Gisp! - 12.03.2005, Blaðsíða 199
„Hérna er
teiknimyndasögudeildin, hafðu
skoðun á þessu" sagði ákveðin
en ekki sérlega hávaxin kona
við mig daginn sem ég hóf störf
í nýja húsi Borgarbókasafnsins
við Tryggvagötu í september
árið 2000. Þá var deildin
nýstofnuð, meðtilkomu
sérrýmis í nýja húsinu, en fram
að því höfðu verið til nokkrar
myndasögur fyrir eldri lesendur
en þær áttu sér hvergi fastan
samastað og voru þar af leiðandi
yfirleitt ófinnanlegar (ýmist
geymdar meðal skáldsagna á
ensku, kvartóbóka eða í
barnadeild) og því ekki hægt
að tala beint um ‘deild’.
a orðróm um að bókasafnið
væri í myndasöguhugleiðingum - Pétur í Nexus
sagði mér stoltur að það væri búið að kaupa fullt
hjá sér - en ég hafði enga hugmynd um hversu
mikill hugur var í fólki. Það mun hafa verið ákveðið
að þegar bókasafnið flytti í víðáttumeira húsnæði
yrði stofnuð myndasögudeild og var henni svo
komið á laggirnar þarna í september 2000. Það
er óhætt að segja að með því að stofna til sérstakrar
myndasögudeildar í stærsta almenningsbókasafni
landsins er myndasagan viðurkennd sem eitt af
fjölmörgum formum lesturs og henni er markaður
staður innan flóru menningarneyslu. Þetta framtak
Borgarbókasafnsins er kannski sérstaklega mikilvægt
með tilliti til menntunar- og menningarhlutverks
þess sem stofnunin hefur, en með því að hafa
myndasögur meðal þess efnis sem Borgarbókasafnið
býður uppá er verið að vinna gegn þeim fordómum
sem gefa sér að myndasagan ógni lestrarkunnáttu
barna og dragi úr læsi.
Auk þess gefur staðsetning og staða
myndasögudeildarinnar sem afmarkaðrar deildar
til kynna að myndasagan sé annað og meira en
efni fyrir börn og unglinga. Enda er það fólk á
öllum aldri og af öllum kynjum sem sækir sér fóður
í deildina, ungarnir liggja í skrípóinu og Mad-
blöðunum, unglingarnir halda sig aðallega að
hetjum og vísindasögum og svo náttúrulega
japönsku Manga sögunum, sem eru sérlega vinsælar
meðal stelpna. Póst-unglingar og fullorðnir nýta
sér þetta svo allt: „Hvað finnst þér vera helsta
einkenni myndasögudeildarinnar okkar?" spurði
ég mann á mínum aldri (sumsé í yngri kantinum,
en kominn yfir póst-unglingaskeiðið) sem ég var
að afgreiða með bunka af ólíkum sögum og hann
svaraði eftir stutta umhugsun: „fjölbreytnin". Sem
er einmitt það sem við viljum leggja áherslu á.
myndasögudeildinni má finna bæði hefðbundnar
bandarískar hetjusögur og framsæknar evrópskar
og bandarískar sögur, sem fjalla um allt frá
ævintýralega ógnvænlegum martröðum til
þrautleiðinlegrar rútínu hins daglega veruleika.
Til að auðvelda aðgang að þessu efni - sem fellir
sig illa að hefðbundnum uppröðunarreglum
bókasaf na - var útbúið flokkunarkerfi, sem jafnframt
endurspeglar fjölbreytni þessa efnis.
Flokkar myndasagna á Borgarbókasafninu eru
þessir: ‘hetjusögur', ‘vísindamyndasögur’, ‘ævintýri’,
‘hrollvekjurogfantasíur’, ‘spennusögur’, ‘skáldverk’,
‘japanskar myndasögur (manga)’, ‘evrópskar
myndasögur’, ‘gamansögur/háðsádeilur’,
‘skrípó/strípur' ogsvo hinn sívinsæli ‘annað’ flokkur,
fyrir það efni sem fellur utan flokka. Þess ber að
geta að flokkunarkerfi Borgarbókasafnsins er hugsað
með hagkvæmni og lipurleik í huga og því var
fjölda flokkanna haldið í lágmarki, en þeir hefðu
getað orðið miklu miklu fleiri. Flokkunarkerfið er
því ekki hægt að skoða sem tæmandi skilgreiningu
á stöðunni í dag, þó vissulega endurspegli hún
sviðið að þónokkru leyti.
Nú hefur myndasögudeildin fest sig í sessi og á
þátt í því að laða að fjölbreyttan hóp gesta sem
ýmist ferjar myndasögubunka heim með fárra daga
millibili, eða kemur sér þægilega fyrir milli rekka
og blaðar í bókum, les, skoðar og gramsar. Óreiðan
sem mætir uppröðunarglaðri bókaverju á hverjum
degi ertil marks um mikla og líflega notkun, og
því er ekki um annað að ræða en að gera orð Bjarkar
að sínum: „I thought I could organise freedom.
How Scandinavian of me.“
ÚLFHILDUR DAGSDÓTTIR
MYNDASÖGUR Á BORGARBÚKASAFNINU | 197