Studia Islandica - 01.06.1937, Blaðsíða 22

20
Aðaltexti þess rits er úr Orkn. s., en í þann texta eru
skeyttir kaflar úr Vita. Guðbrandur Vigfússon telur
auðgert að greina sundur þessar tvær heimildir í M I,
en hér má þó búast við því, að sá maður, sem sauð þær
saman, kunni að hafa breytt einhverju og bætt öðru
við frá eigin brjósti. Gerlegt mun þó að greiða úr þessu,
svo að ekki verða nema fáar efasamar setningar eftir.
Mikla hjálp er í þessu efni að fá úr öðru riti, sem menn
hafa ekki notað hingað til í þessum tilgangi, svo að mér
sé kunnugt, en það er ævisögubrot Magnúsar, sem farið
hefur verið með í kirkjum á messudegi hans. Þetta brot
er til í ýmsum myndum, sem auðsjáanlega eru allar af
sömu rót. Yfirleitt er ýtarlegust sú gerð, sem Guð-
brandur Vigfússon hefur gefið út eftir A. M. 670 f,
4to, og kallar Legenda de Sancto Magno,1) og nota ég
hana mest við samanburðinn hér á eftir (skammstafað
Leg.). Neðanmáls í útgáfu Guðbrands er orðamunur,
skrifaður af Árna Magnússyni, og er hann ekki alveg
þýðingarlaus. Önnur aðalgerð ævisögubrotsins er varð-
veitt í Aberdeen-breviarium.2) Þar er sleppt ýmsum
köflum, sem eru í Leg., svo sem víkingu Magnúsar og
vesturför Noregskonungs (Leg. 29915—30012) og ferð
Magnúsar til Englakonungs (Leg. 30019—3011). í frá-
sögunni af lífláti Magnúsar fellir Brev. aðra stundina
úr hálfar eða heilar setningar, bætir hina stundina við
(og eru þær viðbætur þá í samræmi við M I). Hinni
stuttu klausu um Þóru, móður Magnúsar, sem fær Há-
kon til að veita honum greftrun (Leg. 3021-3) er sleppt
í Brev., en í þess stað teknir upp tveir kaflar úr prédik-
un Roðberts, sem varðveitt er í M I (bls. 2680-23, 26832—
269°). Það er gott að hafa í huga þann mismun, sem er
á Leg. og Brev. Frumheimild þeirra hefur sjálfsagt
haft allt sem í þeim stendur, ef ekki meira, en hún síð-
1) Icelandic sagas I 299—302.
2) Prentað í Icelandic sagas III 308 o. áfr.