Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1895, Síða 85
83
1895
sem mest má verða, en lifnaði við Schultzes sveiflur, tungutog og heitt bað með köld-
'Jin áaustri. Konunni og barninu heilsaðist vel. Bæði þessi börn bar að í 1. hvirfilstöðu.
2. læknishérað. 9 sinnum á þessu ári hefur mín verið vitjað til sængurkvenna.
f öllum tilfellunum var adynamia uteri, en að eins í 2 þeirra var adynamia svo þrá-
lát, að brúka þurfti töng. í báðum þeim tilfellum lét yfirsetukonan sækja mig svo
seint, að börnin voru dáin. Hjá annarri þeirra var talsverð „bækkenforsnævring“ og
orðug „tangforretning", enda fékk konan fistula vesico-vaginalis, sem opereruð var
sama árið á spítalanum i Reykjavik. Að öðru leyti varð ekkert að þessum konum
eftir barnsburðina.
3. læknishérað. Við fæðingu hefur mín verið vitjað til þriggja kvenna. Hjá
tveimur þeirra, rosknum primipara og secundipara, var aðeins langvinn fæðing af
óreglulegri sótt. Til hinnar þriðju, 45 ára tertiipara, var ég sóttur 27. des. Hún hafði
verið frisk um meðgöngutímann, þar til um 10. þ. m„ að hún fékk hæga léttasóttar-
verki, er þó liðu bráðum frá aftur. Varð hún þá vör við, að eitthvað af legvatni fór að
renna burt. Var þá sótt yfirsetukona, en ekkert varð meira af fæðingarhriðum að sinni,
og komst konan bráðlega á fætur aftur. Þegar ég kom til hennar, voru ca. 15 klst.
liðnar frá, að fæðingarhríðirnar byrjuðu og höfðu verið allharðar, svo konan var mjög
farin að dofna. Fóstrið lá í annarri skálegu, hægri öxlin pressuð niður í grindarholið
og hægri handleggur og löng lykkja af naflastrengnum fallin fram úr vagina. Engin
pulsatio í naflastrengnum né hjartaslag fóstursins heyranlegt. Konan hafði nokkra
hitasótt, púls 112, hiti 38,8°. Ég anaestheseraði hana með klóróformi og lét yfirsetu-
konuna, er eigi treystist til að passa klóróformið, gera total-vendingu á fóstrinu, og
varð ég, þótt orificium væri vel útþanið, að halda henni í fullkominni anaesthesia
sakir þess, að legvatn var ekkert, en legið mjög viðkvæmt og strengt utan um fóstrið.
Ég hjálpaði til með extractio á fóstrinu, sem var stórt sveinbarn, macererað. Fylgjan
var þegar tekin, og var hún laus. Legið var tregt til að dragast saman, og fékk hún
talsverð blóðlát, er lagaðist þó bráðum, einkum við massage. Konan hresstist i bráð,
en dó 2 dögum síðar, og veit ég ekki, hvað henni hefur að bana orðið.
5. læknishérað. Abnorm fæðing kom einu sinni fyrir, þ. e. adynamia uteri, en
tvisvar var placenta föst. Gat ég náð þeim báðum, en varð þó að klóróformera. Puer-
periið var normalt á eftir.
6. læknishérað. Af fæðingaróperatiónum komu fyrir 3 framdrættir með töng
vegna hríðaleysis og 1 snúningur með framdrætti vegna skálegu burðarins.
8. læknishérað. Til kvenna hef ég aðeins tvisvar verið sóttur á árinu. í bæði
skiptin tók ég fóstrin með töngum. Önnur sængurkonan var roskin primipara, og hafði
hún bjúg á öllum líkamanum og lá meðvitundarlítil með krampaslögum, er ég kom til
hennar. Þvagrásin var mjög sparsöm og megn þvaglykt af svitanum. Ég gat stillt
krampana, en fæðingin var þá enn eigi byrjuð. 3 dögum seinna fékk konan á ný
krampana, sem viðhéldust stöðugt með meðvitundarleysi um sólarhring. Þá byrjuðu
hriðirnar, og eftir hér um bil 5 klukkutima gat ég lagt tangir og tók fullburða andvana
fætt barn, en þá fannst til þjóhnappanna á öðru barni, svo sem ég hafði búizt við, og
leiddi ég niður fæturna á þvi þannig, einnig andvana. Þrengslin voru mikil og grindin
skökk, en konan lá meðvitundarlaus, meðan á fæðingunni stóð. Hún hresstist vonum