Vinnan - 01.11.1949, Blaðsíða 24

FRANCIS CARCO:
HANDTAKAN
Það var ekki hinn heimskulegi glæpur, sem hann
hafði framið í Racinegötu, sem hann var að brjóta
heilann um. Hann var að hugsa um það, hversu
gamla konan, sem hann hafði myrt, hafði verið und-
arlega lík móður hans, sem var iðin og dugleg hús-
móðir. Hann hafði ekki veitt þessu athygli, fyrr en
hann var búinn að drýgja glæpinn. Georg minntist
milda, ráðvendnislega augnaráðsins, munnsvipsins,
sem bar vott um takmarkalaus gæði, og ennisins,
sem var krýnt þunnu, sléttgreiddu hári. Eg öfunda
engan af að vera í sporum Georgs: að þurfa að
gera upp við samvizku sína á köldum og gráum
vetrarmorgni í stúdentsíbúð sinni með skitna tvö
hundruð franka í vasanum.
Hann hafði komið þennan morgun heim í herbergi
sitt, sem var við hliðina á mínu herbergi, og ég
heyrði, þegar hann kom. Dauf morgunskíman gægð-
ist inn milli rimlanna á gluggatjaldinu. Um þetta
leyti sólarhringsins heyrist margs konar hávaði
Grænmetissalarnir eru komnir á stjá, skrölt fyrstu
sporvagnanna heyrist í þokunni og hásar raddir
klútasalanna. Um þetta leyti fara fjárhættuspilararn-
ir og nætursvallararnir heim að sofa, en fátækar kon-
ur vakna skjálfandi á bekkjum sínum. Þetta er tími
skáldanna og slæpingjanna. Ég heyrði Georg ganga
um gólf í herberginu sínu, en því næst fór hann að
hátta, og ég varð að berja hressilega á dyrnar hjá
honum um kvöldið, þegar ég kom til að færa hon-
um skeytið, sem hann las órólegur á svip. Þetta var
tilkynning um, að móðir hans væri dáin.
Ég hef ekki skáldað neitt inn í þessa sögu. Georg
tilkynnti föður sínum, sem bjó úti á landi, símleiðis,
um hvert leyti hann kæmi daginn eftir. Hann sá móð-
ur sína hvíla í rúminu, sem hún hafði alið hann í.
Hann sá föður sinn, bræður sína tvo og litlu systur
sína, og sorgarbúningur þeirra vakti honum mikla
skelfingu. Hann grét lítið. Hvers vegna gat hann
ekki grátið? Hann horfði á móður sína. í krosslögð-
um höndunum hélt hún á krossinum, sem hann hafði
svo oft séð hana krjúpa frammi fyrir. Og hann sá
fleira, sem vakti endurminningar hans. Þegar hann
gekk til bræðra sinna, föðmuðu þeir hann að sér, svo
að hann gæti eignazt hlutdeild í sorg þeirra. En sorg
hans var ekki sama eðlis og harmiir þeirra. Georg,
sem var elstur systkinanna, gat ekki grátið. En hann
þjáðist miklu meira en hann hefði getað ímyndað
sér, því að honum hvarf ekki úr huga, hversu konan,
sem hann hafði myrt, hafði verið lík móður hans.
Þetta hafði grópazt inn í hug hans, og hann gat ekki
losnað við það, hvað sem hann tók sér fyrir hendur.
Að lokum sætti hann sig við það, en það sótti svo
ákaft á hann, að hann varð stöðugt að vera á verði,
svo að hann kæmi ekki upp um sig.
Meðan hann beið eftir lestinni hafði hann setið
milli tveggja kaffihúsgesta, og á leiðinni, í járnbraut-
arvagninum, hafði hann setið milli tveggja ferða-
félaga og sökkt sér ofan í lestur kvöldblaðanna. Þar
var skrifað um glæpinn, glæpinn, sem hann hafði
framið. En hve það vakti honum undarlega tilfinn-
ingu að geta leikið lausum hala. Georg létti. Hann
taldi sjálfum sér trú um, að hann væri kominn yfir
það örðugasta. Lögreglan mundi ekki ónáða hann.
Vitund þess að vera frjáls ferða sinna og fullvissan
um það að verða ekki tekinn fastur á leiðinni, fyllti
hann öryggistilfinningu. Hann rakti í huganum öll
atvik glæpsins, sem hann hafði framið. Skyldi hann
nokkurn tíma geta gleymt nokkru atriði í sambandi
við þennan glæp? Nei, minningin um gömlu konuna,
sem hann hafði myrt í Racinegötu, ásótti hann misk-
unnarlaust.
Georg varð að bíða til næsta kvölds eftir Parísar-
blöðunum og fékk hann þá grunsemdir sínar stað-
festa og ótti hans og kvíði óx. En hann hafði vald á
sér. Svörtu fötin, sem litli klæðskerinn, sem hafði
saumað á hann í gamla daga, hafði saumað, fóru
honum illa. Hann fór í þau í þeirri hjátrúarkenndu
von, að þau mundu, fremur en nokkuð annað, leiða
frá honum grun .... En við hvað var hann í raun-
inni hræddur? Var hann ekki í bannhelgum stað hér
í húsi sorgarinnar? Hann blygðaðist sín fyrir þessa
hugsun. Hann hafði fengið þá hugmynd, að dauði
móður hans hreinsaði hann af glæpi hans, og hann
182
V.INNAN