Morgunblaðið - 07.07.2020, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. JÚLÍ 2020
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Einstaklingum sem sóttu um hæli hér
á landi til Útlendingastofnunar fjölg-
aði umtalsvert í júnímánuði eftir að
umsóknir höfðu nánast legið niðri í
mánuðunum apríl og maí, þegar kór-
ónuveirufaraldurinn stóð sem hæst.
Hælisleitendurnir voru frá níu
þjóðlöndum samkvæmt tölum sem
fengust hjá Útlendingastofnun.
Hælisleitendur sem sóttu um hæli
á Íslandi í júní voru 19 talsins en þeir
voru til samanburðar fjórir í maí og
fimm í apríl.
Alls bárust fjórar umsóknir frá
hælisleitendum í Írak í júní og fjórar
frá Sómalíu. Þrjár umsóknir bárust
frá ríkisborgurum í Venesúela, tvær
frá Nígeríu, tvær frá Palestínu og ein
umsókn frá hverju eftirtalinna landa;
Ísrael, Íran, Sýrlandi og Afganistan.
Langflestar umsóknir um hæli hér
á landi á fyrstu fimm mánuðum ársins
voru frá Venesúela eða 92 talsins, 17
voru frá einstaklingum í Afganistan,
15 frá Írak og 14 frá Sómalíu.
Það sem af er árinu hafa samtals
borist 262 umsóknir um hæli hér á
landi. Flestar umsóknirnar bárust í
byrjun ársins; 88 í janúar og 88 í febr-
úar. Umsóknum fór að fækka mikið í
mars en í þeim mánuði bárust alls 58
umsóknir frá hælisleitendum um hæli
eða aðra alþjóðlega vernd af mann-
úðarástæðum á Íslandi.
19 sóttu um hæli í júní
 Umsóknum hælis-
leitenda fjölgar á ný
Morgunblaðið/Kristinn
Alþjóðleg vernd Í fyrra fékk 531 einstaklingur alþjóðlega vernd, viðbótar-
vernd eða dvalarleyfi af mannúðarástæðum hér á landi.
Heildarfjöldi farþega hjá Icelandair
í júní var rúmlega 18 þúsund en var
um 553 þúsund á sama tíma í fyrra,
sem er um 97% samdráttur á milli
ára. Þetta
kemur fram í
flutninga-
tölum félags-
ins í gær.
Bent er á í
fréttatilkynn-
ingu að þetta
sé þó töluverð
aukning frá
því í maí þeg-
ar heildarfjöldi farþega var aðeins
um þrjú þúsund. „Heildarframboð
minnkaði um 96% á milli ára. Fjöldi
farþega hjá Air Iceland Connect var
um 12 þúsund í júnímánuði og fækk-
aði um 52% á milli ára. Framboð
minnkaði um 63%,“ segir í tilkynn-
ingu Icelandair.
Fram kemur að seldir svonefndir
blokktímar í leiguflugsstarfsemi fé-
lagsins drógust saman um 66% á
milli ára í júní. „Flutningastarfsemi
félagsins gekk vel í júnímánuði og
drógust fraktflutningar aðeins sam-
an um 9% á milli ára. Samdrætti í
farþegaflugi hefur verið mætt með
auknum ferðum fraktvéla félagsins
bæði til Bandaríkjanna og Evrópu.“
18 þúsund
flugfar-
þegar í júní
 Fraktflug dróst
minna saman
„Ljóst að þetta verður hörkuáskorun“
 ÍE hættir skimun á landamærum eftir 13. júlí  Þarf „að hugsa þetta upp á nýtt“, segir sóttvarna-
læknir  Forsætisráðherra segir alltaf hafa verið ljóst að ÍE liti ekki á þetta sem verkefni til langs tíma
sem blasir við og alger skortur á skilningi á
því hvað er að gerast,“ segir Kári.
