Studia Islandica - 01.06.1937, Side 41

39
Og yfirleitt virðist hér margt fara saman, sem skýrt
getur tilorðningu sögunnar og einkenni.
Oddaverjar hafa haft svo mikil kynni af Orkneying-
um, að þeir hafa farið nærri um menntir og andlegt
líf þar í eyjunum. Þeir hafa heyrt, í hve miklum há-
vegum Orkneyingar höfðu kveðskap og fornkappasög-
ur. Hér hefur Oddaverja og Orkneyinga vafalaust ekki
skilið neitt á, því að slíkt hefur verið í miklum metum
með Oddaverjum og þeir kunnað á því góð skil. Odda-
verjar hafa sjálfsagt þekkt kvæði Orkneyinga (eða þau
sem talin eru vera það), svo sem Háttalykil Rögnvalds,
Jómsvíkingadrápu Bjarna biskups og Málsháttakvæði.
Það má vel vera, sem Halldór Hermannsson heldur,1)
að Jómsvíkingadrápa og Málsháttakvæði, sem varð-
veitt eru í Konungsbók Snorra-Eddu, séu komin frá
Odda, þó að rök séu annars ekki til um það. — En með
Orkneyingum hafa þeir líka kynnzt nýjum suðrænum
áhrifum, riddara-rómantíkinni, sem var að breiðast út
á síðari hluta 12. aldar. Hún var þeim meiri nýjung,
þó að sumir Oddaverjar hafi orðið hennar varir á ferð-
um sínum sunnar 1 Evrópu.
V.
Við Skjöldunga, sögu er enn erfiðara að eiga en
Orkneyinga sögu, því að hún er nú glötuð. Brot af
henni koma fram í ritum Snorra, bæði Eddu og Heims-
kringlu, en þó varla svo, að Snorri hafi ekki breytt
orðalagi nokkuð, eins og hans var vandi. í Ynglinga
sögu er ritið nefnt með nafni: „frá þessarri orrostu er
langt sagt í Skjöldunga sögu“.2)
Auk kaflanna hjá Snorra eru hér og þar önnur brot,
þar á meðal frásögn sú, sem kölluð hefur verið Sögu-
brot af fornkonungum. Ennfremur er til einskonar
1) Sæmund Sigfússon ... 41—42.
2) Hkr. I 56.