Morgunblaðið - 05.12.2020, Side 32

32 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 2020
ÁSKIRKJA | Tónlist, ritningarorð og morg-
unhugvekja úr Áskirkju flutt á heimasíðu
kirkjunnar; askirkja.is, kl. 9.30 á sunnudög-
um og fimmtudögum. Almennar sunnudags-
guðsþjónustur í Áskirkju falla niður um
óákveðinn tíma vegna Covid-19-veirufarald-
ursins. Prestur og djákni Ássafnaðar eru til
viðtals eftir samkomulagi í síma Áskirkju,
588 8870.
GRAFARVOGSKIRKJA |
Sunnudagaskóla verður streymt á Facebook-
síðu kirkjunnar kl. 09.30. Sunnudagurinn
13. desember Sunnudagskóla verður
streymt á Facebooksíðu kirkjunnar kl.
09.30.
Altarisganga verður í boði kl. 11, 12, 13,
14. Skráning fer fram í síma 587 9070 eða
á netfanginu grafarvogskirkja@grafarvogs-
kirkja.is. Fjöldi í hverjum hópi ræðst af sam-
komutakmörkunum þess dags. Gætt verður
vel að öllum sóttvörnum. Þátttakendur eru
beðnir að koma með eigin bolla eða glas.
GRENSÁSKIRKJA | Við minnum á helgi-
stundir, hugleiðingar og barnaefni á heima-
síðum og FB-síðum Grensáskirkju og Bú-
staðakirkju ásamt YouTube rásinni
Fossvogsprestakall.
GUÐRÍÐARKIRKJA í Grafarholti | Helgi-
stund verður streymt á facebook síðu Guð-
ríðarkirkju sunnudaginn kl. 11.
LANGHOLTSKIRKJA | Annar sunnudagur í
aðventu. Aðventusamvera kl. 17 fyrir utan
Langholtskirkju. Graduale Liberi og Graduale
Futuri syngja undir stjórn Sunnu Karenar Ein-
arsdóttur og undirleik Magnúsar Ragn-
arssonar. Klæðum okkur vel og gætum að
sóttvörnum.
SELTJARNARNESKIRKJA | Helgistund í
streymi á fésbókarsíðu Seltjarnarneskirkju
kl. 11. Sr. Bjarni Þór Bjarnason þjónar. Frið-
rik Vignir Stefánsson er organisti. Ragnhild-
ur Dóra Þórhallsdóttir syngur. Þórleifur Jóns-
son og Erna Hrönn Aðalgeirsdóttir lesa
ritningarlestra. Elísabet F. Eiríksdóttir les
bænir. Sveinn Bjarki Tómasson er tækni-
maður. Bænastund í streymi á fésbókarsíðu
kirkjunnar miðvikudaginn 9. desember kl.
12.
ORÐ DAGSINS: Hjarta
yðar skelfist ekki.
(Jóh. 14.1.)
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Stokkeyrarkirkja
Messur á morgun
N
ú er að-
vent-
an
geng-
in í
garð og jólin eru á
næsta leiti. Yfirstand-
andi aðventa hefur
allt annað yfirbragð
en síðustu aðventur. Í
fyrra voru tónleikar
úti um allt og þá
ekki síst í kirkjum
landsins með öll sín
yndislegu aðventu-
kvöld. Falleg og vel
flutt tónlist um ná-
lægð og boðskap
jólanna. „Vér fögn-
um komu frels-
arans.“
Í sumum kirkjum
hafa líka komið
frambærilegir gestir með ávörp og
einnig hafa börn sýnt helgileiki.
Allt er þetta gert í gleði til að veita
huggun, uppörvun, efla vináttu og
samstöðu meðal þeirra sem koma á
aðventukvöldin og aðra viðburði
kirkjunnar. Og gleði þessa skynj-
um við þegar við horfum í augu
hvert annars á slíkum stundum og
upplifum okkur í „samfélagi heil-
agra“ eins og við segjum í trúar-
játningunni. Segja má að andi
Guðs, trúin, vonin og kærleikurinn
svífi þá yfir vötnunum. Vinátta,
samstaða í trúnni og líka þessi
gleði, trúargleðin.
Trúargleði er eitt fallegasta orð
íslenskrar tungu. Það er svo þrung-
ið og hlaðið jákvæðri og djúpri
merkingu.
Þetta orð trúargleði felur í sér að
þau sem eiga hana standa á bjargi,
líf þeirra er grundvallað á styrkri
trú til Guðs sem fyllir þau þakklæti,
gefur þeim traust og vissu á göng-
unni um lífið. Trúargleðin dregur
fram allt það sem jákvætt er í hug-
um okkar. Ástin, vináttan og kær-
leikurinn til annarra verða í trúar-
gleðinni á einhvern
leyndardómsfullan hátt svo miklu
fallegri, sterkari og raunverulegri
að því verður vart lýst, af því að
þessar góðu kenndir og tilfinningar
fá með henni aukinn tilgang og
dýpri merkingu.
