Fréttablaðið - 16.11.2022, Blaðsíða 26

Lögmenn og lög-
fræðingar hafa
tekið þessari nýjung
fagnandi enda gerir þetta
þeirra vinnu skilvirkari.
Einar B. Sigurbergsson
Veflausnin Fons Juris er
ætluð öllum sem sinna lög-
fræðitengdum verkefnum í
atvinnulífinu. Nýlega bætt-
ist við lausnina þjónustan
Fons Libris en þar er hægt að
leita í og lesa lögfræðibækur
á netinu.
Fons Juris er veflausn sem inni-
heldur öll gögn sem notendur
þurfa að reiða sig á til að sinna lög-
fræðitengdum verkefnum en þar
er til að mynda hægt að finna alla
dóma, úrskurði, fræðigreinar og
bókarkafla sem fjalla um einstök
lög eða lagagreinar, segir Einar B.
Sigurbergsson, framkvæmdastjóri
Fons Juris. „Þannig hjálpum við
notendum okkar að auka skil-
virkni sína, taka betri ákvarðanir
með hjálp gagna og vinnum að
framþróun réttarríkisins með því
að stuðla að sem víðtækustum
aðgangi að upplýsingum á sviði
lögfræði.“
Skilar af sér betra verki
Einar segir þjónustu Fons Juris
helst ætlaða lögmönnum, laga-
nemum og öllum þeim sem sinna
lögfræðitengdum verkefnum
í atvinnulífinu. „Í stuttu máli
hjálpum við lögmönnum að vinna
mál og gera vinnuna þeirra skil-
virkari. Það leiðir til betri þjónustu
og ánægðari viðskiptavina fyrir
þá. Mikill meirihluti íslenskra lög-
manna notar Fons Juris við dagleg
störf.“
Aðrir viðskiptavinir Fons Juris
eru meðal annars lögfræðingar
víða í atvinnulífinu og dóm-
stólar, ráðuneyti, verkalýðsfélög
og aðrir sem þurfa vinnu sinnar
vegna á aðgangi að gögnum á sviði
lögfræði að halda, segir hann.
„Með því að nota Fons Juris geta
notendur verið vissir um að missa
aldrei af mikilvægum heimildum,
unnið hraðar og skilað af sér betra
verki. Við vinnum síðan náið með
háskólasamfélaginu til að stuðla
að betri lögfræðimenntun enda
nota fjölmargir laganemar lausnir
okkar við nám sitt.“
Ný og þægileg lausn
Nú er í fyrsta skipti hægt að leita í
og lesa lögfræðibækur á netinu að
sögn Einars en þessi nýja þjónusta
kallast Fons Libris. „Bækurnar
eru leitanlegar og því er miklu
auðveldara að finna strax það sem
leitað er að. Það má lesa bækurnar
beint af skjánum eða prenta út
einstakar blaðsíður eða kafla,
til dæmis til framlagningar fyrir
dómstólum. Við höfum einnig gert
notendum kleift að yfirstrika og
glósa í bækurnar með rafrænum
hætti. Það er auðvitað þægilegt,
þegar mikið liggur við, að geta
einfaldlega leitað í texta bókanna
beint í stað þess að þurfa að skima
yfir fjölda kafla til að finna það
sem maður leitar að.“
Nýjunginni tekið fagnandi
Hin nýja þjónusta fyrirtækisins
hefur fengið frábærar viðtökur
að hans sögn, þrátt fyrir að hún
hafi ekki verið kynnt neitt að ráði.
„Lögmenn og lögfræðingar hafa
tekið þessari nýjung fagnandi enda
gerir þetta þeirra vinnu skilvirkari.
