Morgunblaðið - 16.10.2020, Blaðsíða 13

FRÉTTIR 13Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. OKTÓBER 2020
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Þúsundir mótmælenda söfnuðust
saman á götum Taílands í gær þrátt
fyrir tilraunir stjórnvalda til þess að
binda enda á mótmælin með því að
setja á neyðarlög og handtaka helstu
forsprakka mótmælanna. Rúmlega
20 mótmælendur voru handteknir í
gær, og ríkisstjórn landsins ákvað
að banna samkomur fleiri en fjög-
urra í einu.
Mótmælin hófust fyrir um þremur
mánuðum og hefur þátttaka í þeim
aukist jafnt og þétt á þeim tíma.
Stúdentar hafa verið í fararbroddi
mótmælanna, og hafa þeir krafist
lýðræðisumbóta, sem og breytinga á
skipan konungsveldisins, en öll
gagnrýni á taílensku konungsættina
hefur þótt mikil goðgá.
Mótmælendur kyrjuðu slagorð
gegn Prayut Chan-O-Cha, forsætis-
ráðherra Taílands, og héldu þremur
fingrum á loft, en það hefur orðið að
merki mótmælenda. Prayut komst
upphaflega til valda árið 2014 þegar
herinn gerði valdarán, en landið var
undir herstjórn þar til í fyrra, að ný
stjórnarskrá var samþykkt og kosn-
ingar haldnar. Prayut vann þær, en
sérfræðingar í málefnum landsins
sögðu að niðurstaðan hefði í raun
verið fyrirframgefin undir ákvæðum
stjórnarskrárinnar nýju.
Mótmælendur hafa því krafist
þess að Prayut víki og þingið verði
leyst upp. Þá beri að endurskrifa
stjórnarskrána.
Vilja breyta meiðyrðalögum
Mótmælendur hafa einnig sett
fram kröfur í tíu liðum á hendur
konungsfjölskyldunni, en sú helsta
snýr að breytingum á meiðyrða-
löggjöf landsins, sem ver ættmenni
hennar alfarið fyrir allri gagnrýni.
Löggjöfin er sögð ein sú strangasta í
heimi, en allt að 15 ára fangelsi ligg-
ur við brotum á henni.
Neyðarlög ríkisstjórnarinnar í
gær eru meðal annars viðbrögð við
mótmælum á miðvikudaginn, þar
sem mótmælendur umkringdu far-
artæki Suthidu Taílandsdrottningar
og sonar hennar, prinsins Dipang-
korns Rasmijoti.
Lögreglan hefur nú leyfi til þess
að handtaka hvern sem hana grunar
að tengist mótmælunum, sem og að
gera upptæk „símtæki, gögn og
vopn sem gætu valdið neyðar-
ástandi“. Þá hyggst ríkisstjórnin
ákæra þá er stóðu í vegi fyrir bifreið
drottningarinnar.
AFP
Taíland Mótmælendur í Bangkok héldu þremur fingrum á loft í gær, en sú kveðja er merki mótmælanna.
Ekkert lát á mótmælum
þrátt fyrir neyðarlög
 Rúmlega 20 mótmælendur handteknir í Taílandi í gær
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Skynsamlegasta leiðin til að takast á
við nýju kórónuveiruna sem veldur
COVID-19-sjúkdómnum, miðað við
fyrirliggjandi þekkingu, er að beita
langtímaáætlunum með áherslu á að
forða því að smit magnist upp. Einn-
ig með því að verja þau sem eru í
mestri hættu á að veikjast alvarlega
og að styðja við rannsóknir á veir-
unni og sjúkdómnum. Þetta kemur
fram í niðurstöðum óháðrar ráð-
gjafanefndar Alþjóðaheilbrigð-
ismálastofnunarinnar (WHO) um
hættu af smitsjúkdómum (The
Strategic and Technical Advisory
Group for Infectious Hazards). Hún
byggir á upplýsingum sem aflað var
víða um heim. Vísindaritið The Lan-
cet greindi frá þessu nýlega í grein
um hvernig við eigum að lifa með
COVID-19-faraldrinum.
Þar segir m.a. að þjóðir heims hafi
brugðist við faraldrinum á marg-
víslegan hátt. Víða er verið að opna
vinnustaði á ný, skóla og leyfa sam-
komur. Reynt er að reisa efnahags-
lífið við og koma ferðaþjónustu af
stað. Önnur lönd reyna að hamla út-
breiðslu nýju kórónuveirunnar með
því að draga úr ýmiss konar starf-
semi í þeirri von að það finnist bólu-
efni eða meðferðarúrræði við sjúk-
dómnum.
Enn er margt á huldu um sjúk-
dóminn sem nýja kórónuveiran veld-
ur. T.d. um ónæmi gegn honum og
ónæmisviðbrögð, umfang hans og
langtímaafleiðingar, hve líklegt er
að fólk smitist aftur af sjúkdómnum
og líkurnar á því að veiran verði
landlæg. Ómögulegt er að spá fyrir
um framhaldið fyrr en meira er vitað
um ónæmisviðbrögð við veirunni.