Trúargleðin er
veruleiki sem vinnur
líka með okkur þegar
á bjátar. Því trúin fel-
ur í sér vissu um að við
stöndum ekki ein í
vandræðum eða erfið-
leikum lífsins hvort
sem þau urðu til vegna
okkar eigin mistaka
eða af öðrum orsökum.
Og trúin sem hér um
ræðir felur í sér ein-
staklega gleðiríkan
boðskap um fyrirgefn-
ingu og að við erum
elskuð systkin hins lif-
andi og upprisna Jesú
Krists sem segir frá í
Guðspjöllunum. Við
fögnum fæðingu hans
því í honum kom Guð í
heiminn til okkar.
Hverju einasta
kristnu barni getur lífið
verið trúargleði vegna
þess að kristin trú boð-
ar að lífið sé skapað af kærleiks-
ríkum Guði sem vitjaði okkar með
einstökum hætti í Jesú Kristi og að
hann er hjá okkur í lifandi heil-
ögum anda sínum og vill móta
hugsanir, samvisku og gerðir okkar
í lífinu öllu.
Þótt aðventukvöldin og stundirn-
ar séu nú fá í kirkjum landsins á
þessu ári stendur boðskapurinn
samt óhaggaður. Boðskapur sem
talar til okkar og minnir okkur á að
hvert okkar og eitt erum við óend-
anlega verðmæt og að við skiptum
miklu máli í þessu lífi og getum ver-
ið hvert öðru til gleði, stuðnings og
vináttu.
Sem betur fer hjálpar tæknin
okkur þessa dagana til að geta
fengið að njóta hins fallega boð-
skapar í tóni, tali og leik, en samt er
það ekki eins og að vera á staðnum.
Við skulum vona og biðja þess að
aðventan árið 2021, eftir aðeins eitt
ár, verði full af yndislegum sam-
verum í kirkjum landsins til þess að
við finnum gleðina í tónlistinni, orð-
inu og nærverunni hvert við annað.
Guð gefi okkur góða daga á yfir-
standandi aðventu, komandi jólum
og nýju ári.
https://www.gudridarkirkja.is/
Hugvekja
Morgunblaðið/Kristinn
Guðríðarkirkja í Grafarholti „Við skulum við vona og biðja þess að að-
ventan árið 2021 verði full af yndislegum samverum í kirkjum landsins.“
Trúargleði
á aðventu
Eftir Karl V.
Matthíasson
Höfundur er sóknarprestur í Guð-
ríðarkirkju og fyrrverandi þing-
maður.
karlvmatt@gmail.com
Karl V. Matthíasson
Trúargleði er
eitt fallegasta
orð íslenskrar
tungu. Það er
svo þrungið og
hlaðið jákvæðri
og djúpri merk-
ingu.
Þótt heimsfaraldur
kórónuveiru hafi í und-
antekningartilfellum
haft áhrif á daglegt líf
bænda stefnir í af-
komubrest í landbún-
aði. Það mun hafa
langtímaáhrif á ís-
lenskan landbúnað
verði ekkert að gert.
Íslenskur landbúnaður
er ekki bara kjöt í búð. Ein-
staklingar, fjölskyldur og heilu
byggðarlögin byggja afkomu sína á
landbúnaði. Öflugur íslenskur land-
búnaður er verðmæti.
Áhrif faraldursins á afkomu
bænda og afurðastöðva stafar af
hruni í komu ferðamanna og breyt-
inga á mörkuðum vegna sóttvarna-
aðgerða. Þannig dróst sala á kjöti
(alifugla-, hrossa-, svína-, nautgripa-
og lambakjöti) saman um 9,1% á
tímabilinu ágúst til október. Samspil
aukins innflutnings erlendra búvara
og hruns í komu ferðamanna skapar
eitrað samspil á kjötmarkaði. Auk
þess hefur komið upp ágalli í toll-
framkvæmd.
Vill einhver að íslenskum
landbúnaði blæði út?
Nei, ekki á okkar vakt. Þær al-
mennu aðgerðir sem stjórnvöld hafa
þegar farið í nýtast bændum og af-
urðastöðvum að takmörkuðu leyti.
Enda ekki mögulegt að leggja
rekstur sem byggist á búvörufram-
leiðslu í tímabundinn dvala. Stjórn-
völd verða að bregðast við og þá
blasa við tvær meginleiðir; bæta
starfsumhverfið eða bæta í beinan
stuðning ríkisins við bændur.
Það eru tækifæri til umbóta í
tollamálum sem má skipta í þrennt.
1. Fyrirkomulag útboða þarf að
vera skýrt en jafnframt þurfa að
vera til staðar heimildir til að bregð-
ast við tímabundnu ójafnvægi og
fresta útboðum. Innflutningur á
sambærilegu magni á matvöru er-
lendis frá í ár og síðasta ár leiðir
einfaldlega til matarsóunar og enn
verri afkomu bænda og taps á störf-
um hjá afurðastöðvum.
