver ráð fyrir foreldra sem
eiga börn og unglinga á sam­
félagsmiðlum segist Laufey
sjálf ekki vera foreldri og það
sé mjög auðvelt að setja sig
í dómarasæti. „Flestir for­
eldrar þekkja börnin sín best
og eru fær um að meta þroska
þeirra. En ég myndi alltaf
segja að þau ættu að fylgjast
með aðgöngunum þeirra á
samfélagsmiðlum. TikTok og
Instagram bjóða upp á að það
sé hægt að vera skráður inn á
aðgang í gegnum fleiri en eitt
tæki. Ég hugsa að ég myndi
alltaf vilja vera skráð inn á
aðgang barnsins míns, þó ég
væri ekki stöðugt að vakta
hann. Bara svo ég gæti haft
yfirsýn yfir hvað sé svona
sirka að gerast,“ segir hún.
„Svo myndi ég mæla með
að skapa þannig umhverfi að
börnin þori að koma að tala
við foreldrana ef það er eitt­
hvað sem þeim líður óþægi­
lega eða illa með, ef þau sjá
eitthvað ljótt til dæmis.“
Náungakærleikur
Náungakærleikur er stórt
þema á TikTok­síðu Laufeyj­
ar Ebbu. Hún segir að það sé
ömmu sinni heitinni og nöfnu
að þakka. „Hún var mikill
áhrifavaldur í mínu lífi. Hún
var kærleikskona og mætti
öllum með kærleika. Mér
hefur lengi þótt vanta það í
samfélagið hjá okkur. Sam­
félagið er á svo mikilli hrað­
ferð og allir að reyna að vera
fullkomnir að öllu leyti. Mig
grunar að með því hafi eitt­
hvað skolast út varðandi að
sýna samkennd og væntum­
þykju til náungans,“ segir hún.
„Ég er með hálfgert slagorð
sem er: „Allt er mikið betra
ef við erum bara nice.“ Það er
svo auðvelt að vera bara vin­
gjarnleg í samskiptum þínum
við annað fólk og það er allt
mikið betra ef við venjum
okkur bara á að eiga átaka­
laus samskipti við aðra.“
Laufeyju Ebbu þykir miður
að verða vitni að slæmri fram­
komu fólks. „Ég hef verið að
selja peysur og fer því oft
á Pósthúsið. Í nánast hvert
einasta skipti sem ég fer verð
ég vitni að því að einhver er
með leiðindi við starfsfólk
Póstsins. Þar er fólk að láta
eigin gremju bitna á „starfs­
manni á plani“ hjá Póstinum
sem hefur nákvæmlega ekk­
ert að gera með verðskrá eða
sendingartíma. Það væri svo
auðvelt að anda bara inn og
skoða hvaðan gremjan er að
koma frekar en að láta hana
bitna á öðrum. Við erum öll að
gera okkar besta og stundum
verður okkur á.“
Fæddist með
90° hryggskekkju
Laufey Ebba talar einnig mik­
ið um sjálfsást á TikTok og
mikilvægi þess að elska sjálf­
an sig eins og maður er. Hún
segir það sennilega hafa eitt­
hvað með það að gera að hún
fæddist með 90 gráðu hrygg­
skekkju og fimm hryggjarliði
fasta saman.
„Þetta sést alveg á mér þó
ég sé samt heppin með að telj­
ast myndarleg samkvæmt út­
litsstöðlum samfélagsins. Það
tók mig samt allt of langan
tíma að fatta að útlitið segir
nákvæmlega ekkert um virði
manns. Mér finnst alltaf slá­
andi hvað það eru margir sem
fara í gegnum lífið stöðugt að
reyna að breyta sér og líður
ekki eins og þeir séu nógu
flottir, sætir og klárir,“ segir
hún.
„Mér finnst alltaf gott að
hugsa um foreldra og ættingja
til að fá smá samhengi. Myndi
maður elska mömmu sína eitt­
hvað meira ef hún væri full­
komin í útliti eins og einhver
ofurfyrirsæta? Svarið hjá mér
er allavega hart nei. Af hverju
ætti útlit að skilgreina virði
okkar ef útlit foreldra okkar
skilgreinir ekki virði þeirra?
Við erum alveg jafn merkileg
og aðrir þó við séum ekki með
jafn sterk spil í einhverjum
leik sem samfélagið hefur
stimplað sem eftirsóknar­
verð.“
Laufey Ebba er dugleg að
breiða þennan boðskap út á
TikTok, bæði beint og líka
bara með því að vera hún
sjálf. „Ég tek mitt pláss, er
með ADHD, skakkt bak og er
almennt bara frekar gölluð en
samt frábær. Ég vona að sem
flestir taki sig í sátt án þess að
það taki hálfa ævina.“ n
Það eru margir samverkandi
þættir sem leiða til þess að
það eru tugir krakka sem
nærast á vanlíðan annarra.
Laufey Ebba segir mótlætið þess virði þegar hún sér sjálfsörugga krakka blómstra. MYND/VALLI
DV 15. JANÚAR 2021