Fréttablaðið - 06.03.2021, Blaðsíða 22

ÞAÐ KOM MÖRGUM Á
ÓVART AÐ LÖGREGLUMENN
HEFÐU KOSIÐ YFIRLÝSTAN
SÓSÍALISTA SEM FORMANN
LANDSSAMBANDSINS OG
ÞAÐ VAR EKKI EINS OG ÉG
HEFÐI FARIÐ LEYNT MEÐ
SKOÐANIR MÍNAR.
Fjölnir er ekki óvanur kjaramálum því hann er alinn upp í stéttabaráttu. Faðir hans, Sæmundur Árnason, samdi um kaup og kjör fyrir prentara og
síðar Félag bókagerðarmanna og
móðir hans, Guðrún Eyberg, starf-
aði hjá útvarpsstjóra. Fjölnir ólst
upp á Kársnesinu, Kópavogsbúi í
þriðja ættlið. „Ég er alinn upp við
prentaraverkföll og að fara í kröfu-
gönguna 1. maí,“ segir hann stoltur.
Sem barn og unglingur langaði
hann til að verða kennari. Eftir
Menntaskólann í Kópavogi lærði
hann félagsfræði við Háskóla Íslands
en hafði einnig áhuga á mannfræði
og af brotafræði. Lögreglumanns-
neistinn var því alltaf undir. „Ég
kunni Geirfinnsmálið utanbókar og
fékk aukavinnu sem næturvörður í
Ríkisútvarpinu,“ segir Fjölnir en
kennsluáhuginn varð ofan á, alla
vega til að byrja með. Árið 1992
kynntist hann eiginkonu sinni Arn-
dísi Valgerðar Pétursdóttur, sem átti
tvær dætur fyrir og saman eiga þau
eina til viðbótar.
Í eitt ár starfaði Fjölnir sem
félagsfræðikennari við sinn gamla
menntaskóla. Ákváðu hjónin þá að
breyta til og f lytja út á land þegar
staða grunnskólastjóra í Fljótshlíð-
inni losnaði. „Þetta var lítill skóli
með 32 nemendur og skólatíminn
aðeins átta og hálfur mánuður, því
krakkarnir þurftu að fara í sauð-
burð og réttir,“ segir Fjölnir. „Þess
vegna fór ég að leysa af í lögreglunni
á sumrin.“
Í lögregluna á síðasta séns
Fjölnir fann sig alltaf betur og betur
í lögreglunni í Rangárvallasýslu. „Ég
sá fram á að þessir litlu sveitaskólar
væru að fara að hætta og fór því að
líta í kringum mig. Ég fann að lög-
reglumaður væri starf sem ég gæti
unnið,“ segir Fjölnir.
Fór svo að hann fór í lögreglu-
skólann og útskrifaðist þaðan
2005. „Ég var á seinasta séns, því ég
var orðinn 35 ára sem er hámarks-
aldurinn inn í skólann,“ segir hann.
„Mörgum þótti þetta nú skrýtið.
Að vera búinn að byggja upp feril
í kennslu og setjast þá á skólabekk
í lögregluskólanum, sem á þeim
tíma var framhaldsskólastig. Þetta
voru mikil viðbrigði en ég lít svo á
að ég hafi ekki lokað öllum dyrum
í kennslunni.“
Hann segir starf landsbyggðar-
löggu nokkuð öðruvísi en borgar-
löggu. Málin séu hins vegar ekki
síður alvarleg en í borginni því
Rangárvallasýsla sé mikið slysa-
svæði, sérstaklega eftir að ferða-
mannabylgjan hófst. Nándin við
íbúana sé hins vegar meiri og
algengt að fólk hringi í hans per-
sónulega símanúmer eftir aðstoð.
Allir þekki alla. Þetta passar vel inn
í sýn Fjölnis á löggæsluna. „Mín sýn
er að lögreglan eigi að vera hluti af
samfélaginu og tala við fólk án þess
að nokkuð sérstakt sé að,“ segir
hann.
Rýkur ekki á dyr
Frá unga aldri hefur Fjölnir haft
sterkar skoðanir í pólitík „og færst
alltaf lengra og lengra til vinstri“ að
eigin sögn. Hann hefur þó söðlað
um allt frá ungliða starfi Sjálfstæðis-
flokksins yfir í Samfylkinguna og er
nú varaþingmaður Vinstri grænna.
Hann gekk í f lokkinn til að styðja
bæjarfulltrúa í núverandi heimabæ
sínum Hafnarfirði, en tók síðar
sjálfur sæti í nefndum.
