Fréttablaðið


Fréttablaðið - 28.08.2021, Qupperneq 58

Fréttablaðið - 28.08.2021, Qupperneq 58
Vilborg Arna Gissurar- dóttir fjallgöngukona er nú á landinu til þess að taka á móti fyrirmynd sinni, Arlene Bloom, og sýna henni landið. Vilborg elti ástina til Slóveníu og hefur enn mörg járn í eldinum. Vilborg býr með manni sínum Ales og tveimur sonum hans í heima-landi þeirra Slóveníu. Nánar tiltekið í litlum bæ við austustu Alpafjöllin, sem hentar þeim báðum vel sem atvinnufjallafólki. Vilborg og Ales kynntust í gegnum sameiginlega vini og höfðu spjallað saman á netinu áður en þau hittust fyrir um tveimur og hálfu ári. „Þetta var ást við fyrstu sýn,“ segir Vilborg og brosir breitt. „Ég hef nú búið í Slóveníu í eitt ár og fyrir mig er það breyting að vera allt í einu komin með fjölskyldu. Fyrir mig er þetta algjör draumur og ég svíf á bleiku skýi.“ Einn helsti kosturinn við að búa þarna segir Vilborg vera rólegheitin. Þá er mjög stutt að keyra í tæknileg og góð fjöll. Vilborg og Ales klífa töluvert mikið saman en þar sem Vilborg hefur verið að ná sér eftir erfið meiðsli hefur hún ekki farið í jafn krefjandi verkefni og hann undan- farið. „Nú er ég allt í einu komin beggja vegna borðsins. Áður fyrr var ég alltaf sú sem fór,“ segir hún. „En ég þekki það sem hann er að ganga í gegnum á fjöllunum og get sýnt honum stuðning.“ Þegar drengirnir, Rok og Lovro, eru heima fara Vilborg og Ales mikið með þá í göngur, skíði og krakkavænt klifur. „Þeir sækjast mjög í þetta.“ Erfið endurhæfing Fyrir um ári síðan féll Vilborg á skíð- um í Bláfjöllum og sleit krossband og liðþófa í hné. Við tók aðgerð og erfið endurhæfing. „Fóturinn sofnaði og ég missti alveg máttinn,“ segir Vilborg en hún var á hækjum í átta vikur. „Þegar ég loksins losnaði við hækjurnar var vöðvaminnið farið og ég þurfti að fara í gönguþjálfun. Skrokkurinn mundi ekki lengur hvernig átti að athafna sig í þeim íþróttum sem ég stunda.“ Vilborg fann hvernig þessi erfiða endurhæfing reyndi á þolinmæðina, en hún tók tæpt ár. „Ég fann hvað það var mikilvægt að hafa ástríð- una. Eitthvað til að keyra mann í gang. Þegar ég var komin á ról gat ég aðeins farið upp fjöll, en þá kom Ales og sótti mig til að fara niður,“ segir hún og brosir. „Ég er enn þá að fínpússa þetta og ekki komin á fullt skrið þó ég sé farin að gera allt það sama og áður.“ Safna fyrir krabbameinsveika Snjódrífurnar eru félagsskapur kvenna í útivist sem Vilborg hefur tekið virkan þátt í. Þær hafa safnað 22 milljónum króna fyrir krabba- meinsdeildir Landspítalans með svokölluðum Lífskraftsverkefnum. Annars vegar að ganga yfir Vatna- jökul á skíðum og hins vegar að ganga á „Kvennadalshnjúk“ eins og þær kalla hann. Vilborg gekk í félagsskapinn vegna vinkonu sinnar og stofnanda, Guðrúnar Sigríðar Ágústsdóttur, sem hefur tvisvar greinst og sigrast á krabbameini. Fleiri í hópnum hafa annaðhvort greinst með krabba- mein eða eru aðstandendur. Konur sem þekktust margar lítillega í gegnum útivist en aðrar höfðu ekki stundað hana af krafti. „Mér finnst frábært að geta nýtt þennan kraft til þess að láta gott af sér leiða. Maður er oft máttlaus sem Sér loftslagsbreytingarnar í rauntíma einstaklingur en öflugt teymi eins og þetta getur áorkað miklu,“ segir Vilborg. Snjódrífurnar eru nú að safna fyrir bættri aðstöðu krabba- meinsdeildanna sem fyrirhuguð er. Sér breytingarnar gerast hratt Annað verkefni sem Vilborgu er umhugað um kallast Loftslagsleið- toginn, sem hún hefur unnið með Salóme Hallfreðsdóttur og Hafdísi Hönnu Ægisdóttur. Það er fræðsla og leiðtogaþjálfun miðuð að ungu fólki, 18 til 25 ára, til að taka afstöðu í loftslagsmálum. „Við fórum með þau í loftslags- leiðangur, alvöru útivistarferð í erf- iðum aðstæðum. Þar mátuðu þau aðstæðurnar við það sem við fáumst við í raunveruleikanum,“ segir Vil- borg og nefnir dæmi. „Að klífa klettavegg er langt út fyrir þæginda- rammann hjá mörgum sem virkjar fólk til að gera það á öðrum sviðum líka. Á miðjum Skeiðarárjökli er völundarhús ísf jalla er nefnist Svartiskógur. Þar þarf maður að finna leiðina í gegn og oft að bakka rétt eins og í lífinu.“ Ungmennin skila svo af sér verk- efni í tengslum við ferðina. Næst fer Loftslagsleiðtoginn til Grænlands og verður útvíkkaður til breiðari aldurshóps. Það er eigin reynsla Vilborgar og návígið við náttúruna sem fékk hana til að hafa áhuga á loftslags- málum. „Ég hef séð hluti sem ég hélt að væri ekki hægt að sjá á manns- ævi,“ segir hún. „Í fjallamennsku er oft keppt að því að verða fyrstur til þess að komast þessa eða hina leiðina. Nú gætum við farið að sjá fjallgöngumenn verða þá síðustu til að gera það því sumar leiðir eru að hverfa.