Nú er horfinn sá tími þegar leita
þurfti að bók sem nauðsynlegt var
að finna á öllum skrifstofunum á
stofunni. Núna er einfaldlega hver
notandi með aðgang hvar sem er í
heiminum. Lausnin einfaldar því
líka fjarvinnu sem er gott þegar æ
fleiri tileinka sér þann möguleika.“
Fleiri bækur bætast við
Á næstunni er stefnt á að bæta
við fleiri bókum inn í Fons Libris,
bætir Einar við. „Við stefnum
að því að þar verði yfir fjörutíu
bækur fyrir lok ársins. Við erum
síðan að gefa út nýjar bækur sem
munu bætast við á næsta ári. Þá
höfum við skrifað undir samning
við Lagastofnun Háskóla Íslands
um að bæta við þeim bókum sem
stofnunin hefur gefið út inn í Fons
Libris.“ n
Fons Libris hefur fengið frábærar viðtökur
Mikill meiri-
hluti íslenskra
lögmanna notar
Fons Juris við
dagleg störf.
Á Fons Libris er hægt að lesa bækurnar beint af skjánum eða prenta út ein-
stakar síður eða kafla.
Fyrr í þessum mánuði hófst
önnur þáttaröð vísinda-
hlaðvarpsins Heilsuhegðun
ungra Íslendinga. Hlaðvarp-
inu er ætlað að vera samtals-
vettvangur fræðafólks og
framhaldsskólanema sem
mikilvægur hluti þekkingar-
miðlunar.
starri@frettabladid.is
Önnur þáttaröð vísindahlaðvarps-
ins Heilsuhegðun ungra Íslendinga
fór í loftið fyrr í þessum mánuði
en fyrri þáttaröðin var gefin út
fyrir um ári síðan. Þættirnir fjalla
á breiðan hátt um lifnaðarhætti
ungs fólks hér á landi og byggjast
á samnefndri langtímarannsókn
vísindafólks við Háskóla Íslands.
Hlaðvarpinu er ætlað að vera
samtalsvettvangur fræðafólks og
framhaldsskólanema sem mikil-
vægur hluti þekkingarmiðlunar,
segir Erlingur Sigurður Jóhannsson,
prófessor í íþrótta- og heilsufræði
á Menntavísindasviði Háskóla
Íslands og hugmyndasmiður
verkefnisins. „Vísindafólk ræðir í
þáttunum við framhaldsskólanema
um niðurstöður nýrrar rannsóknar
sem tengist heilsuhegðun ung-
menna hér á landi og gera það á
mannamáli til að ná til sem flestra.
Þættirnir eru hugsaðir fyrir öll þau
sem hafa áhuga á heilsu en ekki
hvað síst fyrir ungt fólk og foreldra.“
Móttökur vísindahlaðvarpsins
hafa hingað til verið mjög góðar að
sögn Erlings. „Þættirnir hafa fengið
góða hlustun og virðist viðfangs-
efni þeirra ná til ungs fólks, foreldra
og einnig kennara í framhalds-
skólum. Vísindafólkið hefur einnig
verið mjög áhugasamt að taka þátt
í þessu með okkur. Samkvæmt
þessum viðbrögðum eru vísinda-
hlaðvörp mikilvæg vísindamiðlun
og öflug leið í nútíma forvörnum
hjá ungu fólki í dag.“
Skjánotkun skoðuð sérstaklega
Önnur þáttaröðin inniheldur sex
um það bil klukkustundarlanga
þætti. Markús Þórhallsson, sagn-
fræðingur og útvarpsmaður, hefur
umsjón með hlaðvarpinu sem
framleitt er af Menntavísindasviði
Háskólans. Í fyrstu tveimur þátt-
unum ræddi Markús annars vegar
við Óttar Birgisson doktorsnema
og Bertrand Lauth lækni um skjá-
notkun ungmenna og áhrif hennar
á heilsu, og hins vegar við Hildi
Ingu Magnadóttur, foreldra- og
uppeldisráðgjafa og doktorsnema
í heilbrigðisvísindum, og Eyrúnu
Eggertsdóttur, sem lokið hefur
grunnnámi í sálfræði og er þriggja
barna móðir.
„Í annarri þáttaröð hlaðvarpsins
verður sjónum beint að skjánotkun
ungmenna, og þá fyrst og fremst
tengt heimili og skólaumhverfi.