Spurð út í hvernig brúa eigi bilið frá því að
ÍE hættir skimun og þar til veirufræðideildin
getur tekið við segir Katrín að fundað verði
með sérfræðingum í dag og vonandi skýrist
málin þá. „Það hefur legið fyrir frá upphafi að
Íslensk erfðagreining lítur ekki á þetta sem
verkefni til langs tíma. Þau hafa auðvitað
mjög mörgum verkefnum að sinna. Þess
vegna tel ég að það sé alveg rétt að við þurf-
um að byggja upp þessa getu hjá okkar inn-
viðum. Þau hafa alltaf verið mjög skýr með
það að þetta gæti ekki verið til eilífðar. Þau
hafa verið gríðarlega mikilvæg og þeirra
framlag er ómetanlegt af því að þau hafa ver-
ið ráðgjafar okkar í öllu þessu verkefni,“ seg-
ir Katrín.
upp rannsóknarstofu til skimunar sambæri-
legri þeirri sem ÍE hefur á sínum snærum. Í
tilfelli fyrirtækisins hafi rannsóknarstofunni
verið komið upp á fimm dögum, án þess að
fyrirtækið hafi nokkru sinni áður fengist við
að skima fyrir veirusjúkdómum. Hann hefur
einnig lagt til að komið verði á fót farsótta-
stofnun ríkisins en í svari Katrínar Jakobs-
dóttur forsætisráðherra við hugmyndinni hafi
hún sagt að ákveðið hafi verið að ráða verk-
efnastjóra undir yfirstjórn sóttvarnalæknis
sem eigi að skila tillögum um framtíðarskipan
þessara mála ekki síðar en 15. september.
„Það er ekkert plan neins staðar. Planið sem
forsætisráðherra skrifar um er að hún ætlar
að fá einhvern mann til að skila áliti 15. sept-
ember. Hvers konar svar er þetta? Þetta er
bara alger skortur á virðingu fyrir verkefninu
svona vinnu án aðkomu ÍE. „Við reynum að
átta okkur á þessu og förum yfir þetta í
rólegheitum en það er ljóst að þetta verður
hörkuáskorun,“ segir Kjartan.
„Þetta er bara alger skortur
á virðingu fyrir verkefninu“
ÍE hefur þessa stundina umsjón með skim-
uninni sem fer fram á landamærum landsins.
Þar hafa meira en 20 þúsund verið skimaðir
frá 15. júní. „Við höfum séð um hvern einasta
einstakling sem hefur komið í landamæra-
skimun,“ sagði Kári í samtali við mbl.is. Kári
segir að veirufræðideildin á Landspítala geti
auðveldlega tekið þetta verkefni að sér og
með vikufresti hafi stjórnvöld nægt svigrúm
til þess að búa sig undir að taka við skim-
uninni. Hann segir ljóst að þau þurfi að koma
Snorri Másson
Lilja Hrund Ava Lúðvíksdóttir
„Þetta setur strik í reikninginn. Klárlega. Það
lítur allt út fyrir það að við þurfum að hugsa
þetta upp á nýtt,“ sagði Þórólfur Guðnason
sóttvarnalæknir um hvernig staðið verður að
skimun fyrir kórónuveirunni á landamærum
eftir að Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar
erfðagreiningar (ÍE), tilkynnti forsætisráð-
herra í opnu bréfi að fyrirtækið myndi hætta
að skima fyrir veirunni eftir næstkomandi
mánudag, 13. júlí. Kári sagði líka að frá og
með gærdeginum myndi ÍE hætta öllum sam-
skiptum við sóttvarnalækni og landlækni
vegna veirunnar.
Kjartan Hreinn Njálsson, aðstoðarmaður
landlæknis, segir að erfitt sé að standa í
Það hefur sannarlega verið veður þessa dagana
til að blása sápukúlur og elta þær uppi og reyna
að grípa þær. Allt útlit er fyrir að verðurblíðan
haldi áfram í dag víða á landinu. Veðurstofan
spáir björtu veðri þótt stöku síðdegisskúrir geti
gengið yfir á sunnanverðu landinu. Reikna má
með að hiti verði víðast hvar frá 13 og upp í 18
stig sunnan- og vestanlands þótt búast megi við
heldur svalara veðri á Norður- og Austurlandi.
Sannkallað sumarveður og sólarblíða víða um land
Morgunblaðið/Eggert
Blása og elta sápukúlur