Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1895, Blaðsíða 38
1893
36
um sá ég temperatur upp í 40° C. Tíðast hélt temperatur sér á kvöldin um og fyrir neð-
an 39° C til 38°. Oftast var temp. mestur fyrstu 2—3 dagana í legunni. Margir höfðu þeg-
ar snemma í veikinni lága morguntemperatúra. Þessi sjúkdómseinkenni eru að vísu
mjög lík og í typhus, en þó finnst mér margt mæla með því, að allir þessir bronchitar,
intestinal-katarrhar og typhösu tilfelli séu að kenna inflúenzu-epidemi. Inflúenza kem-
ur einmitt fyrir undir þessum 3 formum, en þar á móti sýnist það undarlegt, að tj-phus,
bronchitis og intestinalkatarrh gangi jafnhliða epidemiskt yfir. Hér hefur gengið
þungt kvef í vetur, og auk þess hafa margir verið á fótum dögum og vikum saman
með „ubestemt ildebefindende“ án þess að leita læknis. Tilfellin eru þvi in re
vera langt um fleiri en landfarsóttarskýrslan sýnir. Margt sýnist mæla á móti því,
að hér sé um verulegan typhus að ræða. Þannig vantar roseolaflekkina alveg og öm-
heden í ileo-coecalregionen. Forstörrelse á miltanu lítt merkjanleg, adynamien óvana-
lega lítil, nema á stöku sjúklingi. Matarlyst hafa sumir haft í allri legunni. Forlöbið
er óvanalega stutt. Að menn hafi legið yfir 14 daga er óalgengt. Prodromalstadíið
hefur á mörgum aðeins varað 1—2 daga, en einkum er temperatúrinn ólíkur og í
typhus. Hann er óvanalega lágur og óreglulegur. — Jaccoud segir í „Lecons de clinique
medicale": „Une maladie qui, aprés le quatrieme jour a une temperature inferieure a
39 degrés n’est pas une fievre typhoide“, og enn fremur: „Une maladie qui, dans les
sept premiers jours, presente ne fut-ce qu’une fois une temperature normale n’est
pas une fievre typhoide“, og loks: „Une maladie qui, dans la seconde moitie de la
premiere semaine, presente une temperature toujours inferieure a 39,5° n’est pas une
fievre typhoide.“ Nú hef ég einmitt fleiri feberkurver af sjúklingum, sem ég hef sjálfur
mælt á temperatur tvisvar á dag, og þar nær temp. mjög sjaldan 39° C. Einn hefur
á 6. degi temp. upp á 37,0°, annar hefur á 5. degi temp. upp á 36,8°, og á 4 kurver
nær temp. aldrei 39,5°. Ég hef oft áður teiknað upp feberkurver af typhus-sjúkling-
um, og aldrei hefur þar komið fyrir normal temp., fyrr en undir enda veikinnar, eins
og líka temp. á þeim öllum hefur komizt upp í 40—41° C og oft haldið sér á 39,5°.
Það mætti auðvitað segja, að þetta væri typhus levis, en merkilegt og óvanalegt væri
það, að ekki væru vond typhus tilfelli innan um. Þá er að minnast á mortaliteten,
sem mun vera talin varierandi frá 5—20%. Af þeim 27 sjúklingum, sem ég hef haft
til meðferðar, hefur enginn dáið. Auðvitað er mér ekkert kappsmál að sanna, að þessi
epidemi sé inflúenza, en það er mín persónulega sannfæring, að svo sé, og þótt ég í
skýrslu minni hafi heimfært hinar sérstöku formur hennar undir typhus, bronchitis
og intestinalkatarrh, þá hef ég gert athugasemdir við það.
Í7. læknishérað. Taugaveikin, sem varð hér vart við haustið 1892, hélt áfram
að stinga sér niður fyrra hluta ársins.
5. Blóðsótt og iðrakvef (dysenteria, cholerina et catarrhus intestinalis acutus).
Af blóðsótt eru skráð 8 tilfelli í 4 héruðum og af iðrakvefi 295 tilfelli i 12 héruð-
um. Um iðrakvef segir landlæknir m. a.: Ekki er undarlegt, þótt meltingartruflanir séu
algengar hér á landi, þegar hafðir eru i huga íslenzkir lifnaðarhættir, svo sem ís-