2. Tollskrá þarf að vera í sam-
ræmi við alþjóðlega tollskrá. Það er
hagur jafnt innflytjenda og bænda
að hún sé skýr. Þannig er hægt að
komast bæði hjá mistökum og ásök-
unum um vísvitandi svindl. Þetta er
ekki flókið, ost og aðra matvöru sem
flutt er til Íslands á að flokka í rétt-
an tollflokk í samræmi við al-
þjóðlega tollskrá. Öllu skiptir að
tollframkvæmd sé rétt þannig að
raunveruleg tollvernd sé til staðar í
samræmi við ákvæði tollalaga og
milliríkjasamninga. Þá hefur rétt
tollafgreiðsla áhrif á skráningu hag-
talna og ákveðna þætti matvæla-
eftirlits.
3. Endurskoða þarf tollasamninga
við ESB í kjölfar Brexit. Það er satt
að þegar bráðabirgðafríverslunar-
samningur Íslands og Bretlands
tekur gildi munu ríkin veita hvort
öðru gagnkvæma tollkvóta. Áfram
standa samt tollasamningar við
ESB, en helmingur alls kindakjöts
sem flutt hefur verið út fór á Bret-
landsmarkað og tollkvótar fyrir
skyr voru fyrst og fremst hugsaðir
fyrir Bretland. Með tilkomu Brexit
munu þeir takmörkuðu tollkvótar
sem samið var um fyrir íslenskar
búvörur á Evrópumarkaði ekki nýt-
ast eins og til stóð. Það er forsendu-
brestur.
Nágrannalöndin styðja við
landbúnað í faraldrinum
Staða bænda í nágrannalönd-
unum er á margan hátt betri en á
Íslandi, einkum í Noregi og aðild-
arríkjum Evrópusambandsins.
Stjórnvöld þar hafa mun meiri
heimildir til að grípa til aðgerða
vegna tímabundins ójafnvægis á
markaði, auk þess sem gripið hefur
verið til viðamikilla stuðnings-
aðgerða.
Þessi aðstöðumunur birtist með
almennum hætti í Noregi þar sem
bændur og afurðasölufyrirtæki eru
undanþegin gildissviði samkeppn-
islaga. Þá hefur verið gripið til um-
fangsmikilla stuðningsaðgerða á
meginlandi Evrópu þar sem beinir
fjárstyrkir og hagstæð lánafyrir-
greiðsla stendur bændum til boða.
Vegna ójafnvægis á mörkuðum með
landbúnaðarvörur hefur verið inn-
leidd tímabundin undanþága frá
evrópskum samkeppnisreglum fyrir
landbúnaðinn.
Ganga þyrfti miklu lengra
hér á landi
Nú liggur frumvarp landbún-
aðarráðherra um tímabundnar
breytingar á lagaumhverfi við út-
hlutun samningsbundinna tollkvóta
fyrir Alþingi. Það er sagt eiga að
lágmarka áhrif faraldursins á inn-
lenda framleiðslu landbúnaðar-
afurða og draga úr því tjóni sem
innlendir framleiðendur hafa nú
þegar orðið fyrir. Það er vissulega
skref í rétta átt og viðurkenning á
stöðunni en það verður að ganga
lengra.
Væri ekki áhrifaríkara að fresta
öllum útboðum tollkvóta meðan
þessi alvarlega staða er uppi? Til
þess þarf vissulega lagabreytingu
en það mun varla vefjast fyrir Al-
þingi. Þá er ekki eftir neinu að bíða
með að koma á heimild til samvinnu
á kjötmarkaði eins og þingmenn
Framsóknarflokksins hafa ítrekað
lagt til. Eða drífa í að kanna sér-
staklega hagkvæmni og skilvirkni í
matvælaframleiðslu eins og boðað
var í yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar í
tilefni af viðræðum um forsendur
lífskjarasamningsins í haust.
Þannig væri hægt að bæta stöð-
una verulega og auðvelda bændum
sjálfum að bregðast við, koma í veg
fyrir matarsóun og fækkun starfa í
landinu. Það gæti sparað samfélag-
inu milljarða. Ef ekki verða umbæt-
ur á starfsumhverfinu þyrfti að
stórauka beinan ríkisstuðning til
bænda. Varla ætlumst við til að
bændur eigi einir stétta að bera all-
an skaðann sem þeir verða fyrir
vegna heimsfaraldurs kórónuveiru.
Ein af jákvæðum áhrifum
ástandsins er að verslun í landinu
hefur aukist. Ætla Samtök atvinnu-
lífsins virkilega að leggjast gegn því
að brugðist verði við vanda bænda í
heimsfaraldri?
Ólafur, ertu að grínast?
Eftir Líneik Önnu
Sævarsdóttur og
Þórunni Egils-
dóttur
» Í tilefni af grein
Ólafs Stephensen,
framkvæmdastjóra FA,
í Morgunblaðinu
3. desember 2020.
Líneik Anna
Sævarsdóttir
Höfundar eru þingmenn
Framsóknarflokksins.
Þórunn Egilsdóttir
Þarftu að láta
gera við?
FINNA.is