Heilbrigðisskýrslur - 08.12.1982, Blaðsíða 19

2.2.
FRÆÐSLA
2.2.1. Bindindisfræðsla i skólum
Ýmsir aðilar hafa unnið að bindindisfræðslu. Á vegum menntamála-
ráðuneytisins hafa verið gefnar út leiðbeiningar fyrir kennara um
bindindisfræðslu i grunnskólum. í greinargerð frá skólarannsókna-
deild menntamálaráðuneytisins er fjallað um stöðu bindindisfræðslu
i skólum. Þar kemur fram, að frá árinu 1977 hefur námsstjóri i
kristnum fræðum haft það verkefni að hafa umsjón með bindindis-
fræðslunni á grunnskólastigi (37).
í 31. grein áfengislaga, nr. 84/1971, kafla um áfengisvarnir, segir
svo:
"í öllum skólum, er opinbers styrks njóta, skal fara fram fræðsla
um áhrif áfengisnautnar. Sérstaka áherslu skal leggja á að upp-
lýsa, hvaða áhrif ofnautn áfengis hefur á likama mannsins,
vinnuþrek, siðgæðisþroska hans og sálarlif, á heimili manna, um-
gengnisvenjur og almenna siðfágun, á fjárhag einstaklinga og
þjóðarinnar, á öryggi i vandasömu starfi og atvinnu manna
almennt. Enn fremur skal veita fræðslu um þaó, hver sé öruggasta
leiðin til að forðast ofnautn áfengis.
Fræðslumálastjórninni skal skylt að sjá svo um, að skólarnir
eigi þess jafnan kost að fá hentugar kennslubækur og kennslu-
kvikmyndir til fræðslu um áhrif áfengisnautnar eftir þvi sem
við á á hverju skólastigi.
Ráðherra setur með reglugerð nánari fyrirmæli um fræðslu sam-
kvæmt þessari grein, þar á meóal um fjölda kennslustunda i
hverjum skóla. "
Engin reglugerð var gefin út eftir setningu þessara laga árið 1971,
en reglugerðin með áfengislögunum frá 1956 látin gilda áfram.
Þá er vakin athygli á þvi i greinargerðinni að engin hlióstæð
ákvæði eru i lögum um önnur ávana- og fikniefni. Einnig er á það
bent að það verði að teljast óeðlilegt að lagaákvæði um slikt
skólastarf séu eingöngu i áfengislöggjöf en ekki jafnframt i
fræðslulöggjöf.
1 könnuninni 1976 (7) kom i ljós aö um það bil helmingur 14 ára
unglinga i Reykjavik taldi sig hafa fengið fræóslu um áfengismál
en þar af voru aðeins 1,3% sem höfðu fengió meira en 10 tima
fræóslu. Árið 1930 sögðust 57% hafa fengið áfengisfræðslu i skólum
(15 og 17 ára nemendur), 22% i útvarpi og sjónvarpi og 23% hjá for-
eldrum. Um 17% sögðust ekki hafa fengið neina fræðslu um hugsan-
legar afleiðingar áfengisnotkunar (14).
2.2.2. önnur bindindisfræósla
Á vegum Áfengisvarnaráðs hafa verið tekin saman gögn fyrir hóp-
vinnu um áfengi og áhrif neyslu þess, og erindreki Áfengisvarnaráðs
hefur haldið námskeió fyrir kennara. Einnig hefur verið tekin saman
skýrsla um hugmyndir varðandi fræóslu fyrir almenning um áfengis-
mál. Meðal annarra aðila sem starfa aó upplýsingamiðlun um
19