Fram kemur í greininni að mögu-
leg bóluefni gegn COVID-19 og
meðferðarúrræði verði hluti af
lausninni. Þau muni virka best sem
liðir í langtímaáætlunum um lýð-
heilsu.
Hætta sem fylgir ferðalögum
Áfram þarf að meta hvernig er
best að hefja aftur ferðalög á milli
landa. Flest lönd hafa litið svo á að
millilandaferðir auki hættu á út-
breiðslu veirunnar og beitt ýmsum
aðferðum til að draga úr þeirri
hættu. Þar má nefna sýnatöku á
landamærum og sjálfskipaða eða
fyrirskipaða sóttkví eftir komu til
landsins. Þrátt fyrir það er ekki
hægt að koma alfarið í veg fyrir að
veiran berist á milli landa vegna
þess hve meðgöngutíminn getur ver-
ið langur (2-14 dagar).
Í greininni er bent á að það geti
verið jafn áhrifaríkt, eða jafnvel
áhrifaríkara, að hvetja ferðamenn til
að fylgjast náið með heilsu sinni og
að ferðast alls ekki séu þeir veikir.
Einnig að spyrja ferðafólk út í líðan
þess við upphaf ferðar auk þess að
hvetja það til að gæta persónulegs
hreinlætis, virða fjarlægðarmörk og
að bera andlitsgrímur þegar ekki er
hægt að tryggja fjarlægðarmörk.
Einnig að gera viðvart ef viðkom-
andi verður veikur þegar komið er á
áfangastað og að gera allt til að
tryggja öryggi annarra ferðalanga.
Mörg lönd líta svo á að ferðalög til
og frá löndum þar sem útbreiðsla
veirunnar er lítil og faraldrinum er
haldið í skefjum séu öruggari en til
annarra landa. Bent er á að próf-
unaraðferðir séu mismundandi eftir
löndum og séu því ekki nákvæmur
mælikvarði á raunverulega út-
breiðslu veirunnar og faraldursins.
Að læra að lifa með kórónuveirunni
 Óháð ráðgjafanefnd Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar (WHO) gefur ráð um líf á tímum
COVID-19  Ferðamenn gæti sjálfir að heilsu sinni og geri viðvart ef þeir veikjast á ferðalaginu
AFP
Belgía Nemendur við Liege-háskóla fundu upp nýtt veirupróf og sérstaka
trekt sem gera það kleift að leita að kórónuveirunni í munnvatnssýnum.
Reynist einhver af COVID-19-
bóluefnunum, sem verið er að
prófa, vera örugg og árang-
ursrík verður mögulega farið að
nota þau áður en þau hljóta
fulla viðurkenningu, vegna þess
hvað þörfin er brýn. Tryggja
þarf jafnan aðgang að ráðum
gegn sjúkdómnum. Eftir því
sem rannsóknum og við-
brögðum við veirunni fleygir
fram geta þjóðir heimsins
ákveðið hvað þeim hentar best.
Þrátt fyrir að enn skorti bólu-
efni og meiri þekkingu er hægt
að gera ýmislegt til að draga úr
útbreiðslu faraldursins og
minnka líkur á því að hann valdi
alvarlegum veikindum, lækka
dánarhlutfall og draga úr efna-
hagsáhrifum, samkvæmt grein-
inni í The Lancet. Þjóðir heims-
ins eru að læra að lifa með
COVID-19-sjúkdómnum.
Ýmislegt
hægt að gera
KÓRÓNUVEIRAN
IB ehf | Fossnes A | 800 Selfoss | ib.is
Nánari upplýsingar ib.is
Ábyrgð og þjónusta fylgir öllum nýjum bílum frá IB
Bílar á lager
Sími 4 80 80 80
Litur: Silver/ Dark walnut að innan.
2020 GMC Denali, magnaðar
breytingar t.d. 10 gíra skipting,
auto track millikassi, multipro
opnun á afturhlera, flottasta
myndavélakerfið á markaðnum
ásamt mörgu fleira. Samlitaðir
brettakantar, gúmmimottur í húsi
og palli.
VERÐ
13.250.000 m.vsk
ATH. ekki „verð frá“
2020 GMC Denali Ultimate
Litur: Carbon Black/ Walnut
að innan. 2020 GMC Denali ,
magnaðar breytingar t.d. 10 gíra
skipting, auto track millikassi,
multipro opnun á afturhlera,
flottasta myndavélakerfið á
markaðnum ásamt mörgu
fleirra. Samlitaðir brettakantar,
gúmmimottur í húsi og palli.
VERÐ
13.250.000 m.vsk
ATH. ekki „verð frá“
2020 GMC Denali Ultimate
Litur: Silver/ Grár að innan.
6,7L Diesel, 450 Hö, 925 ft of
torque, 4X4, 10-speed Automatic
transmission, 6-manna.
Heithúðaður pallur.
VERÐ
11.290.000 m.vsk
2020 Ford F-350 XLT