“ Vilborg minnist þess þegar hún gekk yfir Grænlandsjökul árið 2012 og lenti þá í miklum vanda bein- tengdum loftslagsbreytingum. „Þegar við vorum að klára gönguna komumst við ekki niður af jökl- inum vegna bráðnunar. Jökullinn var sundurskorinn af ám og við vorum allt í einu lent í mjög hættu- legum aðstæðum og þurftum að kalla á þyrlu,“ segir hún. „Þegar ég kom niður öskurgrenjaði ég af því að þetta var prófraunin mín fyrir suðurpólinn og mér fannst mér hafa mistekist. En þegar vatnið á jöklinum brast og tók með sér brú í bænum sem við gistum í fór ég að hugsa um hvað væri í raun að gerast þarna.“ Hún sér veðrið breytast, tímabilin styttast og hrun aukast í fjöllunum. „Á hápunkti Vatnajökuls er farið að rigna í fyrsta skipti. Ég sé mun á jöklinum á hverju einasta ári,“ segir hún en meðal þess sem þau í Lofts- lagsleiðtoganum hafa gert er að búa til reiknivél þar sem útivistarfólk getur reiknað út kolefnisspor ferða sinna. Erfitt að horfa á eftir fjallafólki Eins og annað fjallgöngufólk sló sviplegt fráfall Johns Snorra Sigur- jónssonar á K2 í vetur Vilborgu mjög hart. Þetta er lítill hópur þar sem hver fylgist vel með öðrum. Rif jast upp annar sviplegur atburður, það er árið 1988 þegar tveir fjallgöngumenn, Kristinn Rún- arsson og Þorsteinn Guðjónsson, létust á fjallinu Pumo Ri í Nepal. Sá atburður hafði lamandi áhrif á fjallgöngufólk hér heima og margir hættu að klífa erfið fjöll. Aðspurð hvort fráfall Johns Snorra dragi úr fólki að reyna slíkt hið sama segir Vilborg svo ekki þurfa að vera. „Fjallgöngufólk er sífellt að vega og meta aðstæður og áhættu í hverju verkefni. Það eru hins vegar fáir sem geta speglað sig í þessu gríðarlega erfiða verkefni, að klífa K2 að vetrarlagi, en vissulega eru menn sorgmæddir yfir því sem gerðist,“ segir hún. „Það situr alltaf með manni þegar einhver sem maður þekkir týnir lífi í fjöllunum,“ segir Vilborg um John Snorra en þau höfðu kynnst í gegnum ýmis verkefni. Til dæmis árið 2017 þegar Vilborg kleif Eve- rest og John Snorri Lhotse, sem eru samliggjandi fjöll með sömu búðir. „Þetta var rosalega sorglegt og hugur minn er hjá fjölskyldu hans. John Snorri var ötull í háfjallamennsk- unni og fór víða á skömmum tíma.“ Aðspurð segist Vilborg sjálf ekki hafa haft þennan tind, K2, á sínum sjóndeildarhring þrátt fyrir að vera einn af þeim þekktustu. Tengda- faðir hennar hafi hins vegar frum- farið leið á fjallinu á níunda ára- tugnum. „Í fjallamennsku löðumst við að mismunandi fjöllum, svolítið eins og að vera hrifin af manneskju,“ segir Vilborg. „Fjall sem mig langar að klífa hefur Ales kannski engan áhuga á og öfugt. Kannski er það formið á fjallinu sem hrífur mig, leiðin að því, saga eða menningar- heimurinn í tilteknu landi.“ Ekki södd Vilborg var bæði fyrst íslenskra kvenna til að ganga á suðurpólinn og klífa Everestfjall, auk fjölda annarra stórra tinda inn á milli. Aðspurð hvort hún sé orðin södd af viðlíka verkefnum segir hún svo ekki endilega vera en að hún taki lífinu með meiri ró en áður. Hún hafi meðal annars einbeitt sér að því að gera viðtalsþætti í hlaðvarpi, Fjallaspjallið. „Ég er ekkert á leiðinni neitt alveg strax en ég er alltaf á leiðinni eitthvað,“ segir hún. „Nú horfi ég frekar tíu ár fram í tímann en eitt.“ Hún segir ástríðuna enn þá til staðar og forvitnina ekki síður. Enn þá heilli hana tilhugsunin um að koma á staði, til dæmis á Græn- landi, þar sem enginn hafi stigið niður fæti áður. Næst á dagskrá sé hins vegar að taka á móti fyrirmynd hennar, Arlene Bloom. En Bloom, sem er doktor í efnafræði, leiddi stóran kvennaleiðangur á Annapurna í Nepal árið 1978. „Ferðir hennar eru kveikjan að svo mörgu sem ég hef gert,“ segir Vilborg. „Ég er svo mikill aðdáandi að ég skrifaði henni og bauð henni að koma. Ég ætla að bjóða henni að hitta margar ungar íslenskar fjalla- konur og skoða landið.“ ■ Kristinn Haukur Guðnason kristinnhaukur @frettabladid.is Það situr alltaf með manni þegar einhver sem maður þekkir týnir lífi í fjöllunum. 26 Helgin 28. ágúst 2021 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Fréttablaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.