Saga - 2013, Page 102

helgi þorláksson100
inni í landi. Virðist ótrúlegt að bátar hafi skipt miklu máli við þing-
haldið þar, það hljóti einkum að hafa verið miðað við ferðir á landi.
Orri Vésteinsson telur reyndar að Þorskafjarðarþing hafi verið stofnað
í andstöðu við Þórnesþing, líklegt sé að hið síðarnefnda hafi verið
eldra og því verið ætlað að ná til alls Breiðafjarðar en Barð strendingar
risið gegn þeirri hugmynd.10 Þetta bendir þá til sundrungar og þarf
að kanna nánar þegar spurt er um heild og sameiningu.
Hér verður grafist fyrir um forsendur þess að Breiðafjörður gat
talist landræn og félagsleg heild. Fyrst verða samgöngur kannaðar
við norðanverðan fjörðinn út frá náttúrukostum. Jafnframt verður
litið á þinghald og þingstaði norðanvert við fjörðinn og síðan sam-
spil umhverfis og stjórnmála. Verður Þórði Sturlusyni gefinn sér-
stakur gaumur í því viðfangi. Þá verður litið til Björns ríka Þorleifs -
sonar á Skarði og að endingu verður borið saman við Eggert ríka
Björnsson á Skarði og stöðu hans við Breiðafjörð á 17. öld og kannað
hvað var líkt og ólíkt með þeim Þórði.
Ferðir og þing í Barðastrandarsýslu
Hví Þingmannaheiði?
Vissulega þurfti að ráða fyrir bátum til að láta til sín taka í eyjunum,
en hér skal sýnt fram á að sama máli hafi gegnt um völd og ítök
uppi á landi, um alla Barðastrandarsýslu.
Í Gíslasögu segir frá vorþingi í Þorskafirði. Þangað kom Gestur
Oddleifsson frá Haga á Barðaströnd og var á skipi. Á öðru skipi
kom til þingsins Þorkell Súrsson frá Hvammi á Barðaströnd.11 Þetta
bendir til að mönnum hafi þótt hagkvæmara að fara sjóðleið en
landleið frá Barðaströnd til þings í Þorskafirði. Til samanburðar er
að Órækja Snorrason kom á stóru skipi, Langhúfi, til þings í
Þorskafirði árið 1241.12 Þó hafa seinni tíma menn haft fyrir satt að
ferðalangar hafi áður farið landleið til Þorskafjarðar, til þings þar,
10 Orri Vésteinsson, Upphaf goðaveldis á Íslandi, Heimtur. Ritgerðir til heiðurs
Gunnari Karlssyni sjötugum. Ritstj. Guðmundur Jónsson, Helgi Skúli Kjartans -
son, Vésteinn Ólason (Reykjavík: Mál og menning 2009), bls. 307–308.
11 Gísla saga Súrssonar. Vestfirðinga sǫgur. Útg. Björn K. Þórólfsson og Guðni
Jónsson. Íslenzk fornrit VI (Reykjavík: Hið íslenzka fornritafélag 1943), bls. 89.
Tekið er mark á flestum Íslendingasögum þegar lýst er ferðaháttum og lífs-
háttum almennt á Íslandi, sem og félagslegum formgerðum, en engin trú lögð
á sannleiksgildi þeirra um persónur og atburði.
12 Sturlunga saga I, bls. 448.
Saga vor 2013 NOTA_Saga haust 2004 - NOTA 8.5.2013 12:22 Page 100