Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1895, Síða 48
1894
46
íildurinn 1890. Dánartalan var því há, einkum meðai gamalmenna og manna, sem
voru veilir í Iungum. Meðgöngutimi virtist mjög stuttur. Sjúkdómseinkenni voru svip-
uð og í faraldrinum 1890, en fylgikvillar voru algengir, einkum lungnabólga, sem var
sérstaklega mannskæð í sumum héruðum. Til dæmis dóu 20 af 29 lungnabólgusjúkl-
ingum í hluta af Múlasýslum og 8 af 23 í Rangárvallasýsiu. Allir kvörtuðu þessir
sjúklingar um megnt máttleysi, og þeir féllu fljótlega i dvala, líkt og í taugaveiki.
Af öðrum fylgisjúkdómum má nefna angina, otitis suppurativa og stöku tilfelli af
nephritis. Yfirleitt voru sjúklingar lengi að ná sér, 1 til 4 og allt upp i 6 vikur, þótt
engir fylgisjúkdómar gerðu vart við sig. Berklaveiki virðist hafa farið í vöxt eftir
faraldurinn. Ekki er nákvæmlega vitað, hve há sýkingartalan var, en vafalaust skiptir
hún nokkrum þúsundum. — í skýrslum lækna er getið 97 mannsláta af völdum þessa
fr.ialdurs, en augljóst er, að sú tala er til muna of lág, með því að margir læknar geta
þess, að þeir hafi ekki hent reiður á dánartölu. Einnig er ljóst, að tilgreind sýkingar-
lala á farsóttaskýrslum, 4792, er allt of lág. Þrír héraðslæknar láta með öllu hjá líða
að skrásetja inflúenzusjúklinga, og margir geta þess, að veikin hafi tekið þorra hér-
aðsbúa.
í. læknishérað. Byrjaði hér í byrjun marzmánaðar og var mest þann mánuð og
fór svo að réna. Hún fluttist hingað til bæjarins með mönnum austan úr Skaftafells-
sýslu (Rangárvallasýslu?). Var greinilegt, hvernig veikin barst frá einum á annan
og sýndi þannig ljóslega, hversu contagiös hún var. Gamlir sem ungir urðu veikir, en
þó sluppu margir við hana. Flestir höfðu bronchitis, og einstaka maður fékk pneu-
monia, en þó var það fremur sjaldau. Þyngst lagðist hún á þá, sem brjóstveikir voru
fyrir. Það kom oftar fyrir, að menn fóru sér ógætilega og fóru of snemma að reyna
á sig og sló þá niður aftur, og áttu þessir oftast lengi í veikinni. Yfir höfuð má segja,
að inflúenza sú, sem gekk hér umliðið ár, var talsvert verri en sú, sem hér var fyrir
nokkrum árum siðan og einnig þá barst hingað frá útlöndum. Á einstaka sjúklingi
har á nephritis sem complication, en þó vægri.
2. læknishérað. Yfir höfuð að tala var þessi inflúenzuepidemi illkynjaðri en sú,
sem gekk hér vorið 1890, og hefur það án efa hjálpað til hér í umdæminu, að veikin
kom hér á vetrarvertíðinni, þegar allir sjómenn úr sveitum eru komnir. Af 817 sjúkl-
ingum, sem leituðu læknis, fengu 95 lungnabólgu (11.6%). Af þeim dóu 12, eða 1.5%
af inflúenzusjúklingunum, en 12.6% af lungnabólgusjúklingunum.
3. læknishérað. Gekk yfir á 7 vikum. Manndauði lítill.
5. læknishérað. í apríl byrjaði hin skæða inflúenza. Stadium incubationis virtist
vera frá 3—4 dagar, ekki skemur, þar ég vissi til. Mér virtist þessi inflúenza vera af
mjög typhös karakter, þ. e. magnleysi og drungi svo fjarska mikið, en bronchitis ekki
þar eftir á sumum, þó allir fengju einhvern snert af kvefi, en það lagðist mjög létt á
suma. Einstaka menn fengu þyngsla-bronchitis, og á nokkrum stöðum kom einnig
broncho-pneumonia, án þess að ég vissi til, að þessi sótt yrði nokkrum manni að bana,
sem nokkurra læknisráða leituðu. í verstöðvum í Arnarfirði og Patreksfirði létust
noltkrir menn vegna óvarkárni, þar eð þeir reru dag eftir dag og fengu svo að lyktum
broncho-pneumonia.
6. læknishérað. Snemma í aprílmánuði fluttist hingað frá Suðurlandi kvefsótt