Hinsegin dagar í Reykjavík - aug 2020, Qupperneq 70

Hvers vegna
göngum við
2040?

Ég var orðin fertug þegar
Gleðigangan hlykkjaðist í
fyrsta sinn niður
Laugaveginn. Reyndar var ég
hvergi nærri, því ég bjó í
útlöndum. En ég hef gengið
flestar Gleðigöngur
undanfarin 20 ár og með
hverju árinu hefur gangan
orðið fjölbreyttari og
skemmtilegri. Hún hefur hins
vegar aldrei verið fölskvalaus
gleði fyrir alla, til þess hafa of
þungir og erfiðir hlutir
brunnið á of mörgum. Það
þurfti mikið hugrekki fyrir
marga að slást í hópinn.
Gleðin sem því fylgdi var
mikil, en harmurinn stundum
skammt undan.

Á þessum 20 árum hefur
réttindamálum hinsegin fólks
fleygt fram. Ég nenni ekki að
tíunda það allt saman, þetta
vitið þið öll sem hafið þurft
að telja hvert jákvæða skrefið
á eftir öðru, halda þeim til
haga og treysta því að við
þokumst alltaf áfram, áfram.

Við vitum að við erum ekki
komin alla leið, ekki öll okkar.
Það nenni ég ekki heldur að
tíunda, því það þekkjum við
of vel. En óneitanlega er
ástæða til að staldra við á 20
ára afmæli göngunnar og
velta fyrir sér hver staðan
verði eftir önnur 20 ár?
Göngum við enn? Í eintómri
gleði af því að öll réttindi hafa
náðst fram fyrir alla? Eða með
hnefann á lofti, öskureið yfir
bakslaginu sem kom þegar
mannhatarar komust til valda
og tóku af okkur þau
sjálfsögðu réttindi sem
stærsti hluti þjóðarinnar
nýtur nú?

Í þessum vangaveltum
mínum um gönguna eftir 20
ár tók ég þann kostinn að
hafa samband við fjölda
hinsegin fólks og spyrja
hvernig það héldi að staðan
yrði. Flest fólk er bjartsýnt og
sannfært um að við náum
ekki bara að verja núverandi
árangur, heldur einnig að
bæta töluvert við. Og öll eiga
enn stærri drauma. Vonast til
að eftir 20 ár verði fleiri og
róttækari pælingar í tengslum
við kyn, kynvitund og
kyntjáningu, að umræðan um
kyneinkenni og tilvist intersex
fólks og fjölbreytni líkama
verði sýnilegri. Og vonast til
að það að þrýsta börnum í
kynja- og kynhneigðarnormið
þyki ekki lengur ábyrgt og
eðlilegt uppeldi. Það er
auðvitað byltingarkennt í
sjálfu sér! Hvað gerir fólk
þegar heimurinn er ekki
lengur svo einfaldur að í boði
verði bara blár aksjónkall fyrir
stráka og bleik Barbie fyrir
stelpur? Það er langlíklegast
að heimurinn hrynji. Sú
skoðun kom reyndar hvergi
fram hjá álitsgjöfum, enda
sendi ég fyrirspurnir bara vítt
og breitt um hinsegin
samfélagið og þar virðist fólk
ekkert sérlega áhyggjufullt
yfir slíkri hrunhættu.

Hatursöflin vekja ótta
Það er grunnt á ótta hinsegin
fólks við hatursöfl og skyldi
engan undra.

Forsetaframbjóðandi, sem
einu sinni kallaði frumvarp
um kynrænt sjálfræði það
heimskulegasta sem hann
hefði heyrt og tengdi við
múslimafóbíu, vakti óbragð.
Lítill stuðningur við hann,
vissulega, en við sjáum svo
mörg dæmi um að
skoðanasystkin hans séu á
blússandi siglingu í ýmsum
öðrum löndum. „Ef að
þjóðernispopúlistar á borð
við Guðmund Franklín eða
Miðflokkinn ná völdum verða
slagorðin mjög einföld:
„Afturhvarf til 2020“, „Ég má
víst vera til“ og „Við gátum
þetta einu sinni, við getum
þetta aftur“, hljóðar eitt svarið
sem ég fékk.

Og annað er af svipuðum
toga: „Ég held að við séum að
sigla inn í tímabil fasisma í
hinum vestræna heimi og við
gætum þurft að takast á við
innfluttar, hatursfullar
hugmyndir,“ skrifar einn
álitsgjafi, sem hefur áhyggjur
af að bakslag geti komið í
réttindabaráttuna. En þó
aðeins tímabundið. Okkur
verður ekki haldið niðri.

Þriðji ritar: „Við erum á
tímamótum. Við sjáum hvað
er að gerast í Póllandi, BNA
og víðar. Þetta er ekki bara
aukin hægri öfgastefna,
populismi og íhaldssemi
heldur einnig stóraukið eftirlit
stórabróður með hegðun
þegnanna. Hvort hinsegin
fólk neyðist til að fara aftur
Höfundur: Ragnhildur Sverrisdóttir
70