Heilbrigðisskýrslur - 08.12.1982, Blaðsíða 53
gegn verkun lyfjanna. Nýlegar rannsóknir hafa leitt i ljós aö frá-
hvarfseinkenni i einhverri mynd séu sennilega mun algengari en
hingað til hefur verið gert ráð fyrir. Fráhvarfið er að ýmsu leyti
frábrugóið öðrum lyfjafráhvörfum, bæði að þvi er varðar eðli og
timasetningu. Fráhvarfseinkenni vara að öllu jöfnu i átta til tiu
daga eftir að meðferð er hætt. Þetta á bæði við um venjulega og
stóra skammta, en á þó einkum við um langtima meðferð. Helstu frá-
hvarfseinkennin eru svefnleysi, kviði, lystarleysi, ógleði, þyngd-
artap, skjálfti, sviti, ýmsar skyntruflanir svo sem ljósfælni,
óþægindi við hljóð- og þefáreiti og dofi i útlimum.
5.5.3. Innbyrðis munur benzódiazepinlyfja
Eðlismunur lyfjanna grundvallast einkum á tvennu. í fyrsta lagi
hvort virk niðurbrotsefni myndast við umbyltingu lyfjanna i likam-
anum, og i öðru lagi er helmingunartimi þeirra og virkra niður-
brotsefna mjög misjafn eða frá tveimur og upp i hundrað klukku-
stundir. Oft eru þau sem hafa helmingunartima lengri en tiu stundir
flokkuð sem langverkandi: chlordiazepoxide, clorazepate, diazepam,
flurazepam, medazepam og nitrazepam. Stuttverkandi eru m.a.: oxa-
zepam, lorazepam, temazepam og triazolam.
5.5.4. Niðurstöður
Benzódiazepinlyf eru örugg og virk i skammtima meðferó á kviða og
svefnleysi. Langtima notkun er i flestum tilvikum óæskileg, vegna
aukaverkana og hættu á ávana- og fiknimyndun. Langtima notkun skal
aldrei hætt skyndilega, vegna hættu á fráhvarfseinkennum. Stutt-
verkandi benzódiazepinlyf eru æskilegri við meðferð á svefnleysi
sem ekki er samfara kviða. Það er fátt sem bendii til þess að
kviðaleysandi verkun lyfjanna endist lengur en i fjóra mánuði.
Meta þarf vandlega allar aðstæður sjúklings áður en tekin er
ákvörðun um benzódiazepin meöferð og ástand og horfur siðan endur-
skoðuð reglulega. Forðast skal að ávisa lyfjunum til langs tima i
senn. Sjúklingar á langverkandi benzódiazepinlyfjum skulu varaðir
við stjórnun vélknúinna ökutækja. Æskilegt er að forðast iangtima
notkun benzódiazepinlyfja gegn svefnleysi hjá eldra fólki, einkum
aó þvi er varðar þau lyf sem hafa langan helmingunartima.
53