Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1895, Blaðsíða 15

13
1891
heilsugóð framan af aldri, en á 8. ári fékk hún kikhósta, er lagðist þungt á hana og
hélzt í 38 vikur. Eftir það fór hún að finna til verkja fyrir bringspölunum. Ágerðust
þeir smám saman, þar til hún var 18 ára. Var þá komin stór kúla fyrir bringspalirnar,
einkum hægra megin. Fékk hún meðul hjá lækni, og virtist sjúkdómurinn þá snúast
til bata, kúlan minnkaði smám saman, og þraut sú, er henni var samfara. Fékk hiin
góða heilsu, en fann þó stöku sinnum til stings undir „vinstri“ siðunni. Aldrei hefur
hún haft gulu og enga aðra sjúkdóma, nema litinn snert af hettusótt og létta mislinga.
Tiðir fékk hún 16 ára, og hafa þær ávallt verið reglulegar, þangað til í fvrra. Þá fékk
hún landfarsótt (inflúenzu) með áköfum feber. Hún lá rúmföst í viku. Þá fór að bera
enn meira á verknum undir vinstri síðunni, og færðist hann smám saman yfir allt
lifið og aftur í bak og varð síðan ákafastur aftan undir hægri siðunni. Jafnframt
þessu fór að vaxa kúla fyrir bringspölunum. Sjúklingurinn fylgdi fötum, þangað til
i desember f. á. Þá gildnaði hún mjög, og allt lifið varð hart og afar sárar þrautir
um það, sem lagði niður i lærin. Matarólyst, ógleði, uppsala, hægðaleysi, tíðateppa,
feber sjaldan. í þessu ástandi var hún flutt til min 11. marz. 13. marz stóð kúlan
mest fram 4 cm fyrir ofan naflann. Öldukvik (fluctuatio) finnanlegt. Stungið á
kúlunni i miðlínu, þar sem hún stóð mest fram. Út komu nokkrir dropar af gul-
leitum vökva. Þá var gerður á sama stað skurður eftir miðlinu. Út kom 1 pottur
af sams konar vökva, sem var hálfþykkur af smásullum og drefjum af samföllnum
sullum. Daginn eftir kom út nálega annað eins, minna 3. dag. 4. dag komu út 2 pottar
auk þess, sem runnið hafði út af sjálfsdáðum. Sjúklingurinn mjög tærður, matar-
ólyst, ógleði, uppsala. Útferðin hélzt framvegis, var þynnri og dökkleitari með vondri
lykt, líktist vondum grefti. Ógleði og uppsala hélzt við i fullar 3 vikur, og á þeim tíma
megraðist sjúklingurinn svo mjög og tærðist, að hún var alveg aðfram komin. Legu-
sár tóku að gera vart við sig, þrátt fyrir alla mögulega vörn gegn þeim. Eftir það tók
veikin að snúast til batnaðar. Eftir 20 vikur fór sjúklingurinn heim og varð upp úr því
albata. — Ung kona, nýgift i annað sinn, sem aldrei hafði áður fengið nein merki til
sullaveiki, varð laus við sull á þann hátt, að sullurinn gekk niður af henni með þvag-
inu. Eftir þriggja vikna lasleika virtist hún albata.
ii. læknishérað. Kona, sem hafði lengi verið sárþjáð af sullaveiki, lézt i sjúkra-
húsinu á Akureyri á árinu. Hafði hún sjálf kosið, að reynt yrði að lækna hana með
kviðskurði (laparotomia), heldur en brunalælcningu Recamiers, er ég hef viðhaft i
seinni tíð til að komast hjá hinum mikla legukostnaði, er hin siðarnefnda lækninga-
aðferð jafnan hefur í för með sér, enda þótt engar dulur væru dregnar á það, hversu
sú lækningaaðferð kynni að verða hættulegri fyrir líf hennar en brunalækningin.
Með þvi að danska herskipið var þá hér á höfninni og skipslæknirinn, herra dr. med.
A. Bornemann, var fáanlegur til að gera kviðskurðinn, gerði hann skurðinn með
aðstoð undirlæknis sins, herra cand. med. et chir. Thomsen, og minni. Sullurinn var
ekki opnaður i það skipti, en saumaður við kviðarsárið og svo lagðar steriliseraðar
umbúðir yfir. Eftir kviðskurðinn var sjúklingurinn mjög veikur. Þjáði hana mest
velgja, uppköst og hiksti, svo að hún gat lítið sem ekkert nærzt. Líkamshitinn fór
aldrei yfir 38.1° í handarkrikanum. Á 7. degi eftir kviðskurðinn skipti ég um umbúðir
á sjúklingnum og opnaði sullinn. Gat ég ekki gert það fyrr vegna ferðalaga og ann-