Í fyrstu þremur þáttum verður
einblínt á áhrif skjánotkunar á
heilsu ungmennanna, hlutverk for-
eldra í þessu samhengi og hvernig
tómstundir geta skipt máli,“ segir
Erlingur. „Í seinni hlutanum
verður áherslan lögð á skólaum-
hverfið bæði í grunnskólum og
á framhaldsskólastiginu, einnig
verður rætt um mögulegar leiðir til
lausna. Viðmælendur í þáttunum
eru vísindafólk, skólastjórnendur,
foreldrar, ungmenni, foreldrar og
ýmsir aðrir aðilar.“
Næstu þættir koma út vikulega
fram að jólum.
Niðurstöður vakið athygli
Langtímarannsóknin sem hlað-
varpsþættirnir byggja á er afar
umfangsmikil en þar er skoðuð
staða og þróun á heilbrigðisþáttum
ungmenna og breyting til lang-
frama á hreyfingu, svefni, þreki,
kyrrsetu og andlegum þáttum frá
sjö til sautján ára aldurs. „Niður-
stöður rannsóknarinnar hafa vakið
mikla athygli enda gefa þær góða
vísbendingu um stöðu og þróun
fjölmargra heilsufarsþátta hjá
ungum Íslendingum. Um fimm
hundruð reykvísk ungmenni, fædd
árið 1999, hafa tekið þátt í rann-
sókninni.“
Aðstandendur rannsóknarinnar
eru stöðugt að skoða nýja þætti og
segir Erlingur margt spennandi
vera í vinnslu um þessar mundir.
„Nú eru til dæmis tveir doktors-
nemar að vinna að spennandi
verkefnum. Óttar G. Birgisson er að
skoða hvernig netsamskipti geta
haft áhrif á geðheilsu ungmenna.
Verkefnið einblínir á að rannsaka
langtímabreytingar á sambandinu
milli netsamskipta og geðheilsu,
fyrst árið 2003 og síðan aftur 2015.“
Í framhaldinu verða skoðuð áhrif
annarra þátta sem tengjast geð-
heilsu, svo sem léleg líkamsímynd
og/eða lágt sjálfsmat og tengsl þess
við netsamskipti og netnotkun.
„Svo er Þuríður H. Ingvarsdóttir
að rannsaka stöðu og langtíma-
breytingar á hreyfingu og þreki
íslenskra ungmenna frá 7–17 ára
aldurs og áhrif þessara þátta á
líkamlega og andlega heilsu þeirra
á tímabilinu.“ Rannsóknin verður
sú fyrsta til að kanna stöðu og
breytingar á hreyfingu og þreki
íslenskra ungmenna yfir svo langt
tímabil.
„Bæði þessi doktorsverkefni
veita dýrmætar upplýsingar sem
munu nýtast við skipulagningu
fyrirbyggjandi aðgerða til að efla
heilsu ungmenna, vellíðan þeirra
og velferð til langs tíma.“ Háskóli
Íslands styrkir gerð hlaðvarpsins
úr styrktarsjóði sem snýr að sam-
félagsvirkni vísindamanna. n
Hlaðvarpið Heilsuhegðun ungra
Íslendinga er aðgengilegt á öllum
helstu streymisveitum og á
heilsuhegdun.hi.is.
Öflug leið í nútímaforvörnum
Þættirnir Heilsuhegðun ungra Íslendinga eru hugsaðir fyrir öll þau sem hafa
áhuga á heilsu, ekki síst ungt fólk. MYNDIR/KRISTINN INGVARSSON
Erlingur Sigurður Jóhannsson, pró-
fessor við Háskóla Íslands.
Þættirnir hafa
fengið góða
hlustun og virðist við-
fangsefni þeirra ná til
ungs fólks, foreldra og
einnig kennara í fram-
haldsskólum.
4 kynningarblað A L LT 16. nóvember 2022 MIÐVIKUDAGUR