Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2007, Page 107

Framnes við Reyðarfjörð
á svæðinu sem hann sinnti utan Reyðar-
ijarðar þurfti alltaf að láta hann vita úr
Reykjavík með fyrirvara í síma. Hann varð
að koma sér á þá firði þar sem skip var
væntanlegt frá útlöndum. I þessar ferðir fór
hann ýmist með færeyskum skútum, bátum
og skipum ef þessar ferðir voru í boði, ef
ekki, fór hann fótgangandi yfir fjöll og
firnindi. Fjármálaráðuneytið skaffaði
honum skíði sem hann notaði til að fara á
þegar nægur snjór var.
A Framnesi var oft mikill gestagangur
eins og ég hef vikið að áður en einnig kom
fólk úr fjölskyldu foreldra minna til lengri
dvalar hjá okkur.
Systir móður minnar Ragnheiður dvaldi
hjá okkur í eitt ár eða svo, vegna veikinda
sinna. Einnig bjuggu Sigurlaug móðursystir
mín og Jón Sigfússon maður hennar ásamt
þriggja ára dóttur þeirra uppi á loftinu á
Framnesi í að minnsta kosti eitt ár. Arið
1940 kom Sigurður bróðir toður míns og
var hann allt sumarið að lesa undir
guðfræðipróf. Hann var alla sína starfsævi
þjónandi prestur á Isafírði og nágrenni.
Eitt sumar, líklega 1942, kom ijölskylda
Ólafs fóðurbróður míns en hann var þá
berklasjúklingur og lá á Vífílsstöðum. Voru
það eiginkona Ólafs, sonur og dóttir,
fósturfaðir og systir hennar. Þau dvöldu hjá
okkur á Framnesi um sumarið.
Vorið 1940 er mér minnisstætt er ég var
utan við túnið á Framnesi ásamt Sigurði
Magnússyni frá Búðareyri en hann dvaldi
þá sumarlangt hjá foreldrum mínum. Við
höfðum sest í lítið grjótsæti sem þar er,
einkennilega líkt hægindastól með sæti úr
grjótplötu og steinum við hvorn enda
plötunnar er mynda arma. Þama sitjum við
og horfum út á sjóinn er við sjáum togara
koma inn fjörðinn. Við fylgjumst með
honum koma á rnóts við þar sem við sátum
og skipti engum togum að hann fer að
skjóta nokkmm skotum í tjörðinn. Hjörtu
okkar ungmennanna tóku ansi skrýtinn kipp
þama.
Eftir því sem ég man best, komu í
kjölfar togarans, tveir tundurspillar sem
fylgdu stóm herskipi með landgöngulið
Bretaveldis innanborðs sem nýverið hafði
tekið ísland hernámi. Fljótlega eftir komu
skipanna til Búðareyrar komu nokkur hvít
tjöld í ljós innan við túnið á Framnesi og
voru þau neðan við veginn. Þar voru
komnar fyrstu vistarvemr breska hersins
sem tók sér bólfestu þama rétt við Framnes.
Óróleiki fór að gera vart við sig í þessu
fallega og rólega umhverfí.
Nú urðu Reyðfírðingar varir við það á
næstu dögum að þeir komust hvorki út í
Framnes eða þar útfyrir í sveitina né til
Eskifjarðar án þess að vera stöðvaðir á
veginum við Björgin af vopnuðum
hervörðum áður en þeir fengu að halda
lengra áfram. Þessar aðgerðir stóðu mjög
lengi en þó ekki stöðugt eftir að herinn fór
að kynnast heimamönnum.
Ekki liðu margir dagar þar til fyrsti
tjaldbúinn kom heim í Framnes í öllum
herklæðum og vopnaður. Mikil hræðsla
greip mig er ég sá þessa furðuvera koma
heim en ég var stödd fyrir neðan húsið og
skreið upp stigann, ég gat ekki gengið upp
hann.
Þegar ég kom inn í eldhúsið stóð þessi
hermaður í eldhúsdymnum og var að biðja
móður mína að selja hermönnunum í
tjöldunum við túnið, brauð, mjólk, egg og
smjör. Allt þetta gat hún látið þá hafa nema
tæplega brauðið, því þá var farið að
skammta alla matvöm.
Hermennirnir héldu áfram að biðja um
þessar matvömr því þeir höfðu ekkert til að
bíta og brenna nema dósamat. Þessi ásókn
þeirra í brauðmeti og annan mat leiddi til
þess að foreldrar mínir sóttu um leyfí til að
105