„Ég er sósíalisti,“ segir Fjölnir og
viðurkennir að hvorki Vinstri græn
né aðrir f lokkar rúmi allar hans
skoðanir. Hann hafi til að mynda
lagst gegn myndun núverandi
ríkisstjórnar og lýsti þeirri skoðun
á f lokksráðsfundi. „Ég er líka liðs-
maður og vinn úr þeirri stöðu sem
uppi er hverju sinni. Ef ég er í minni-
hluta, þá er ég í minnihluta. Ég er
ekki einn af þeim sem rjúka á dyr
og skella hurðum.“
Þegar litið er um öxl finnst Fjölni
þó kjörtímabilið hafa verið gott
fyrir sinn flokk og f leiri stefnumál
komist í gegn en hann átti von á.
„Það er alveg á hreinu að Katrín
Jakobsdóttir er verkstjórinn í
þessari ríkisstjórn,“ segir hann. Í
umhverfis- og heilbrigðismálum
hafi f lokkurinn einnig sýnt sig.
Brot á réttindum borgaranna
Eðli málsins samkvæmt hefur Fjöln-
ir talað mikið fyrir málefnum lög-
reglunnar á sviði stjórnmálanna, og
hvað betur megi fara. En lögreglan
hefur lengst af verið talin mála-
flokkur Sjálfstæðisflokksins.
„Lögreglumál skipta ekki aðeins
lögreglumenn máli. Fyrir nokkr-
um árum biðu um fimm þúsund
mál rannsóknar hjá Lögreglunni á
höfuðborgarsvæðinu,“ segir Fjölnir.
„Það getur tekið marga mánuði að
rannsaka nauðgun. Ekki út af slóða-
skap heldur af því að það vantar
mannskap. Með undirmönnun í
lögreglunni er því verið að brjóta á
réttindum borgaranna.“
Hann segir það rétt að lögreglan
og hægrið hafi verið spyrt saman,
ekki aðeins á Íslandi, og sums stað-
ar lögreglan og fasismi. „Það kom
mörgum á óvart að lögreglumenn
hefðu kosið yfirlýstan sósíalista
sem formann Landssambandsins
og það var ekki eins og ég hefði
farið leynt með skoðanir mínar,“
segir hann og brosir. Þó segist hann
ekki ætla að beita sér í f lokks-
pólitík á sama tíma og hann gegnir
formennsku í Landssambandinu.
„En lögreglumenn koma úr öllum
flokkum. Ég mun reyna að tala fyrir
alla lögreglumenn, fólkið sem sinnir
þessum störfum, og benda á að þeir
séu eins mismunandi og þeir eru
margir.“
Pressa vegna reiði samfélagsins
Fjölnir hóf störf sem lögreglufull-
trúi í efnahagsbrotadeild ríkislög-
reglustjóra árið 2007 en var lán-
aður yfir til sérstaks saksóknara
árið 2009 í um átta manna teymi
til að rannsaka bankahrunið. Þótti
hann talnaglöggur og kunni að lesa
bókhaldstölur vegna búðareksturs
eiginkonu sinnar. Seinna meir var
f jölgað í liðinu, bæði lögreglu-
mönnum, lögfræðingum og fólki
með reynslu og þekkingu úr banka-
geiranum og endurskoðun.
Hann segir álagið hafa verið
mikið enda reiði samfélagsins
kraumandi undir. „Ég lagði mig
110 prósent fram og lúslas gögn í
strætó og öllum stundum. Fólk vildi
að málin yrðu leyst á sem stystum
tíma en þetta voru svo of boðslegar
flækjur. Flækjur sem búnar voru til
á mörgum árum og við þurftum að
leysa hratt úr,“ segir hann.
Aðspurður hvernig honum finn-
ist hafa tekist til við að rekja hrunið
segist Fjölnir ekki fyllilega dóm-
bær á það en þó hafi nokkuð góður
árangur náðst. „Stundum vissum
við um ýmislegt sem ekki var hægt
að sanna og þurftum að láta mál
niður falla,“ segir hann. Það hafi
ekki verið léttbærar ákvarðanir.
„Þá stíga hinir grunuðu oft fram og
segjast vera saklausir. En það er ekki
endilega svo, það tókst bara ekki að
afla nægilegra sönnunargagna.“
Einn af stóru sigrunum var að
Keyrði sig í kaf og fór til Afríku
Í upphafi árs var Fjölnir Sæmundsson kjörinn formaður Landssambands lögreglumanna, með yfirburðakosn-
ingu. Er kosningin talin bera vott um kraumandi óánægju lögreglumanna með kjör sín, aðstöðu og manneklu.
Fjölnir starfaði sem skólastjóri í Fljótshlið en breytti um kúrs og fór í lögregluskólann á síðasta séns 35 ára gamall. Hann er nú formaður Landssambands lögreglumanna. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Kristinn Haukur
Guðnason
kristinnhaukur@frettabladid.is
↣
6 . M A R S 2 0 2 1 L A U G A R D A G U R22 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð