Sjálfsbjörg - 01.07.1981, Qupperneq 4

Ávarp Björns Þórhallssonar
á útifundi Sjálfsbjargar
Góöir fundarmenn.
Sameinuðu þjóðirnar hafa
helgað árið 1981 málefnum
fatlaðra. Þessi fundur hér er
haldinn í tengslum við auka-
þing Sjálfsbjargar, sem ein-
göngu er helgað atvinnumál-
um og lífeyrismálum fatlaðs
fólks.
Enginn maður og engin
samtök geta látið sem mál-
efni þessi séu sér óviðkom-
andi. Allir verða að gefa þeim
gaum og liðsinna eftir getu
og aðstöðu. Sjálfsbjörg og
launþegasamtökin geta haft
og eiga að hafa samstarf á
mörgum sviðum, og er þá fátt
nærtækara en einmitt at-
vinnumálasviðið.
Réttinn til að vinna telj-
um við öll vera grundvallar-
mannréttindi. Að fá að leggja
sitt af mörkum, hver eftir
sinni getu. En getan er mjög
misjöfn þótt engin fötlun
komi til. Öll erum við mis-
jafnlega af guði gerð. Aldur,
þjálfun, þekking o.fl. o.fl.
gera okkur ójafnt um vik að
sinna hinum ýmsu störfum.
t Hávamálum segir:
Haltr ríðr hrossi,
hjörð rekr handar vanr,
daufur vegur ok dugir,
blindr er betri
en brenndr séi,
nýtr manngi nás.
Þrátt fyrir íábreytni at-
vinnulífsins á þessum tíma
gerðu menn sér grein fyrir
því að flestir gátu til einhvers
dugað, og jafnframt því, að
þessa getu ætti að nýta. Þeg-
ar þetta er hugleitt hljóta
menn að kenna blygðunar að
Björn Þórhallsson
hið fjölbreytta og verkskipta,
sérhæfða nútíma atvinnulíf
skuli ekki hafa megnað að
finna hverjum manni hæfi-
legt starf og nýta þannig
þann mikla fjársjóð vinnu-
afls sem ónýttur er.
Úr þessu verður að bæta
og verða þar ýmis öfl að
koma til. Það er ekki á færi
fatlaðra einna að koma fram
þeim breytingum á skipulagi
og aðstöðu, sem þarf að
verða. Það er heldur ekki rétt
að kostnaður af nauðsynleg-
um breytingum í þessu sam-
bandi falli á þá atvinnurek-
endur, sem ráða vildu fatlaða
til starfa.
Hér verður öll þjóðin að
taka á.
En eins og jafnrétturinn til
vinnunnar við viðunandi að-
stæður er mikilvægur, þá er
jafnrétturinn til launa og
annars endurgjalds fyrir
vinnuna ekki síður mikilvæg-
ur. Þar kemur til kasta
verkalýðshreyfingarinnar, að
sinna skyldum sínum, svo að
fatlaðir njóti fyllsta jafn-
réttis á við aðra vinnandi
menn.
Á þessu sumri býr verka-
lýðshreyfingin sig undir enn
einn áfangann í kjarabarátt-
unni. Ekki hefur verið ákveð-
ið um kröfugerð né hvernig
að verði unnið. Það eina sem
samþykkt hefur verið er
ef tirf arandi:
Drög aö kröfum um rétt-
indi fatlaðra-
Allt fatlað fólk, sem vinn-
ur á vernduðum vinnustöð-
um, njóti þess ótvíræða laga-
réttar að eiga í raun aðild að
verkalýðsfélögum með full-
um félagsskyldum og félags-
réttindum, svo sem oriofi, at-
vinnuleysisbótum, lífeyris-
sjóðum, sjúkrasjóðum, orlofs-
heimilum og öðrum stofnun-
2 SJÁCFSBJÖRG