Dagfari - des. 2020, Blaðsíða 34

34
DAGFARI
„að hvetja til kjarnorkuafvopnunar en aðrir.
(Hinir valkostirnir voru: „að njóta verndar af
kjarnorkuvopnum bandalagsríkis“, „þróa sín
eigin kjarnorkuvopn til sjálfsvarnar“, „leita
loforða fyrir því að kjarnorkuvopnum verði
ekki beint gegn þeim“, „byggja upp öflugt
vopnabúr með hefðbundnum vopnabúnaði“
og „að óska verndar bandalagsríkja, þó án
notkunar kjarnorkuvopna. Unnt var að velja
fleiri en einn þessara kosta.) Á hinn bóginn
voru þeir svarendur sem höfnuðu túlkun
Stimson líklegri til að álíta baráttu fyrir
útrýmingu kjarnavopna vænlega leið fyrir
ríki sem ekki eiga slík vopn.
Könnunin leiðir líka í ljós tölfræðilega mark-
tæka fylgni milli annars vegar þeirrar sann-
færingar að kjarnorkuárásirnar hafi bjargað
lífum bandarískra hermanna og verið for-
senda uppgjafar Japana og hins vegar minni
stuðnings við þá fullyrðingu að æskilegt væri
að útrýma kjarnavopnum í veröldinni á næsta
aldarfjórðungnum. Þeir sem aðylltust þessi
viðhorf voru jafnframt líklegri en aðrir til
að segjast vera ósammála því að vinna bæri
að alþjóðlegu samkomulagi um útrýmingu
kjarnavopna.
Þó ber að halda því til haga að meirihluti
allra svarenda, þar með talið þeirra sem
leggja trúnað á söguskoðun Stimson, eru
hlynnt afvopnun. Með öðrum orðum: meiri-
hluti þeirra sem fylgja Stimson að málum
eru ekki mótfallnir kjarnorkuafvopnun, en
flestir þeirra sem eru andsnúnir útrýmingu
kjarnavopna aðhyllast kenningar Stimsons.
Þegar spurt var hvort hugsa mætti sér
„nokkrar þær kringumstæður þar sem
beiting kjarnorkuvopna væri siðferðislega
réttlætanleg“ (einungis Bretar og Frakkar
fengu þessa spurningu), sögðu 79% svo ekki
vera. Aðeins 21% tók undir þá staðhæfingu
að „við sérstakar aðstæður væri siðferðislega
verjandi að nota kjarnorkuvopn“. Þetta er
vísbending um að jafnvel þótt fólk kunni að
fallast á söguskoðun Stimsons leiði það ekki
óhjákvæmlega af sér siðferðislegan stuðning
við beitingu þessara vopna í framtíðinni.
En hvað með þann hóp sem telur að beiting
kjarnorkuvopna kunni að vera réttmæt?
Hvaða forsendur telur þessi hópur að þurfi að
vera fyrir hendi? Af því 21% þátttakenda sem
svaraði á þann veg merkti helmingurinn við
árásirnar hafi stytt heimsstyrjöldina til muna,
þær hafi verið nauðsynlegar til að knýja
Japani til uppgjafar eða hafi bjargað lífum
bandarískra hermanna voru umtalsvert lík-
legri til að telja að kjarnorkuafvopnun myndi
stuðla að óöryggi í heiminum samanborið við
aðra hópa.
Sé horft til þeirra sem sögðust „mjög sam-
mála“ þeirri staðhæfingu að kjarnorkuárás-
irnar hafi verið nauðsynlegar til að ljúka
stríðinu (12% aðspurðra) álitu um 43% að
kjarnorkuafvopnun myndi gera veröldina
hættulegri á meðan 38% voru á öndverðu
máli. Til samanburðar má nefna að hjá
hópnum sem var „mjög ósammála“ því að
brýn þörf hafi verið á varpa sprengjunum
(22% aðspurðra) taldi aðeins 9% að heimur-
inn yrði háskalegri án kjarnavopna á meðan
81% voru á öndverðum meiði.
Aðspurðir um til hvaða ráða ríki án kjarn-
orkuvopna skuli grípa til að verja sig í heimi
fullum af slíkum vopnum reyndust þeir
svarendur sem leggja trúnað á söguskýringar
Stimson mun ólíklegri til að velja valkostinn
Munstur Kímónósins brann inn í húð
eftirlifanda kjarnorkusprengjunnar.
Árásanna minnst