Saga - 2013, Page 67
yfir til kvenna, heldur aðeins verið að gera tilraun til þess, að
sjerþekking þeirra fái að njóta sín á ýmsum sviðum.“25
Þetta „stjórnmálabragð“ Ingibjargar fór þó fyrir lítið og við -
brögðin létu ekki á sér standa. Í umræðunum lét að sér kveða Einar
Árnason, þingmaður Eyfirðinga og fjármálaráðherra á árunum
1929–1931; sagðist hann finna „sjerstaka ástæðu“ til að gera grein
fyrir afstöðu sinni til málsins þar sem honum fyndist
þessi till. vera dálítið einstök í sinni röð. Það er eins og öllum er kunnugt,
og hv. flm. till. (IHB) tók fram, að lagalegur rjettur karla og kvenna er orðinn
jafn í opinberum málum. Það var alveg sjálfsagt, að löggjafarvaldið ljeti
það til sín taka, um þetta. En hitt finnst mjer ekki alveg eins sjálfsagt, að
löggjafarvaldið fari að grípa inn í á framkvæmdasviðinu um þetta efni.
Mjer virðist, að með því sje í raun og veru verið að setja rjett kvenmanna
hærra en karlmanna — að jafnrjettið verði misrjetti. Eins og till. er orðuð,
þá er í raun og veru ekki hægt að skilja hana öðruvísi en svo, að stjórn-
in á hverjum tíma sje skyld til þess að skipa konur í allar nefndir —
þar megi engin nefnd undan ganga. Og þá er stutt til þess, að allar
nefndir verði skipaðar tómum konum. Og þá fer röðin að koma að
okkur karlmönnunum að flytja þáltill. svipaða og þessa, sem hjer ligg-
ur fyrir.26
Þingmaðurinn gaf lítið fyrir langa og ítarlega tölu Ingibjargar H.
Bjarnason. Orðaskipti þeirra eru skýrt dæmi um hvernig sérstöðu -
hugmyndum var mætt með jafnræðisrökum og því haldið fram að
til stæði að veita konum forskot á karla. Þar sem jafnrétti kynjanna
hefði þegar verið komið á þýddi slík lagasetning að hlutunum væri
snúið á haus og nú yrðu það karlarnir sem mættu sæta ójafnrétti.
Raunveruleg staða kvenna í opinberu lífi á Íslandi og sú staðreynd
að einungis ein „opinber nefnd“, nefnd um byggingu Landspítala,
hafði konu á að skipa á þessum tíma vó hér lítið.27 Ræða Einars
Árnasonar birtir einnig skýrt hvernig jafnræðisrök annars vegar og
eðlishyggjurök hins vegar fléttuðust saman, þ.e. eðlishyggja sem
gerði ráð fyrir að konur stæðu í raun ekki jafnfætis körlum þegar
öllu væri á botninn hvolft. Má nefna orð þingmannsins um að „[s]vo
… [væri] guði fyrir að þakka, að konur eru það vel af guði gerðar,
að þær geta staðið karlmönnum á sporði um mörg störf“ en jafn-
„færar konur“ 65
25 Alþingistíðindi 1927 A, d. 458, Alþingistíðindi 1927 D, d. 415–416.
26 Alþingistíðindi 1927 D, d. 420–421. [Leturbr. okkar].
27 19. júní 10. árg. 5. tbl. (maí 1927), d. 65–66 [„Einkennilegt jafnrétti“].
Saga vor 2013 NOTA_Saga haust 2004 - NOTA 8.5.2013 12:22 Page 65